Theo quan điểm của các nhà vật lư, luộc trứng là một quá tŕnh khá phức tạp và chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố như nhiệt độ của nước trong quá tŕnh luộc, tốc độ sôi, nhiệt độ ban đầu của trứng hay thậm chí cả độ cao của bếp trên mực nước biển..
Bạn yêu thích món trứng ḷng đào nhưng chưa biết cách căn giờ? Các nhà vật lư đă đưa ra công thức tính thời gian để luộc của một quả trứng chín hoàn hảo - và thậm chí họ c̣n tạo ra một công cụ tính toán trực tuyến rất tiện dụng nữa!
Làm thế nào để luộc một quả trứng đúng cách?
Đặt quả trứng trong nước sôi và đun trong vài phút. Một số người th́ cho trứng vào nước lạnh rồi mới đun. Tuy nhiên, theo các nhà khoa học, cách này làm cho việc tính toán trở nên phức tạp thêm, v́ vậy, chúng tôi khuyên bạn nên cho trứng vào nước sôi.
Có một số mẹo nhỏ: ví dụ, để trứng dễ bóc hơn, bạn có thể cho giấm vào nước sôi hoặc đập dập vỏ quả trứng đă luộc rồi ngâm một lúc trong nước lạnh để nước thấm vào giữa ḷng trắng và lớp vỏ để dễ bóc hơn.
Nhưng cái chính chúng ta cần quan tâm là thời gian luộc. Ḷng trắng và ḷng đỏ phản ứng khác nhau khi bị đun nóng: ḷng trắng bị "đông lại" nhanh hơn một chút. Nếu ngâm trứng quá lâu trong nước nóng sẽ khiến cho lưu huỳnh trong ḷng trắng bị giải phóng và phản ứng với các muối chứa sắt trong ḷng đỏ, từ đó khiến cho ḷng đỏ có màu xanh và làm trứng bị mất ngon.
Độ chín của trứng theo thời gian
Theo quan điểm của các nhà vật lư, luộc trứng là một quá tŕnh khá phức tạp. Trạng thái đông đặc của ḷng đỏ và ḷng trắng khi kết thúc quá tŕnh sôi chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố như nhiệt độ của nước trong quá tŕnh ngâm và tốc độ sôi, nhiệt độ ban đầu của trứng (tùy thuộc vào việc bạn bảo quản trứng trong tủ lạnh hay ở nhiệt độ pḥng) hay thậm chí cả độ cao của bếp trên mực nước biển bởi điều này ảnh hưởng đến nhiệt độ sôi của nước. Nếu luộc trứng trên núi th́ nhiệt độ sôi sẽ thấp hơn và bạn sẽ mất nhiều thời gian hơn để làm chín trứng.
Có hẳn một công tŕnh nghiên cứu về luộc trứng một cách khoa học
Hầu hết các yếu tố này có thể được tính toán thủ công nhờ sử dụng một phương tŕnh do nhà vật lư Charles Williams của Đại học Exeter biên soạn.
Để có được một công thức đơn giản th́ ta cần lư tưởng hóa một chút: trứng sẽ được coi như một đối tượng đồng nhất h́nh cầu khối lượng M và có nhiệt độ ban đầu T trứng . Nếu trứng được đặt thẳng vào một nồi nước sôi ở T nước , nó sẽ chín khi nhiệt độ ở bề mặt ngoài của ḷng đỏ tăng lên đến T ḷng đỏ ~ 63 ° C. Với những giả thiết này, ta có thể tính được thời gian nấu t bằng cách giải một phương tŕnh khuếch tán nhiệt như dưới đây:
Trong đó, t cooked là thời gian luộc, ρ là khối lượng riêng, c là nhiệt dung riêng, K là hệ số dẫn nhiệt của trứng.
Theo công thức này, để luộc chín một quả trứng cỡ vừa (M ~ 57 g) lấy thẳng từ tủ lạnh ( Ttrứng = 4 ° C) mất bốn phút rưỡi, nhưng sẽ chỉ mất ba phút rưỡi để luộc chín cùng một quả trứng đó nếu nó được bảo quản ở nhiệt độ pḥng ( Ttrứng = 21 ° C).
Nếu tất cả trứng được bảo quản trong tủ lạnh, th́ một quả trứng nhỏ (M ~ 47 g) sẽ cần bốn phút để nấu và một quả trứng lớn (M ~ 67 g) sẽ mất năm phút.
Đồ thị thể hiện mối quan hệ giữa khối lượng trứng và thời gian luộc
Nếu bạn vẫn c̣n nhớ cách tính các hàm logarit (đă từng được học ở trường) th́ bạn có thể sử dụng ứng dụng tính toán trực tuyến để đảm bảo những quả trứng sẽ được luộc chín tới (ḷng đào) hoặc chín kỹ.
Để tính toán, bạn sẽ cần một chiếc cân nhà bếp để cân khối lượng của quả trứng hoặc chọn theo cỡ trứng trong danh sách. Trang web này cũng cho phép bạn xác định khá chính xác độ cao so với mực nước biển. Nếu bạn ở chung cư hoặc nhà cao tầng th́ đừng quên không quên thêm số tầng và nhân với 3 m vào nhé.
Theo như kết quả được máy tính đưa ra, với điều kiện ở nhà chung cư tầng 10 (độ cao 30 m) để luộc ḷng đào một quả trứng trung b́nh (M ~ 57 g) lấy ra từ tủ lạnh sẽ cần 6 phút 44 giây (luộc chín kỹ - 9 phút 58 giây).
Nếu ở nhà mặt đất (nhà liền thổ) th́ thời gian luộc chín ḷng đào không thay đổi, trong khi thời gian cần để luộc chín kỹ rút ngắn đi được 2 giây – chỉ c̣n 9 phút 56 giây.
C̣n chần chừ ǵ nữa, các bạn hăy thử xem trên thực tế có đúng như vậy không nào!!!