Trung Quốc khăng khăng rằng dứa Đài Loan bị cấm nhập v́ cơ quan hải quan nước này đă nhiều lần phát hiện thấy sâu bệnh trong hoa quả từ Đài Loan. Đây có thể là tranh chấp nóng bỏng nhất về dứa, thậm chí c̣n làm lu mờ cả tranh căi về việc có thể cho dứa lên pizza hay không. Trong khi đó, Tổng thống Thái Anh Văn vừa mở chiến dịch "thách thức dứa" trên mạng xă hội, khuyến khích người tiêu dùng Đài Loan mua thêm dứa.
Người bán dứa rong trên đường phố Đài Bắc
Tháng trước, Trung Quốc cấm nhập khẩu dứa từ Đài Loan, viện dẫn lư do có nguy cơ "các sinh vật có hại" có thể làm ảnh hưởng đến mùa màng Trung Quốc.
Động thái này làm các nhà lănh đạo Đài Loan tức giận. Họ nói nó chẳng liên quan tới các sinh vật có hại, mà là một ví dụ Trung Quốc tăng sức ép chính trị lên Đài Loan, vốn bị Trung Quốc coi là một tỉnh của nước này.
"Dứa Đài Loan mạnh hơn cả chiến đấu cơ. Sức ép địa chính trị không thể vắt được vị ngon ngọt của nó," Phó Tổng thống Đài Loan Lai Ching-te viết trên Twitter.
Theo Hội đồng Nông nghiệp Đài Loan, ḥn đảo này sản xuất 420.000 tấn dứa hàng năm, và xuất khẩu gần 10% sản lượng đó năm ngoái, phần lớn là xuất sang Trung Quốc.
Không c̣n nguồn bán sang Trung Quốc, người trồng dứa Đài Loan đối mặt với t́nh trạng thừa ế, và nguy cơ sụt giá nghiêm trọng.
Dứa tự do
Tổng thống Thái Anh Văn vừa mở chiến dịch "thách thức dứa" trên mạng xă hội, khuyến khích người tiêu dùng Đài Loan mua thêm dứa.
Ngoại trưởng Đài Loan Joseph Wu dùng tài khoản Twitter của Bộ Ngoại giao để "thúc giục những người bạn cùng chí hướng trên toàn cầu cùng sát cánh với #Taiwan và ủng hộ [chiến dịch] #FreedomPinapple (Dứa Tự do)".
Các cơ quan của Mỹ và Canada ở Đài Loan lập tức hưởng ứng.
Viện Hoa Kỳ ở Đài Loan đăng một loạt ảnh trên Facebook, trong đó có tấm h́nh chụp giám đốc Brent Christensen với ba trái dứa trên bàn.
Văn pḥng Thương mại Canada ở Đài Loan đăng ảnh nhân viên chụp bên chiếc pizza dứa, với lời nhắc nhẹ rằng ư tưởng cho dứa lên pizza đến từ Canada chứ không phải Hawaii.
"Chúng tôi ở Văn pḥng Canada thích pizza dứa, nhất là dứa của Đài Loan!", post này viết.
Nhưng chính người tiêu dùng Nhật Bản mới tạo ra tác động đáng kể nhất, với đơn hàng 5000 tấn dứa đến từ Nhật Bản, bà Thái Anh Văn nói.
Nhiều người Nhật dùng Twitter để bày tỏ sự ủng hộ của họ.
"Tôi nhất định sẽ mua. Tôi mua thử năm ngoái và nhận ra cả lơi dứa cũng ăn được. Giờ đây tôi mê vị ngọt nhiều nước của chúng," một người viết.
Chỉ trong vài ngày, chiến dịch của chính phủ Đài Loan có đủ người mua lượng dứa đáng lẽ được xuất đi Trung Quốc.
Nhưng vẫn c̣n 90% người trồng dứa thường cung cấp cho thị trường nội địa, nên họ hy vọng người tiêu dùng sẽ không chán ăn dứa.
Yang Yufan, một người trồng dứa hữu cơ có tiếng ở phía Nam Đài Loan, nổi tiếng là "hoàng tử dứa".
Ông cho BBC Tiếng Trung biết trong những năm gần đây, người trồng dứa Đài Loan đă nhắm tới thị trường Trung Quốc nhiều hơn, v́ việc kiểm tra chất lượng dễ dàng hơn và nhanh hơn ở các thị trường khác như Nhật Bản.
Nhưng ông cho rằng ngành nông nghiệp Đài Loan cần đa dạng hóa v́ hiện giờ họ xuất khẩu quá nhiều sang Trung Quốc.
"Lượng dứa chúng tôi hy vọng sẽ thu hoạch năm nay đă được trồng từ năm ngoái, nên sang năm chúng tôi sẽ gặp khó khăn lớn hơn nữa," ông nói.
Yang Yufan, người trồng dứa hữu cơ nổi tiếng ở Nam Đài Loan
Trung Quốc khăng khăng rằng dứa Đài Loan bị cấm nhập v́ cơ quan hải quan nước này đă nhiều lần phát hiện thấy sâu bệnh trong hoa quả từ Đài Loan.
Ông Ma Xiaoguang, người phát ngôn của Văn pḥng Hội đồng Nhà nước Sự vụ Đài Loan, mô tả việc ngừng nhập là một biện pháp đề pḥng về an toàn thực phẩm thông thường.
Tuy nhiên, trong 12 tháng qua, Trung Quốc bị cáo buộc đă dùng các chính sách thương mại mù mờ để trừng phạt các đối thủ.
Cụ thể, các nhà sản xuất nông nghiệp Úc lo ngại nông sản của họ sẽ bị cấm nhập một cách không chính thức hay phải chịu những quy định kiểm định quá ngặt nghèo v́ Trung Quốc trả đũa các chính sách của chính phủ Úc.
Bà Thái Anh Văn thẳng thừng bác bỏ tuyên bố của Trung Quốc, và chỉ ra rằng 99,97% dứa Đài Loan nhập vào Trung Quốc đáp ứng các tiêu chuẩn kiểm định.
An ninh sinh học là một lĩnh vực nan giải, v́ các loài sâu bọ nhập vào có thể gây thiệt hại kinh tế đáng kể, nhưng từ lâu, an ninh sinh học đă được dùng như một vũ khí trong các tranh chấp thương mại.
"Một số lo ngại thực sự là dựa trên mối lo có cơ sở về việc đưa sâu bệnh ngoại nhập vào, mà các giống cây bản địa không có khả năng chống đỡ," bà Deborah Elms từ Trung tâm Thương mại Á châu nói.
"Nhưng các luật lệ về cái gọi là các vấn đề vệ sinh và kiểm dịch thực vật (SPS) cũng có thể là cách dễ dàng để ngăn chặn thương mại quốc tế."
Games
