Rất nhiều sinh viên đại lục đang được sơ tán ra khỏi Hong Kong. Hàng trăm sinh viên Trung Quốc đại lục vội rời Hong Kong trong bối cảnh bạo lực leo thang do biểu t́nh, thậm chí có người không muốn trở lại.
Các nhóm sinh viên đại học và sau đại học Trung Quốc đại lục theo học tại Hong Kong tuần này vội đă đóng gói hành lư, rời đi bằng xe buưt, phà hoặc tàu cao tốc khi bạo lực xảy ra ngay tại khuôn viên trường. Một số người lo sợ cho sự an toàn của bản thân và lên kế hoạch rời đi vào phút cuối theo lời khuyên của bạn bè, giáo sư Hong Kong và ban giám hiệu.
Cảnh sát Hong Kong đă sắp xếp các tàu cảnh sát để đưa sinh viên rời thành phố do nhiều tuyến đường bị người biểu t́nh phong tỏa. Theo Global Times, một số người bày tỏ sự thất vọng đối với ban quản lư trường v́ đă không kiểm soát được sinh viên biểu t́nh và bảo vệ sinh viên Đại lục.
Trong vài ngày qua, bạo lực đă chuyển từ đường phố sang các trường đại học, dấu hiệu cho thấy người biểu t́nh ngày càng bất măn với chính quyền đặc khu Hong Kong, theo Global Times. Một số sinh viên Đại lục nói rằng họ đă bị bao vây và phải ở trong kư túc xá, dự trữ ḿ ăn liền.
"Chúng ta phải đưa sinh viên về Đại lục càng sớm càng tốt. Cha mẹ họ rất lo lắng và nhiều người dân địa phương đă giúp chúng tôi", một nữ sinh nói. Khi đến Thâm Quyến, thành phố giáp Hong Kong, nhiều sinh viên nói rằng họ cảm thấy nhẹ nhơm v́ đă đến nơi an toàn. "Đó là ngày đen tối nhất", một sinh viên Đại học Bách khoa Hong Kong nói.
Hai sinh viên Trung Quốc đi qua những người biểu t́nh mặc đồ đen ở Đại học Trung Văn Hong Kong hôm 13/11. Ảnh: AP.
Hiện chưa rơ số sinh viên Trung Quốc rời đi, nhưng cũng có nhiều người chọn ở lại Hong Kong. Theo thống kê của Ủy ban Tài trợ Đại học, có 12.322 sinh viên Trung Quốc Đại lục theo học toàn thời gian tại 8 trường đại học công lớn nhất Hong Kong trong năm học 2018-2019. Hơn 100 sinh viên Đài Loan cũng đă được sắp xếp để về nhà dưới sự hỗ trợ giúp của Văn pḥng Văn hóa và Kinh tế Đài Bắc tại Hong Kong.
Đoàn Thanh niên Thâm Quyến đă cấp chỗ ở miễn phí hàng tuần cho sinh viên Trung Quốc cần nơi ẩn náu, động thái khuyến khích một số người rời đi. Sinh viên hiện ở trong 12 khách sạn và kư túc xá. Nhiều nhà nghỉ ở Thâm Quyến cũng chật kín sinh viên tá túc tính đến chiều 13/11. Những người khác sắp xếp ở cùng họ hàng, bạn bè. Một số người vội vă rời đi đến mức không mang theo máy tính xách tay hoặc quần áo dự pḥng.
"Đêm qua tôi và bạn bè hầu như không ngủ", Nicole, một sinh viên sau đại học 22 tuổi tại Đại học Thành phố Hong Kong cho biết. Cô bắt chuyến tàu đầu tiên tới Thâm Quyến vào 7h sáng 13/11 và nói rằng có thêm 80 trong số hơn 100 sinh viên Trung Quốc đại lục trong ngành học của cô đă rời Hong Kong vào buổi trưa. Tại Thâm Quyến, cô bắt chuyến bay về Thượng Hải, nơi bố mẹ cô sinh sống.
Sinh viên Trung Quốc đại lục phần lớn không phải mục tiêu của những người biểu t́nh. Tuy nhiên, video các vụ tấn công, bao gồm vụ đánh đập một sinh viên Đại lục tuần trước trong trường, cũng như giọng điệu chống đối Trung Quốc của người biểu t́nh đă khiến một số người bất an. Họ thậm chí tránh nói tiếng phổ thông ở nơi công cộng hoặc không nhắc đến việc về Đại lục.
Lo ngại càng tăng lên khi căng thẳng leo thang mạnh mẽ do cái chết của một sinh viên đại học sau khi ngă từ băi đỗ xe trên cao, gần nơi cảnh sát phun hơi cay để giải tán người biểu t́nh tuần trước.
Khi người biểu t́nh phong tỏa các tuyến đường và buộc một số tuyến tàu điện ngầm phải dừng hoạt động hôm 12/11, những vụ đụng độ dữ dội xảy ra trong các trường đại học. Tại Đại học Trung Văn Hong Kong, cảnh sát chống bạo động phải phun hơi cay, bắn đạn cao su khi sinh viên biểu t́nh ném gạch, bom xăng và đốt lửa. Tại Đại học Hong Kong, ngôi trường lâu đời nhất của thành phố, sinh viên đứng trên cầu vượt, ném ghế và các vật thể khác xuống đường nhằm cản trở giao thông.
Cuộc sống ở Hong Kong đă tê liệt trong ba ngày đầu tiên liên tiếp khi người đi làm phải vật lộn để đến nơi làm việc và học sinh, sinh viên nghỉ học. Đám đông khổng lồ tập trung ở ga tàu điện ngầm, đường phố chất đầy gạch, gậy gộc và rác. Những nhóm người mặc đồ đen tụ tập cùng nhân viên văn pḥng đeo khẩu trang vào giờ ăn trưa tại quận thương mại chính Central của thành phố, hô vang khẩu hiệu biểu t́nh.
Sinh viên Đại lục là nguồn sinh viên ngoài địa phương lớn nhất ở các trường đại học Hong Kong, trong đó một số trường tự hào có thứ hạng quốc tế cao. Các trường cũng là lựa chọn phổ biến đối với những sinh viên Đại lục muốn học bên ngoài Đại lục v́ Hong Kong rất gần. Hầu hết các khóa học được dạy bằng tiếng Anh và sinh viên Đại lục tốt nghiệp ở các trường đại học Hong Kong có thể được gia hạn thị thực để làm việc trong thành phố.
Nhiều sinh viên nói rằng họ dự định tránh xa vài ngày, vài tuần, hoặc cho đến khi t́nh h́nh ở thành phố ổn định. Một số trường đại học hôm 13/11 cho biết họ đă dừng các lớp học trong phần c̣n lại của học kỳ, vốn kết thúc vào đầu tháng 12.
Sinh viên biểu t́nh mang mặt nạ pḥng độc tự chế tại Đại học Trung Văn Hong Kong hôm 13/11. Ảnh: AP.
Sinh viên Đại lục tại Đại học Khoa học và Công nghệ Hong Kong (HKUST), nơi sinh viên thiệt mạng từng theo học, cho biết họ rất lo bị người biểu t́nh tấn công hoặc nhắm mục tiêu. Tuần trước, một sinh viên bị người biểu t́nh đeo khẩu trang đánh đến bị thương nặng trong lúc anh cố rời diễn đàn ngoài trời. Đại diện của trường cho biết họ đang điều tra sự việc. HKUST cấp các chuyến xe miễn phí cho sinh viên đến bến xe ở quận Kowloon, từ đó họ có thể đi qua biên giới về Đại lục.
Zhang, 27 tuổi. người đang theo học để lấy bằng tiến sĩ tại Hong Kong, cho biết anh đă hạn chế nói chuyện với bạn bè bằng tiếng phổ thông và sử dụng ứng dụng nhắn tin WeChat khi ở các khu vực công cộng trong khuôn viên trường để tránh bị người dân địa phương xác định là công dân Trung Quốc Đại lục.
Zhang nói rằng anh đă chứng kiến sinh viên Đại lục bị nhóm sinh viên bản địa quấy rối và mắng mỏ. "Ai không đứng về phía họ đều bị họ xem là kẻ thù", Zhang, người đang ở tạm với bạn bè tại Thâm Quyến, cho hay.
Yu, 25 tuổi, theo học tiến sĩ tại HKUST, cho biết văn pḥng chung của anh và nhiều bạn học đă bị đột nhập và lục soát trong tuần này. Đến chiều 13/11, anh mang theo máy tính xách tay, một số sách giáo khoa và quần áo, rời đi cùng 5 người bạn. Họ vội vă đến mức bỏ cả bữa ăn trưa. "Chỉ khi trở về Đại lục, tôi mới có thể tập trung vào việc học", Yu nói.
Chen, 20 tuổi, sinh viên năm hai chuyên ngành tài chính tại Đại học Thành phố Hong Kong, lên tàu về Đại lục chiều 13/11 cùng hai chiếc vali lớn và ba lô. Cô cho biết cô đang nộp đơn vào các trường ở Australia và hy vọng được chuyển tới học vào năm sau.
"Tôi không nghĩ t́nh h́nh có thể được giải quyết sớm bất cứ lúc nào. Các lớp học của chúng tôi đă bị dừng và bài thi của tôi bị hoăn", Chen nói, thêm rằng những người biểu t́nh mặc đồ đen đă vào lớp học của cô và la hét với sinh viên.