Theo như truyền thống khai thác vàng tồn tại ở thị trấn Jilove nhiều thập kỷ trước. Trong quá khứ, những khối vàng nặng vài kg đă được t́m thấy bên dưới Jilove. Hiện trong Bảo tàng Vùng Jilove vẫn trưng bày mẫu vật có kích thước to bằng quả bóng ném. Mà trong ḷng đất bên dưới Cộng ḥa Séc có một lượng vàng trị giá hơn 23 tỷ USD. Nhưng khác với những mỏ kim loại Lithi quư hiếm, số vàng này không được lên kế hoạch khai thác.
Jilove u Prahy là một thị trấn đẹp như tranh vẽ với gần 5.000 cư dân và rất nhiều di tích lịch sử. Khu vực dọc theo sông Sazava này là một khu vực giải trí nổi tiếng của người dân thủ đô Séc. Vào thế kỷ 14, Jilove u Prahy là thị trấn quan trọng thứ ba ở vương quốc Bohemia, sau Praha và Kutna Hora. Vào thời điểm đó, vua Charles IV (1355-1378) là Hoàng đế La Mă Thần thánh. Trong thời kỳ trị v́ của ông, Jilove là nguồn cung cấp vàng quan trọng nhất của đế chế.
Sarka Jurinova, giám đốc Bảo tàng Vùng Jilove u Prahy, cho biết: "Một phần lớn của thành phố Praha được xây dựng từ tiền khai thác vàng, bao gồm một số ṭa nhà của Đại học Charles vẫn c̣n tồn tại cho đến ngày nay".
Du khách khi đến Bảo tàng Vùng Jilove có thể thử đăi vàng dưới lớp cát và có thể đem về bất kỳ mẩu vàng nào mà họ t́m thấy.
Giám đốc Sarka Jurinova đứng trước Bảo tàng Vùng Jilove
Nhà địa chất của bảo tàng, Jan Vana, nói với DW: "Có khoảng 7 tấn vàng nằm dưới và xung quanh thị trấn Jilove". Mặc dù việc khai thác đă kết thúc vào năm 1968, Vana cho biết đă có lúc một số trục khai thác có thể mang lại 4 gam vàng hoặc khoảng 1/8 ounce trên mỗi tấn đá. Điều này sẽ làm cho khai thác vàng trở thành một hoạt động có lăi, mặc dù giá vàng đă giảm mạnh trong năm 2013.
Tuy nhiên, nhà địa chất giải thích: "Vấn đề là Jilove đang nằm trong một khu giải trí", mà nếu không dùng chất kịch độc xyanua th́ sản lượng khai thác sẽ thấp.
Một số người dân địa phương lại mong muốn trở lại những ngày vàng được khai thác ở đây. Như thế, họ sẽ có thể mua vàng của Séc thay v́ nhập khẩu từ Nam Phi.
Vàng nguyên khối với kích thước lớn
Truyền thống khai thác vàng tồn tại ở thị trấn Jilove nhiều thập kỷ trước. Trong quá khứ, những khối vàng nặng vài kg đă được t́m thấy bên dưới Jilove. Hiện trong Bảo tàng Vùng Jilove vẫn trưng bày mẫu vật có kích thước to bằng quả bóng ném.
Bảo tàng này cũng đưa khách tham quan đến một số địa điểm khai thác trước đây. Mặc dù không ai t́m cách hồi sinh ngành khai thác vàng, mọi người vẫn đang thử t́m kiếm vàng trong cát dọc các nhánh sông Sazava.
Khối vàng nguyên chất với kích thước lớn là rất hiếm thấy
Một số mỏ vàng ở Cộng ḥa Séc có thể khai thác được với ước tính khối lượng lên tới 400 tấn. Theo giá vàng hiện tại, lượng vàng khổng lồ này sẽ mang lại khoảng 24 tỷ USD. Kể từ năm 1990, nhiều nỗ lực nối lại hoạt động khai thác vàng đă thất bại do nhà nước không quan tâm và sự phản đối của cư dân ở các địa phương bị ảnh hưởng.
Năm ngoái, công ty khai thác quốc gia Diamo đă tiến hành khảo sát các mỏ vàng đă đóng cửa ở Zlate Hory, phía bắc Cộng ḥa Séc. "Cuộc khảo sát địa chất sẽ kéo dài ba năm và kết quả sẽ được sử dụng để xác định điều kiện để mỏ vàng gần Zlate Hory có thể được khai thác".
Stepanka Filipova, phát ngôn viên của Bộ Công Thương, nói với nhật báo MF Dnes: "Nghiên cứu sẽ cung cấp cho chính phủ thông tin cập nhật về khả năng khai thác vàng dự trữ".
Nếu việc khai thác được tiếp tục ở mỏ Zlate Hory, đá chứa vàng sẽ được gửi ra nước ngoài để xử lư thêm. Điều này có nghĩa là không có hoạt động khai thác vàng nào liên quan đến chất kịch độc xyanua được thực hiện ở Cộng ḥa Séc.
Khai thác chưa có lăi
Ở Cộng ḥa Séc, khai thác vàng sẽ có lăi nếu sử dụng xyanua, nhưng nếu không sử dụng th́ khả năng sinh lời là một câu hỏi chưa có đáp án rơ ràng.
Nhưng đối với Bộ trưởng Môi trường Richard Brabec, việc loại bỏ xyanua là điều kiện cần để các hoạt động khai thác vàng được nối lại. Sử dụng chất hóa học xyanua để xử lư vàng khai thác là điều ông không thể chấp nhận được. Ông hy vọng vàng vẫn sẽ nằm nguyên vẹn dưới ḷng đất.
Theo quan điểm của nhà kinh tế người Séc Lukas Kovanda, khai thác vàng vẫn chưa có lăi nên chưa ai vội vàng nối lại hoạt động này. Nếu mọi thứ khác đi, họ đă bắt đầu khai thác vàng trở lại từ lâu.
Lithi đang là kim loại được "thèm khát" hơn vàng.
Các hoạt động khai thác vàng ở Cộng ḥa Séc chưa được triển khai mạnh v́ quốc gia này sở hữu một thứ kim loại quư mà cả thế giới "thèm khát".
Lithi hay được gọi là "vàng trắng" đang được "lùng sục" v́ là thành phần quan trọng trong sản xuất pin năng lượng, trong hợp kim sản xuất máy bay, tàu điện và nhiều ứng dụng khác.
Trong những năm gần đây, những mỏ lithi lớn đă được t́m thấy ở Séc, gần Cinovec trên dăy núi Ore, gần biên giới với Sachsen, Đức. Theo ước tính, 60% khối lượng nằm ở Séc và 40% nằm ở Đức.
Theo DW, ước tính khoảng 4% trữ lượng lithi trên thế giới nằm trong ḷng đất bên dưới Cộng ḥa Séc. Chỉ riêng các mỏ gần Cinovec đă là 140.000 triệu tấn. Tuy nhiên, khai thác lithium cũng có nguy cơ ô nhiễm, v́ vậy vấn đề môi trường cũng đang được quốc gia này cân nhắc.
