Tổng thống Mỹ Doanld Trump lại tin chương tŕnh truyền h́nh hơn cả lực lượng t́nh báo Mỹ. Ông tin tưởng chương tŕnh “Fox and Friends” hơn cả các báo cáo từ chính các cơ quan t́nh báo của ḿnh. Tại sao lại có chuyện đó?
Mối quan hệ giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và các cơ quan t́nh báo dưới quyền của ông là thế này: Ông chẳng thèm nghe thông tin từ các lănh đạo t́nh báo. Ông dường như không đánh giá cao các nguồn tin đó và thường đưa ra các quyết định chóng vánh mà không cảnh báo trước ǵ với họ cả.
Tổng thống Mỹ Trump (b́a trái) và tướng quân đội Mỹ Mattis. Ảnh: Reuters.
Hai bên đă va chạm nhau vài lần, bao gồm cả hồi tháng 5/2019 khi ông Trump nhất trí rằng các hồ sơ về cuộc điều tra nhằm vào cáo buộc Nga can thiệp vào cuộc bầu cử Mỹ năm 2016 có thể được giải mật – đây là một phần trong nỗ lực bảo vệ ông trước các cáo buộc cấu kết với Nga.
Vài tuần sau đó, Giám đốc T́nh báo Quốc gia Mỹ Dan Coats công bố ông sẽ từ chức với tư cách là người đứng đầu 17 cơ quan thuộc cộng đồng t́nh báo Mỹ.
Coi giao ban t́nh báo không là ǵ, tin truyền thông hơn t́nh báo
Bà Gordon, người có 1/4 thế kỷ ở CIA, nói vào tháng 12 này rằng ông Trump là vị tổng thống Mỹ đầu tiên “trong trải nghiệm của tôi là không có nền tảng để hiểu giới hạn của ngành t́nh báo là ǵ, mục đích của ngành này là ǵ và cách thức chúng ta thảo luận về t́nh báo”.
Bà Gordon cho biết, phản ứng tiêu biểu của ông Trump trong các cuộc thông báo là “Tôi không nghĩ rằng điều đó là đúng”.
Bà Gordon từng là cựu phân tích viên của CIA và giờ làm việc tại một viện nghiên cứu uy tín ở Washington.
Theo bà Gordon, từng phục vụ dưới thời Tổng thống Mỹ George W. Bush và Barack Obama, th́ hai vị này đều rất coi trọng các buổi báo cáo t́nh báo.
“Nhưng giờ tôi thực sự có ấn tượng là bất cứ điều ǵ được tŕnh lên ông Trump, ông ấy đều chẳng thèm quan tâm, và thực sự ông ấy lại đi lấy tin tức cập nhật từ chương tŕnh truyền h́nh Fox and Friends” – một trong các chương tŕnh yêu thích của ông ấy.
Trường hợp nữa là Mike Pompeo, đương kim Ngoại trưởng Mỹ và là Giám đốc CIA đầu tiên của ông Trump. Ông Pompeo trở thành nhân vật trung tâm trong chính quyền và đều đặn ghé thăm Nhà Trắng để dự các cuộc họp giao ban.
Thế nhưng Tổng thống Trump lại coi Cục Điều tra Liên bang (FBI) – cơ quan đă mở điều tra về cáo buộc Nga can thiệp bầu cử Mỹ, là một trong các đối thủ của ḿnh.
Tuần trước, Tổng thống Trump đă gợi ư rằng Giám đốc FBI do ông bổ nhiệm, Christopher Wray, “sẽ không bao giờ có thể khắc phục” được “cơ quan đă hư hỏng nặng này”.
Vào cuối năm 2018, Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ James Mattis đă từ chức do kế hoạch của ông Trump muốn rút quân khỏi Syria.
Trong khi ông Trump gọi ông Mattis – một cựu tướng thủy quân lục chiến dày dạn kinh nghiệm trận mạc của Mỹ, là “vị tướng được đánh giá quá mức nhất thế giới”, th́ cả bên quân đội Mỹ lẫn t́nh báo Mỹ đều cảm thấy bị xúc phạm.
Brian Perkins, một cựu phân tích viên tín hiệu của hải quân Mỹ, cho biết “họ cảm thấy đặc biệt khó chịu”.
Theo Perkins, nhiều thành viên của cộng đồng t́nh báo đă bỏ đi.
Perkins nói: “T́nh báo là phải khách quan, nhưng nếu như mọi thứ không được thực sự sử dụng và lắng nghe với đầu óc cởi mở th́ c̣n ǵ để mà nói nữa?”.
Gây khó khăn cho hoạt động nghiệp vụ của t́nh báo Mỹ và ngành đối ngoại Mỹ
Hồi tháng 1/2019, Tổng thống Mỹ gọi các cơ quan t́nh báo của ḿnh là ngây thơ về cái mà ông gọi là “mối đe dọa do Iran tạo ra”.
Tổng thống Trump đăng tải lên mạng xă hội Twitter: “Có lẽ t́nh báo nên quay lại trường học!”. Nhưng sau đó ông Trump có thừa nhận là ḿnh nhất trí với họ trên các vấn đề cơ bản.
Gần đây (vào tháng 10), ông Trump đột ngột rút quân Mỹ khỏi biên giới Thổ Nhĩ Kỳ-Syria, để cho các đồng minh người Kurd của Washington đối mặt với các cuộc tấn công từ Thổ Nhĩ Kỳ.
Người Kurd đóng vai tṛ thiết yếu trong cuộc chiến chống lại tổ chức khủng bố Hồi giáo cực đoan IS và săn lùng thủ lĩnh tối cao của chúng là Abu Bakr al-Baghdadi.
Trong cuộc chiến chống khủng bố, việc chia sẻ thông tin giữa các nước có tầm quan trọng sống c̣n. Nhưng các quyết định có tính chất bốc đồng của ông Trump đă khiến mọi thứ khó khăn hơn.
Daniel Byman, một chuyên gia chống khủng bố tại Đại học Georgetown ở Washington nói: “Do đó, về mặt chính trị, người ta khó hợp tác với Mỹ”.
Byman nhận định thêm rằng ông Trump đang tạo ra ấn tượng không hay là phương Tây đang chiến đấu chống lại đạo Hồi.
Khi nước Mỹ bị phân cực sâu sắc chuẩn bị bước vào năm bầu cử, các mối quan ngại lại gia tăng. Tuy nhiên cộng đồng t́nh báo Mỹ vẫn cố gắng bảo vệ tính chuyên môn của họ và ư thức trách nhiệm với quốc gia của họ.
Seth Jones, chuyên gia chống khủng bố tại Trung tâm Nghiên cứu Quốc tế và Chiến lược (Mỹ) cho biết: “T́nh báo vẫn có thể gây ảnh hưởng lên các nhà làm chính sách cấp cao. Tổng thống Mỹ chưa bao giờ là người duy nhất tiêu thụ thông tin t́nh báo”.
Ông này cho biết thêm, Mỹ vẫn tham gia vào nhiều hoạt động không cần thẩm quyền của Tổng thống Mỹ.”/.
VietBF@ sưu tầm.