Các bác sĩ cho rằng biến chủng nCoV mới tại Ấn Độ nguy hiểm hơn, khi nhiều bệnh nhân trẻ trở nặng vì hiện tượng bão cytokine.
Ấn Độ bắt đầu ghi nhận số ca nhiễm nCoV mới kỷ lục thế giới hồi cuối tháng 4, với hơn 400.000 ca mới mỗi ngày, gấp 4 lần so với mức đỉnh trong làn sóng đại dịch đầu tiên vào mùa thu năm ngoái. Các biến chủng virus có khả năng lây nhiễm cao đã hoành hành trong đợt bùng phát này, bao gồm 4 biến chủng mà Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xếp vào loại đáng lo ngại.
Biến chủng lần đầu tiên được xác định tại Ấn Độ vài tháng trước có tên B.1.617. Theo giới khoa học Ấn Độ, một trong những yếu tố lớn nhất khiến Covid-19 trỗi dậy mạnh mẽ dường như là một phiên bản cụ thể của biến chủng này, được gọi là B.1.617.2, dường như dễ lây lan hơn.
"Tới nay, có vẻ như tại bất kỳ nơi nào xuất hiện B.1.617.2, nó đều vượt trội so với những biến chủng nCoV khác", Saumitra Das, giám đốc Viện Gene học Y sinh Quốc gia Ấn Độ, người đang điều hành công việc giải trình tự gene, cho biết.
Theo cơ sở dữ liệu trực tuyến do các nhà nghiên cứu tại 4 trường đại học duy trì, biến chủng B.1.617.2 đã được phát hiện tại 50 quốc gia. Những nghiên cứu sơ bộ cho thấy các vaccine Covid-19 hiện nay vẫn giúp phòng chống hiệu quả. Tuy nhiên, giới khoa học còn hoài nghi về việc liệu biến chủng này có độc tính cao hơn hay không.
Các bác sĩ tại khu chăm sóc tích cực dành cho bệnh nhân Covid-19 ở Bệnh viện Gia đình Holy, New Delhi, Ấn Độ, hôm 24/5. Ảnh: WSJ.
William Haseltine, nhà khoa học tiên phong về bệnh ung thư và các dự án về gene, chỉ ra rằng trong đại dịch cúm Tây Ban Nha một thế kỷ trước, làn sóng đầu tiên tấn công người cao tuổi, nhưng làn sóng thứ hai tồi tệ hơn sau đó đã ập đến với những người trẻ.
"Bất kỳ nơi đâu Covid-19 xuất hiện đều có rất nhiều biến chủng virus. Chúng có một số đặc tính chung, bao gồm khả năng lây nhiễm gia tăng, mở rộng hơn về khoảng tuổi của bệnh nhân và nhiều người trẻ bị bệnh hơn", tiến sĩ Haseltine nói.
Trên thực tế, trong làn sóng đại dịch thứ hai tại Ấn Độ, những người dưới 50 tuổi ngày càng trở nặng so với đợt bùng phát trước. Ngoài những yếu tố như điều trị chậm trễ, thiếu giường bệnh hoặc oxy, các bác sĩ Ấn Độ cho biết họ đã chứng kiến rất nhiều bệnh nhân mắc triệu chứng nghiêm trọng quá nhanh chóng, khiến họ tin rằng căn bệnh đang trở nên nguy hiểm hơn.
"Bão cytokine kinh hoàng đang tấn công trong 3-5 ngày điều trị đầu tiên", Kunal Sarkar, bác sĩ tại Bệnh viện Chuyên khoa Medica ở thành phố Kolkata, cho biết, đề cập đến hiện tượng hệ miễn dịch của cơ thể phản ứng quá mức, giải phóng ồ ạt chất cytokine gây viêm, tổn thương nặng các cơ quan nội tạng, có thể dẫn đến tử vong.
Một số bác sĩ Ấn Độ khác cho hay các ca phải nhập viện giờ đây cần nhiều oxy hơn so với đợt bùng phát trước. Tình trạng tổn thương phổi lan rộng nhanh hơn và lượng oxy giảm nhanh hơn đang xuất hiện trong số những bệnh nhân tương đối trẻ, và thời gian bình phục cũng lâu hơn.
Theo các bác sĩ, nhu cầu oxy đang tăng lên đối với bệnh nhân Covid-19 thuộc mọi lứa tuổi, nhưng họ đặc biệt bất ngờ khi thấy tình trạng này ở những người trẻ. Tuy nhiên, các nhà dịch tễ học cảnh báo đây chỉ là bằng chứng vụn vặt và cần nghiên cứu sâu hơn, mới xác định được liệu các biến chủng trong virus tại Ấn Độ có khiến căn bệnh trầm trọng hơn hay không.
Mặc dù vậy, Giridhara Babu, giáo sư dịch tễ học tại Viện Y tế Cộng đồng Ấn Độ ở thành phố Bangalore, lưu ý những thay đổi mà các bác sĩ quan sát được nên trở thành một phần của các nghiên cứu. "Không thể bỏ qua những quan sát này. Chúng vô cùng quan trọng", ông nói.
Một trong những người trẻ trở thành nạn nhân của làn sóng đại dịch thứ hai tại Ấn Độ là Anisha Saigal. Cô gái 29 tuổi chiến đấu với các triệu chứng nhiễm nCoV trong một tuần, trước khi lên cơn khó thở vào sáng 16/4. Độ bão hòa oxy trong máu của Saigal lúc đó ở mức 88%, trong khi con số này ở một người khỏe mạnh là trên 95%.
Saigal xếp hàng gần 4 giờ tại Bệnh viện Gia đình Holy ở thủ đô New Delhi để được tư vấn. Ảnh chụp X quang cho thấy cô bị viêm ở cả hai phổi, nên bác sĩ khuyên nhập viện. Tuy nhiên, bệnh viện cô đến khám không còn giường.
5 giờ sau, Saigal được cấp một giường bệnh trong khoa nhi, với những bức tường trang trí nhân vật hoạt hình. "Thật trớ trêu khi những người trưởng thành phải vật lộn để thở trong lúc cố gắng nằm vừa chiếc giường thiết kế cho trẻ em", cô cho hay.
Gần hai tuần sau, Saigal có thể thở mà không cần oxy hỗ trợ nên được về nhà. Tuy nhiên, cô vẫn phải dùng thuốc điều trị xơ phổi và tim đập nhanh. "Điều khiến tôi đau lòng là tôi thậm chí chưa đến 30 tuổi, nhưng đã phải dùng thuốc cho phổi và tim", Saigal nói.
Các bệnh nhân Covid-19 trẻ tuổi vẫn có nhiều khả năng sống sót hơn so với những người lớn tuổi. Tuy nhiên, các bác sĩ Ấn Độ nhận thấy tỷ lệ người trẻ nhiễm nCoV tử vong đang cao hơn so với năm ngoái. Tại bệnh viện Medanta gần New Delhi, vài bệnh nhân trong độ tuổi 20 bị tổn thương phổi nặng đã không qua khỏi.
"Đây là dấu hiệu cho thấy chủng virus mới độc hơn nhiều so với làn sóng đầu tiên", bác sĩ Naresh Trehan, chủ tịch chuỗi bệnh viện Medanta, nêu ý kiến, nhưng nói thêm rằng đánh giá của ông dựa trên quan sát hơn là dữ liệu lâm sàng.
Ấn Độ không có dữ liệu quốc gia được cập nhật về số trường hợp nhập viện theo độ tuổi, nhưng một số dữ liệu tử vong tại địa phương cho thấy đại dịch đang ảnh hưởng mạnh hơn đến người trẻ. Ở Mumbai, khoảng 40% ca tử vong vì Covid-19 từ ngày 1/5 đến 26/5 là những bệnh nhân dưới 60 tuổi, trong khi con số này hồi tháng 9/2020 là 29%.
Tại bang Punjab, các bệnh nhân trong độ tuổi 35-50 cũng bị suy hô hấp nặng hơn so với làn sóng đầu tiên, theo Madhu Gupta, giáo sư y tế cộng đồng tại thành phố Chandigarh của bang này. Ông nói thêm rằng biến chủng B.1.617.2 đang ngày càng gia tăng tại Punjab.
Một buổi tối cuối tháng 4, Priyanka Kumari, 25 tuổi, đến nhà bố mẹ ở thị trấn Munger, bang Bihar, trong tình trạng vô cùng yếu ớt. "Chị ấy không thể đi đứng hay nói năng gì", em gái Chanda Kumari kể lại.
Sáng hôm sau, gia đình đưa Priyanka đến một bệnh viện công của địa phương, khi độ bão hòa oxy trong máu của cô gái 25 tuổi vô cùng thấp. Tuy nhiên, nơi này không có thuốc hay máy thở, nên họ gọi xe cấp cứu đưa Priyanka đến bệnh viện ở thị trấn lân cận. Cô tử vong trên đường đi.
"Chúng tôi vẫn chưa thể hồi phục sau cú sốc", Chanda Kumari nói.
