Theo như đại dịch Covid-19 đă hơn một năm rưỡi kể từ khi virus này được phát hiện ở thành phố Vũ Hán, Trung Quốc nhưng câu hỏi về việc chúng xuất hiện lần đầu tiên như thế nào vẫn chưa rơ ràng. V́ vậy Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) nói một lực lượng đặc nhiệm mới có thể là cơ hội cuối cùng để t́m ra nguồn gốc của Covid-19.
Các câu hỏi xoay quanh nguồn gốc của trung tâm Covid-19 ở Vũ Hán, nơi virus xuất hiện lần đầu tiên
WHO đă đề cử 26 chuyên gia tham gia vào cơ quan - nhóm cố vấn khoa học về nguồn gốc các mầm bệnh mới (Sago).
Hơn một năm rưỡi kể từ khi virus này được phát hiện ở thành phố Vũ Hán, Trung Quốc nhưng câu hỏi về việc chúng xuất hiện lần đầu tiên như thế nào vẫn chưa rơ ràng.
Nhóm nghiên cứu sẽ xem xét liệu virus có lây từ động vật sang người ở các chợ Vũ Hán hay bị ṛ rỉ trong một vụ tai nạn trong pḥng thí nghiệm.
Trung Quốc đă phản bác mạnh mẽ giả thuyết thứ hai.
Vào tháng 2, một nhóm của WHO được giao nhiệm vụ điều tra nguồn gốc của Covid đă bay đến Trung Quốc và kết luận rằng virus có thể xuất phát từ dơi nhưng cần phải t́m hiểu thêm.
Tuy nhiên, Tổng giám đốc WHO, Tiến sĩ Tedros Adhanom Ghebreyesus, sau đó nói cuộc điều tra đă bị cản trở do thiếu dữ liệu và sự minh bạch từ Trung Quốc.
Các thành viên được đề xuất của nhóm Sago bao gồm sáu chuyên gia đă đến Trung Quốc thuộc nhóm trước đây.
Ngoài virus corona, Sago cũng sẽ xem xét nguồn gốc của các mầm bệnh nguy cơ cao khác.
Tiến sĩ Tedros nói: "Hiểu được nguồn gốc các mầm bệnh mới là điều cần thiết để ngăn ngừa các đợt bùng phát trong tương lai."
Trong một bài xă luận chung trên tạp chí Science, Tiến sĩ Tedros và các quan chức khác của WHO cho biết "không thể loại trừ một sự cố trong pḥng thí nghiệm".
Michael Ryan, Giám đốc các t́nh trạng khẩn cấp của WHO nói việc làm của Sago có thể là "cơ hội cuối cùng để hiểu nguồn gốc của loại virus này".
Thông báo về một nhóm mới này được loan báo khi CNN đưa tin Trung Quốc đang chuẩn bị xét nghiệm hàng chục ngh́n mẫu ngân hàng máu được lấy trong những tháng đầu của đại dịch.
Nhưng Trần Húc (Chen Xu), đại sứ của Trung Quốc tại LHQ tại Geneva, nói rằng công việc của Sago không nên bị "chính trị hóa".
Ông nói: "Đă đến lúc gửi các đội này đến những nơi khác."
WHO dính vào cuộc chiến địa chính trị
Tulip Mazumdar, Phóng viên Y tế Toàn cầu
Gần hai năm kể từ khi bắt đầu đại dịch, chúng ta vẫn chưa biết virus Sars-Cov-2 gây chết người xuất hiện từ đâu, khi nào và bằng cách nào. Việc điều tra các loại virus mới luôn cực kỳ phức tạp, nhưng các nhà khoa học đă có thể t́m ra nguồn gốc của hai đợt bùng phát virus corona trước đó - cả hai đều có nguồn gốc từ động vật.
Đă chín tháng kể từ khi WHO triệu hồi phái bộ cuối cùng trở về từ Vũ Hán, nói rằng một vụ lây lan tương tự từ động vật có khả năng cao nhất là nguồn gây ra đại dịch. Nhưng các câu hỏi vẫn tiếp tục được đặt ra về một sự cố tiềm tàng tại một pḥng thí nghiệm ở Vũ Hán, nơi nghiên cứu các virus corona và lưu giữ hàng ngh́n mẫu dơi. Trung Quốc đă kiên quyết phủ nhận điều này.
WHO cho biết Trung Quốc vẫn chưa chia sẻ dữ liệu quan trọng cần thiết về những ngày đầu của đại dịch. Cơ quan của Liên Hiệp Quốc hiện vẫn bị vướng vào cuộc giao tranh giữa Trung Quốc và Mỹ trong cuộc chiến lớn hơn về địa chính trị trong về vấn đề này - đă sử dụng ngôn ngữ cứng rắn hơn lên tiếng về các cuộc điều tra về thuyết cho rằng có sự ṛ rỉ trong pḥng thí nghiệm.
Khoa học ngày càng bị chính trị hóa, với việc Trung Quốc từ chối cho phép các nhà khoa học quốc tế quay lại nước này.
Người ta hy vọng rằng đoàn Sago mới này với các chuyên gia từ 26 quốc gia khác nhau sẽ có thể phá vỡ sự bế tắc và cuối cùng có được một số câu trả lời thực sự cần thiết để thế giới có thể chuẩn bị tốt hơn cho các đợt bùng phát trong tương lai.
