Phi công là một trong những ngành có thu nhập tốt nhất thế giới, khiến nhiều người lựa chọn nghề này.
Nhiệm vụ của một phi công bắt đầu từ trước khi máy bay cất cánh. Họ phải tiến hành một số quy tŕnh kiểm tra quan trọng trước bất cứ chuyến bay nào, như thời tiết trên hành tŕnh sắp tới, t́nh trạng phi cơ, nhiên liệu cần thiết cho chuyến đi, trọng lượng hành khách và hành lư. Phi công c̣n phải nộp kế hoạch bay trước khi máy bay di chuyển.
Trong chuyến bay, phi công phải giám sát các thiết bị của máy bay và tất cả liên lạc vô tuyến, sử dụng dữ liệu nhận được để đánh giá và phát hiện bất cứ vấn đề nào có khả năng ảnh hưởng đến phi cơ. Thêm vào đó, họ cần duy tŕ liên lạc với đài kiểm soát không lưu để tiếp nhận và tuân theo những chỉ dẫn về cất hạ cánh an toàn trên đường băng được chỉ định. Phi công cũng giám sát tất cả nhân viên trong khoang máy bay và buồng lái.
Khác với hầu hết chuyên ngành khác, phi công thường không nhận lương theo tháng, mà thường được trả theo giờ, dựa trên thời gian bay, và theo ngày. Nhằm đảm bảo thu nhập tối thiểu hàng tháng, hầu hết hăng hàng không lớn trên thế giới đều cố gắng sắp xếp sao cho đủ số giờ bay tối thiểu mỗi tháng cho phi công. Bên cạnh khoản lương theo giờ này, phi công c̣n có thể nhận được tiền trợ cấp ăn ở khi phải xa nhà qua đêm.
Tương tự tất cả ngành nghề khác, phi công càng nhiều kinh nghiệm th́ mức lương theo giờ càng cao. Những phi công thu nhập hàng đầu là những cơ trưởng làm việc cho các hăng hàng không quốc tế.
Các phi công ngồi trong buồng lái một chiếc máy bay của hăng Ethiopian Airlines chuẩn bị khởi hành từ Addis Ababa đến Eritrea hồi tháng 7/2018. Ảnh: Reuters.
Thông thường, mức lương khởi điểm dành cho phi công mới vào nghề của các hăng hàng không dao động từ 40 đến 70 USD mỗi giờ. Các phi công trung b́nh mỗi tháng bay 75 giờ. Tính thêm phụ cấp mỗi ngày, một cơ phó mới có thể kiếm gần 7.000 USD mỗi tháng.
Theo báo cáo hồi tháng một của US News, phi công đứng thứ 17 trong số những nghề thu nhập cao nhất thế giới, với mức lương trung b́nh hồi năm 2018 là 115.670 USD mỗi năm. 25% số phi công kiếm nhiều tiền nhất được trả trung b́nh 197.540 USD, trong khi 25% lương thấp nhất nhận được trung b́nh 77.910 USD.
Thu nhập của phi công hiện nay bị ảnh hưởng đáng kể bởi Covid-19, đại dịch khiến hàng loạt hăng hàng không phải ngừng bay và nhiều phi công không có việc làm. Tuy nhiên, khi đại dịch qua đi và kinh tế các nước cũng như hoạt động hàng không được khôi phục, lương phi công có thể tiếp tục tăng lên do t́nh trạng thiếu nhân lực và nhu cầu tuyển phi công đủ kinh nghiệm ngày càng nhiều.
Trước Covid-19, quốc gia trả lương cao nhất cho phi công là Trung Quốc, theo Naibuzz. Một phi công tại Trung Quốc có thể kiếm 25.000 USD mỗi tháng, tức là khoảng 300.000 USD một năm, chưa kể khoản tiền thưởng cuối năm có thể lên tới 80.000 USD. Tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh chóng của Trung Quốc khiến nhu cầu di chuyển xa ngày càng lớn, dẫn tới thiếu hụt phi công.
Một số hăng hàng không Trung Quốc thậm chí tuyên bố nộp thuế cho phi công để thu hút nhân lực. "Không có đủ phi công trên thế giới để đáp ứng nhu cầu. Đó là lư do mức lương tiếp tục tăng", Dave Ross, giám đốc điều hành Wasinc International, công ty chuyên tuyển dụng phi công cho các hăng hàng không Trung Quốc, cho biết. Theo ước tính của các nhà phân tích, nước này cần 4.000 – 5.000 phi công mới mỗi năm trong 20 năm tới.
Cũng theo xếp hạng của Naibuzz, quốc gia trả lương phi công cao thứ hai là Hà Lan. Mức lương khởi điểm tại KLM, hăng hàng không lớn nhất nước này, là hơn 56.000 USD cho cơ phó và khoảng 289.000 USD cho cơ trưởng nhiều kinh nghiệm. Lương cơ bản cho một cơ trưởng là hơn 150.000 USD. Lương trung b́nh của toàn bộ phi công khoảng 245.000 USD mỗi năm.
Đứng thứ ba trong bảng xếp hạng này là Pháp. Hăng hàng không quốc gia Air France trả khoảng 235.000 USD mỗi năm cho các phi công giàu kinh nghiệm. Vị trí tiếp theo là Ireland, với Ryanair, hăng hàng không lớn nhất đất nước, trả cho các phi công tại thủ đô Dublin tối đa 225.000 USD mỗi năm.
Theo trang web cung cấp dữ liệu việc làm Salary Expert, mức lương cơ bản trung b́nh mỗi năm của phi công Pakistan là hơn 14.000 USD. Ngành nghề này tại Pakistan gần đây gây chú ư, sau khi Bộ trưởng Hàng không Ghulam Sarwar Khan tiết lộ hơn 260 phi công Pakistan dùng bằng giả hoặc gian lận thi bằng, khiến nhiều hăng hàng không trên thế giới quyết định đ́nh chỉ các phi công và kỹ thuật viên người Pakistan của họ.
Tuy nhiên, có rất nhiều yếu tố khác nhau ảnh hưởng tới mức lương của phi công, bên cạnh những điều khoản trong hợp đồng. Đầu tiên là loại máy bay mà họ điều khiển. "Nếu lái một chiếc máy bay kích cỡ lớn hơn, chở nhiều hành khách hơn, bạn sẽ được trả nhiều hơn", Brian Sumers, chuyên gia hàng không tại công ty truyền thông Skift, cho biết.
Để được giao nhiệm vụ điều khiển máy bay kích thước lớn hơn, phi công cần có thâm niên. "Càng làm việc lâu cho một hăng hàng không, bạn càng có thâm niên. Do đó, hầu hết phi công có xu hướng gắn bó với một hăng hàng không sau khi vào làm việc cho họ", Sumers giải thích.
Một yếu tố khác tác động tới mức lương của phi công là phạm vi hoạt động của hăng hàng không. Những hăng trong phạm vi khu vực thường trả lương thấp hơn so với các hăng lớn thực hiện các chặng bay quốc tế đường dài. Đối với hầu hết phi công, làm việc cho một hăng hàng không khu vực chỉ là bước đệm cho công việc tiếp theo của họ.
Những phi công sẵn sàng ra nước ngoài làm việc thậm chí có mức thu nhập cao hơn. Một số quốc gia tại Trung Đông và châu Á không đào tạo đủ phi công, buộc phải tuyển nhân lực từ các nước khác. "Họ tuyển phi công nhằm phục vụ cho những hăng hàng không Trung Đông như Emirates hay Qatar Airways", Sumers cho hay.
Hăng hàng không Emirates, trụ sở ở Dubai, hồi năm 2018 đề nghị mức lương mỗi tháng cho các cơ trưởng ít nhất là 16.000 USD, thêm vào đó là khoản trợ cấp nhà ở 4.377 USD mỗi tháng, hoặc được công ty cung cấp chỗ ở. Phi công của hăng này c̣n được nghỉ tối thiểu 8 ngày mỗi tháng.