Món ăn đơn giản nhưng nổi tiếng ở Bình Định. Chè bột sắn hay bột sắn quấy nước đường là những món ăn quen thuộc. Tuy nhiên bột sắn chấm nước mắm th́ không phải ai cũng biết và có cơ hội thưởng thức.
Ngày xưa, điều kiện sống c̣n khó khăn, thực phẩm không nhiều và đa dạng như bây giờ nên các món ăn chơi cũng rất đơn giản. Nhiều khi chỉ là củ khoai lang nướng, vài khẩu mía, hạt mít luộc hay là ít bột sắn dây pha với nước, thêm chút đường rồi bỏ lên bếp vừa nấu vừa quấy đều.
Bột sắn nấu đường hay pha đường đều đă rất quen thuộc vậy nhưng ở B́nh Định c̣n có một món ăn vô cùng đặc biệt cũng nấu từ bột sắn đó là bột sắn chấm nước mắm hay c̣n được gọi bằng cái tên “bột ḿ nhứt quấy”.
Trong miền Nam củ sắn được gọi là củ khoai ḿ. Nên thứ bột làm nên món bột ḿ nhứt quấy này là bột khoai ḿ, hay chính là bột sắn. Món ăn dân dă này có thể dùng để ăn sáng hay ăn vặt, ăn xế. Một chảo bột sắn quấy đặc lại, mỗi người một đôi đũa, quây quần, vừa ăn vừa nói chuyện rôm rả là kư ức không thể quên của nhiều người.
Cách làm bột ḿ nhứt quấy đơn giản, không có nhiều khác biết với bột sắn nấu của người Bắc. Bột khoai ḿ (bột ḿ, bột sắn) cho vào nước pha, khuấy đều tay để không bị lắng bột.
Bột ḿ nhứt quấy là món ăn tuổi thơ của nhiều người, nhất là ở vùng xứ Nẫu B́nh Định. (Ảnh minh họa)
Tiếp theo, bỏ chảo lên bếp đun nóng và cho vào chút dầu để khỏi dính đáy. Cầu kỳ hơn th́ bỏ vào đó tí hành tím xắt lát mỏng. Khi dầu vừa sôi, đổ bột vào, để lửa liu riu, khuấy liên tục, đều tay. Có lẽ, cái tên bột ḿ khuấy (hay từ địa phương là bột ḿ phấy) được xuất phát từ động tác này. Người nấu phải khéo léo và nhanh tay khuấy th́ bột mới chín đều và không bị cháy. Bột chín tới đâu th́ keo lại, trong veo tới đó, nh́n tựa như hồ dán thủ công của học sinh ngày xưa.
Nước mắm chấm ngon là vừa đủ sền sền mà không quá lỏng hoặc không quá đặc.
Đặc biệt, món bột ḿ nhứt quấy khi ăn không thể thiếu nước mắm chấm. Chuẩn bị vài tép tỏi, vài trái ớt, bỏ vào tí đường rồi giă hỗn hợp cho nhuyễn. Sau đó chế một lượng nước mắm vừa phải vào hỗn hợp tỏi ớt này. Nước mắm pha ngon là vừa đủ sền sền mà không quá lỏng hoặc không quá đặc kẹo. Nếu "sang" hơn th́ có thể cho thêm quả trứng hay thịt cá rô đồng nướng vào dằm ra cho có “chất”.
Rồi cứ thế, bỏ cả chảo bột ra giữa nhà, bên cạnh là bát nước mắm, dùng đũa quấn lấy lớp bột dẻo quẹo c̣n nóng hổi, chấm vào mắm rồi đưa ngay vào miệng để thưởng thức là tuyệt vời hết sảy. Bột ḿ nhứt quấy khi đó bỗng trở thành món sơn hào hải vị, ngon lành vô cùng.
Bột sắn chấm nước mắm tuy c̣n lạ lẫm với rất nhiều người, nhưng lại là món ăn quen thuộc và lâu đời tại B́nh Định. Chỉ từ chút bột sắn đơn giản mà trở thành món ăn gắn bó với tuổi thơ của biết bao người, nhất là thế hệ 7X, 8X trở về trước. Tuy nhiên, người già và trẻ con nên hạn chế ăn món này v́ ăn quá nhiều dễ bị ậm ạch, khó tiêu. Người bị tiểu đường cũng phải hạn chế v́ không được ăn quá nhiều tinh bột một lúc.