Năng lực chống dịch Covid-19 của châu Âu đang khiến cả thế giới hoang mang. Covid-19 đang gây hoang mang khắp châu Âu, trong khi các biện pháp chống dịch chưa thực sự cho thấy hiệu quả.
Nhân viên y tế trong trang phục bảo hộ tại một bệnh viện ở thành phố Brescia, phía bắc Italy. Ảnh: Reuters.
Các bộ trưởng y tế Liên minh châu Âu (EU) hôm 6/3 họp khẩn ở Brussels, Bỉ, nhằm thảo luận cách ứng phó với Covid-19, trong bối cảnh số ca nhiễm nCoV ở EU đă tăng hơn 5.500 trong hơn hai tháng kể từ khi dịch bùng phát tại Trung Quốc.
Giới quan sát cho rằng các biện pháp chống dịch tại châu Âu đến nay vẫn chưa thực sự phát huy hiệu quả. Hàng loạt câu hỏi về khả năng sẵn sàng ứng phó của châu lục này với dịch bệnh đă được đặt ra.
Bộ trưởng Y tế Cộng ḥa Czech Adam Vojtech cho biết t́nh trạng thiếu khẩu trang, thiết bị bảo hộ cùng chất khử trùng là một vấn đề "thực sự gây lo ngại". Ông kêu gọi Ủy ban châu Âu (EC) đẩy nhanh quá tŕnh mua sắm thiết bị, vật tư cần thiết, điều mà EC nói sẽ làm từ cách đây hai tuần.
Thierry Breton, ủy viên EU phụ trách thị trường nội khối, tuần trước ra tuyên bố yêu cầu các quốc gia thành viên cung cấp đánh giá về tác động của dịch bệnh tới chuỗi cung ứng mỗi tháng một lần.
Châu Âu cũng có thể đối mặt với t́nh trạng thiếu thuốc v́ một lượng lớn dược phẩm được nhập khẩu từ Trung Quốc và Ấn Độ, John Ryan, Giám đốc Y tế Công cộng của EC, cảnh báo hôm 5/3, chưa đầy 24 giờ sau khi một quan chức EU ở Brussels dương tính với nCoV.
Nhiều quốc gia châu Âu thực tế đă rơi vào t́nh trạng thiếu thuốc trước cả khi dịch bệnh bùng phát, đặc biệt là thuốc hô hấp, theo báo cáo của Hiệp hội Dược phẩm EU (PGEU).
Dù EU đang nỗ lực vượt qua dịch bệnh, virus đă tác động sâu sắc tới hoạt động thường nhật của khu vực. Một cuộc họp giữa các đại sứ EU đă bị hủy vào hôm qua sau khi xuất hiện thông tin đại diện Croatia đă tiếp xúc với một người nhiễm nCoV.
Theo giới chuyên gia, nếu EU chưa chuẩn bị đầy đủ trước dịch bệnh, đây không hoàn toàn là lỗi của khối. Các quốc gia thành viên tự chịu trách nhiệm với chính sách y tế và biên giới của ḿnh. Nhưng giới chức ở Brussels cảnh báo các nước EU đang không chia sẻ đủ thông tin với nhau.
Ủy viên châu Âu về Sức khỏe và An toàn Thực phẩm Stella Kyriakides kêu gọi các thành viên trong khối "chia sẻ thông tin với EU và với nhau về các biện pháp đă được áp dụng và lên kế hoạch thực hiện ở nước ḿnh".
"Chúng ta sẽ được bảo vệ tốt hơn nếu chúng ta phối hợp hành động cùng nhau", bà nhấn mạnh.
Các biện pháp sàng lọc y tế hiện cũng không thống nhất tại châu Âu. Các chuyên gia hàng không cho biết hàng loạt quốc gia đă yêu cầu công bố t́nh trạng sức khỏe của những hành khách trở về từ các khu vực bùng phát dịch nặng nề như Trung Quốc hay Italy.
Một trong những lư do nhiều nước châu Âu không hạn chế đi lại với những quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi dịch là do các quy định pháp lư quốc tế về cách các quốc gia ứng phó với dịch bệnh, theo bác sĩ Osman Dar, chuyên gia y tế công cộng tại viện nghiên cứu Chatham House, Anh.
Được gọi là Quy định Y tế Quốc tế (IHR), khuôn khổ pháp lư nhằm khuyến khích các quốc gia báo cáo những mối rủi ro mới cho các cơ quan quốc tế như Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), nơi sau đó có thể đưa ra những phản ứng phối hợp.
"Các quốc gia báo cáo sớm sẽ được bảo vệ khỏi lệnh giới hạn đi lại và thương mại cũng như những tác động kinh tế xă hội khác", Dar cho hay.
Ông đồng thời thêm rằng việc so sánh hệ thống y tế của châu Âu với các quốc gia, khu vực khác là không công bằng. "Trung Quốc đă phản ứng với dịch bệnh với tốc độ vượt trội và họ là quốc gia duy nhất có thể làm được việc đó ở quy mô như vậy", ông nhấn mạnh.
Hệ thống y tế công cộng mạnh mẽ của châu Âu giúp các quốc gia trong khu vực đối phó với nguy cơ tốt hơn so với những nơi khác, song nCoV thực sự đă khiến châu Âu và cả thế giới không kịp trở tay.
"Chúng ta cần hạn chế tốc độ lây lan của nCoV bởi hệ thống y tế trên toàn cầu chưa sẵn sàng", bác sĩ Michael Ryan, giám đốc điều hành Chương tŕnh Khẩn cấp thuộc WHO, nói.
Điều này đặc biệt đúng tại Italy, nơi Thủ tướng Giuseppe Conte đă thừa nhận một bệnh viện ở thị trấn phía bắc Codogno đă xử lư không phù hợp với ca nhiễm nCoV đầu tiên tại khu vực, góp phần khiến virus lây lan. Tuần trước, giới chức y tế Italy cảnh báo các bệnh viện đang vật lộn với một cuộc "khủng hoảng quá tải".
Italy đă thực hiện một số biện pháp nghiêm ngặt nhằm ngăn chặn virus, trong đó có phong tỏa các thị trấn ở phía bắc và đóng cửa trường học trên cả nước.
Nhiều nước châu Âu khác đang chậm răi nối bước. Pháp đă cấm các sự kiện tụ tập trên 5.000 người và trong bối cảnh số ca nhiễm có dấu hiệu tăng, chính phủ Anh cũng công bố kế hoạch hành động hôm 3/3.