"Trống đánh xuôi, kèn thổi ngược": Ông Biden cố tình để Taliban thâu tóm Afghanistan?

[Cupcake01]

Đã có những cảnh báo về sự sụp đổ của quân đội Afghanistan và Taliban lên ngôi, nhưng dường như ông Biden đã làm ngơ.



Một bức tranh, hai sắc thái

Tờ New York Times dẫn các báo cáo mật của các cơ quan gián điệp Mỹ cho biết, từ đầu mùa hè năm nay, giới tình báo từng cảnh báo bức tranh ngày càng ảm đạm về viễn cảnh Taliban sẽ sớm tiếp quản Afghanistan và cả sự sụp đổ nhanh chóng của quân đội quốc gia Nam Á này. Nhưng Nhà Trắng đã phớt lờ.

Những cảnh báo được đưa ra bất chấp thực tế là Tổng thống Mỹ Joe Biden và các cố vấn của ông liên tục công khai tuyên bố rằng, điều đó khó có thể xảy ra nhanh chóng.

Đến tháng 7, nhiều báo cáo tình báo càng trở nên bi quan hơn, đặt câu hỏi về việc liệu các lực lượng an ninh Afghanistan có khả năng kháng cự đà tiến công mạnh mẽ của Taliban hay không và liệu chính phủ nước này có thể cầm cự ở thủ đô Kabul hay không.

Chỉ 1 tuần trước khi Kabul thất thủ, Tổng thống Biden hôm 8/7 nói rằng, chính phủ Afghanistan khó có thể thất thủ và sẽ không có những cuộc di tản hỗn loạn.

Hồi tháng 7, giữa lúc hàng chục thủ phủ tỉnh của Afghanistan bị thất thủ và các chiến binh Taliban đang bao vây một số thành phố lớn, giới tình báo cũng đã đặt ra những rủi ro ngày càng tăng đối với Kabul, lưu ý rằng chính phủ Afghanistan không thể đối phó với một cuộc tấn công của Taliban.

Các cơ quan tình báo cũng dự đoán, nếu Taliban chiếm giữ các thành phố, sẽ nhanh chóng kéo theo hiện tượng sụp đổ domino và lực lượng an ninh Afghanistan có nguy cơ rất cao là sẽ tan rã.

Không rõ liệu trong các báo cáo khác vào thời điểm này, giới tình báo có đưa ra một bức tranh lạc quan hơn về năng lực chống chọi với Taliban của quân đội Afghanistan và chính phủ ở Kabul hay không.

Nhưng rõ ràng, những tiếng chuông cảnh báo như thế này đặt ra câu hỏi về tại sao các quan chức chính quyền Biden và các nhà hoạch định quân sự ở Afghanistan lại phớt lờ và dường như không chuẩn bị tốt để đối phó, bao gồm cả việc không đảm bảo an ninh tại sân bay chính và hàng nghìn quân mới được điều đến đã vội vã về nước.


Kết cục bất ngờ hay đã được dự đoán?

Một quan chức chính quyền cấp cao giấu tên cho biết, ngay cả đến cuối tháng 7, khi tình hình ngày càng biến động, các cơ quan tình báo chưa bao giờ đưa ra dự đoán rõ ràng về một cuộc tiếp quản sắp xảy ra của Taliban. Không có bất kỳ thông tin nào có "độ tin cậy cao".

Theo quan chức này, muộn nhất là 1 tuần trước khi Kabul sụp đổ, phân tích tình báo tổng thể cho thấy, việc Taliban tiếp quản Afghanistan là không thể tránh khỏi.

Các quan chức cũng cho biết, hồi tháng 7, Tổng thống Biden từng kêu gọi các nhà lãnh đạo Afghanistan "đoàn kết". Ông chủ Nhà Trắng và các trợ lý cũng được cho là ép buộc họ nhượng bộ, điều cần thiết để ngăn chặn sự sụp đổ của chính phủ.

Người phát ngôn của CIA và Giám đốc tình báo quốc gia từ chối thảo luận về các đánh giá này. Nhưng các quan chức tình báo thừa nhận, các phân tích này rất sáng suốt và đã có những thay đổi trong những tuần và tháng gần đây.

Trong bài phát biểu đầu tiên sau khi Kabul thất thủ, ông Biden cũng thừa nhận chính quyền của ông "đã lên kế hoạch cho mọi trường hợp bất thường" ở Afghanistan nhưng mọi việc "diễn ra nhanh hơn chúng tôi dự đoán".

Trước những bằng chứng rõ ràng về sự sụp đổ của các lực lượng Afghanistan, các quan chức Mỹ đã bắt đầu chơi trò "đổ lỗi".

Nhà Trắng có tuyên bố cho rằng, đây là một thất bại của cơ quan tình báo. Việc đổ lỗi như vậy là điều thường thấy sau những sự cố lớn về an ninh quốc gia ở Mỹ.

Các cơ quan tình báo từ lâu đã dự đoán về một chiến thắng cuối cùng của Taliban, ngay cả trước khi Tổng thống Donald Trump và ông Biden quyết định rút lực lượng.

Xu hướng "gió chiều nào xoay chiều đó"

Một vấn đề khác đặt ra là những bất đồng gay gắt cũng đã tồn tại trong cộng đồng tình báo.

CIA trong nhiều năm đã tỏ ra bi quan về chiến lược đào tạo lực lượng an ninh Afghanistan. Tuy nhiên, Cơ quan Tình báo Quốc phòng và các cơ quan tình báo khác trong Lầu Năm Góc đưa ra những đánh giá lạc quan hơn về năng lực chiến đấu của Afghanistan.

Các đánh giá tình báo và quân sự dự đoán rằng, chính phủ ở Kabul có thể cầm cự ít nhất 1 năm trước khi Taliban tiếp quản. Nhưng báo cáo này được xây dựng trên một tiền đề đã được chứng minh là thiếu sót.

"Hầu hết các đánh giá của Mỹ trong và ngoài chính phủ Mỹ đều tập trung vào việc lực lượng an ninh Afghanistan sẽ chiến đấu tốt như thế nào trong cuộc chiến với Taliban", Seth G. Jones, một chuyên gia về Afghanistan tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế ở Washington, cho biết.

Tuy nhiên, theo chuyên gia này, trên thực tế, họ chưa bao giờ chiến đấu thực sự.

Các quan chức tình báo từ lâu đã nhận thấy rằng, người Afghanistan thường có những tính toán lạnh lùng về việc bên nào sẽ thắng trong một cuộc xung đột và luôn có xu hướng "gió chiều nào xoay chiều đó". Họ sẽ đầu hàng và ủng hộ phe chiến thắng.

VietBF @ Sưu tầm