Đó là việc Taliban vẫn quan hệ với Al-Qaeda. Quan hệ Taliban-Al Qadae vừa mang tính cộng hưởng, vừa mang tính cộng sinh...v́ "kinh nghiệm" của Al Qadae sẽ giúp Taliban báo thù Mỹ tốt nhất. Vậy là Mỹ bị lừa rồi!
Bất ngờ báo cáo của LHQ cho biết Taliban vẫn duy tŕ quan hệ với Al-Qaeda
Theo CNN, ngày 1/6, LHQ đă công bố báo cáo mới nhất về t́nh h́nh Afghanistan, trong đó rất bất ngờ là Taliban vẫn duy tŕ quan hệ với nhóm khủng bố Al-Qaeda - đối tượng mà Taliban phải có trách nhiệm "trừng trị", theo thỏa thuận đă kư với Mỹ.
Taliban phải chấm dứt quan hệ với Al-Qaeda, ngăn không cho nhóm khủng bố này - và cả IS - sử dụng lănh thổ Afghanistan để thực hiện các cuộc tấn công khủng bố, là một trong 4 nội dung quan trọng của Thoả thuận Mỹ-Taliban.
Vậy nhưng, theo bản báo cáo do Nhóm Hỗ trợ Phân tích và Giám sát trừng phạt của LHQ thực hiện và đă được gửi đến HĐAB LHQ vào cuối tháng 5, cho thấy Taliban vẫn duy tŕ quan hệ chặt chẽ với Al-Qaeda.
Thậm chí, báo cáo của Nhóm Hỗ trợ Phân tích và Giám sát trừng phạt của LHQ đă chỉ rơ, trong rất nhiều cuộc họp quan trọng, giới lănh đạo Taliban luôn cam kết sẽ không từ bỏ quan hệ với Al-Qaeda.
Taliban từng che giấu Bin Laden, bất chấp việc bị Mỹ tấn công và lật đổ chính quyền
"Lănh đạo cấp cao của Al-Qaeda vẫn có mặt ở Afghanistan, hàng trăm tay súng bí mật của Al-Qaeda đang ở tiểu lục địa Ấn Độ bên cạnh các nhóm phiến quân khủng bố nước ngoài cùng chí hướng với Taliban...
Taliban thường xuyên tham khảo ư kiến của Al-Qaeda trong các cuộc đàm phán với Mỹ và đưa ra những đảm bảo rằng Taliban sẽ tôn vinh mối quan hệ lịch sử giữa hai nhóm", báo cáo của cơ quan LHQ ghi rơ.
Đặc biệt, báo cáo của cơ quan LHQ cho biết, trong một cuộc họp với Al-Qaeda hồi mùa xuân năm 2019, cựu cố vấn của thủ lĩnh Taliban Mullah Omar đă gặp gỡ Hamza Usama Muhammad bin Laden - con trai trùm khủng bố Osama bin Laden.
Tại cuộc gặp gỡ tối quan trọng này, Hamza Usama Muhammad bin Laden được phía Taliban cam kết rằng : “Taliban sẽ không phá bao giờ vỡ mối quan hệ lịch sử với Al-Qaeda với bất kỳ giá nào".
Từ thực tế đó, báo cáo của cơ quan LHQ nhận định :"Quan hệ giữa Taliban, nhất là Mạng lưới Haqqani và Al-Qaeda vẫn thân thiết, dựa trên t́nh bằng hữu, lịch sử hợp tác đấu tranh, sự đồng cảm và giao thoa trong ư thức hệ".
Theo Nhóm Hỗ trợ Phân tích và Giám sát trừng phạt của LHQ, t́nh báo của một số quốc gia cũng từng báo cáo rằng "Taliban dường như củng cố quan hệ với Al-Qaeda chứ không phải ngược lại".
Về phía Mỹ, khi trao đổi với báo giới về báo cáo mới nhất của cơ quan LHQ, Đại diện đặc biệt của Mỹ về Afghanistan, Zalmay Khalilzad, đă cố né tránh các câu hỏi về việc Mỹ có biết các cuộc họp giữa Taliban và Al-Qaeda hay không.
Ông Khalilzad cho biết ḿnh chưa đọc báo cáo, nhưng đă được thông báo về tài liệu này. Tuy nhiên, theo nhà ngoại giao Mỹ, Washington chỉ "theo dơi Taliban qua việc tuân thủ thỏa thuận” với Mỹ và “chúng tôi tin là đă có sự tiến bộ".
Song Đại diện đặc biệt của Mỹ về Afghanistan cũng lưu ư rằng, báo cáo của cơ quan LHQ được thực hiện đến ngày 15/3, trong khi thỏa thuận ḥa b́nh được kư kết vào cuối tháng 2. Nghĩa là báo cáo của cơ quan LHQ không có nhiều giá trị.
C̣n nhớ, ngay sau khi Thỏa thuận Mỹ-Taliban được kư kết, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo từng cho biết, Taliban đă nhất trí cắt đứt quan hệ với Al-Qaeda và phối hợp với Mỹ để phá hủy, từ chối các nguồn lực buộc Al-Qaeda phải rời khỏi Afghanistan.
Bên cạnh đó, Ngoại trưởng Mỹ cũng khẳng định thỏa thuận ḥa b́nh với Taliban có “cơ chế hỗn hợp và được đàm phán nhiều tháng trời với việc cân nhắc kỹ lưỡng, qua đó Mỹ có thể giám sát các bên tham gia thỏa thuận”. Nay thực tế đă không như vậy.
V́ vậy, Taliban không dễ ǵ cắt đứt quan hệ với Al Qadae
Cú lật mặt Mỹ
Với báo cáo mới nhất của Nhóm Hỗ trợ Phân tích và Giám sát trừng phạt của LHQ về quan hệ giữa Taliban và Al-Qadae, có thể thấy Mỹ đă dính "cú lừa thế kỷ" của Taliban khi kư thỏa thuận ḥa b́nh với nhóm phiến quân này.
Đó có thể được nhận diện chính là lư do Đại diện đặc biệt của Mỹ về Afghanistan Zalmay Khalilzad đă né tránh các câu hỏi của giới truyền thông liệu Mỹ có biết các cuộc họp giữa Taliban và Al-Qaeda hay không.
C̣n ông Khalilzad cho rằng Washington chỉ "theo dơi Taliban qua việc tuân thủ thỏa thuận” với Mỹ và báo cáo của cơ quan LHQ không có nhiều giá trị, thực chất chỉ là không dám đối diện với sự thật phũ phàng.
Theo giới phân tích, Taliban không dễ dàng cắt đứt quan hệ với Al Qaeda cũng như phối hợp với Mỹ phá hủy các cơ sở, từ chối các nguồn lực, buộc Al Qaeda rời khỏi Afghanistan, như kỳ vọng của Ngoại trưởng Pompeo, cả khi Mỹ có cơ chế giám sát.
Bởi, nếu việc kư thoả thuận trực tiếp với Taliban là thất bại của Mỹ v́ nó khiến tiến tŕnh chính trị cho Afghanistan luôn bế tắc, th́ việc nhờ Taliban "xử" IS-Al Qadae là sai lầm nghiêm trọng của Washington, khiến ḥa b́nh cho Afghanistan luôn rất xa vời.
Làm sao mà Taliban làm điều đó và có thể làm điều đó, ngoại trừ cả Al Qadae và IS cùng được tham gia vào tiến tŕnh chính trị Afghanistan, nghĩa là cả 3 tổ chức khủng bố này đều có mặt trong bàn cờ chính trị tương lai của Afghanistan.
Taliban không ngăn Al Qadae và IS sử dụng Afghanistan làm nơi ẩn náu để tiến hành các vụ tấn công khủng bố, v́ khi Al Qadae và IS không thể sống và diễn ở A-phú-hăn th́ Taliban không c̣n đường lùi, thậm chí như cá nằm trên thớt của Washington.
Trong khi đó, Taliban vẫn không nguôi báo thù Mỹ. V́ khi Taliban giành thế thượng phong tại Afghanistan trong thập niên 1990, th́ Mỹ, vốn hỗ trợ các lực lượng Hồi giáo chống Liên Xô, đă làm ngơ trước sự hà khắc của chính quyền Taliban.
Nhưng sau khi xảy ra vụ khủng bố kinh hoàng ngày 11/9/2001, Mỹ lại chĩa mũi dùi vào Taliban, rồi cho quân tấn công Afghanistan, lật đổ chính quyền của Taliban. Rơ ràng đây là một sự trở mặt của Washington mà Taliban không dễ tha thứ.
Khi Washington mệt mỏi và nôn nóng rút khỏi Afghanistan đă tạo cơ hội báo thù cho Taliban, nên nhóm phiến quân này đă chơi tṛ hai mặt. Một mặt cam kết với Mỹ từ bỏ Al Qadea, một mặt cam kết với Al Qadae duy tŕ quyết tâm chống Mỹ.
Với "kinh nghiệm" thực hiện các cuộc khủng bố trên đất Mỹ và ở những nơi có lợi ích Mỹ, mà đặc biệt là sự kiện ngày 11/9, rơ ràng Al Qadae có thể giúp Taliban báo thù Mỹ tốt nhất, nên quan hệ Taliban-Al Qadae mang cả tính cộng hưởng lẫn cộng sinh.
V́ vậy, không phải ngẫu nhiên khi Thoả thuận Mỹ-Taliban được kư kết, Trưởng phái đoàn đàm phán của Taliban Abbas Stanikzai đă hân hoan : "Rơ ràng, chúng tôi đă chiến thắng trong cuộc chiến này… Đó là lư do chúng tôi kư hiệp ước ḥa b́nh".
Kư thỏa thuận ḥa b́nh, Mỹ dính cú lừa thế kỷ của Taliban
Tuy nhiên, đến trước khi có báo cáo của Nhóm Hỗ trợ Phân tích và Giám sát trừng phạt của LHQ, chiến thắng của Taliban chỉ được hiểu là do nhóm phiến quân này đă đánh sập mọi thế cờ của Mỹ ở Afghanistan, khi buộc phải Mỹ kư thỏa thuận.
Song khi có báo cáo của cơ quan LHQ về quan hệ Taliban-Al Qadae th́ chiến thắng của Taliban chính là xỏ mũi được Mỹ, bởi ngay từ khi đàm phán đến khi kư kết thỏa thuận và thực thi thỏa thuận với Mỹ, Taliban và Al Qadae luôn là cặp bài trùng.
Chắc chắn Washington không thể không giật ḿnh trước báo cáo của cơ quan LHQ về việc Taliban vẫn duy tŕ quan hệ với Al Qadae, v́ nó có khác ǵ một cú tát lật mặt Mỹ khi việc Washington ăn quả đắng của Taliban bị trưng ra trước bàn dân thiên hạ.
VietBF@ sưu tầm.