|
Đối với đề xuất giảm thuế xăng dầu, theo nhiều chuyên gia kinh tế, cơ quan chức năng cần xem xét, cân nhắc nhưng phải tính toán đến cân đối ngân sách, để vừa bảo đảm nguồn thu và nhiệm vụ chi trong thời gian tới. Đặc biệt, cần giảm sự tác động tiêu cực của việc tăng giá xăng dầu đến đời sống của người dân, hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, nhất là trong bối cảnh dịch Covid-19 còn diễn biến phức tạp.
Níu đà tăng của giá xăng dầu
Với vai trò là cơ quan quản lý giá xăng dầu, Bộ Công thương đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính nhằm điều hành giá trong nước nhất quán, đúng quy định tại Nghị định số 83/2014/NĐ-CP. Việc sử dụng linh hoạt các giải pháp đã giảm thiểu sự tác động tiêu cực của việc tăng giá xăng dầu đến đời sống của người dân, hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, đặc biệt trước diễn biến phức tạp của dịch Covid-19.
Từ đầu năm đến nay, biên độ biến động theo giá thế giới khá lớn, Liên bộ Tài chính - Công thương đã phải sử dụng Quỹ Bình ổn giá xăng dầu để giảm đà tăng của giá xăng dầu trong nước, hạn chế ảnh hưởng bất lợi tới hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và đời sống của người dân.
Quỹ Bình ổn giá đã được chi sử dụng liên tục ở mức cao, với mức chi lên tới 9.000 tỷ đồng. Do giá xăng dầu thế giới tăng liên tục, chúng ta vừa tăng mức chi từ quỹ và giảm mức trích quỹ (300 đồng/lít). Quỹ Bình ổn giá đã chi liên tục với mức chi từ 100 - 2.000 đồng/lít. Thí dụ như kỳ điều hành gần đây nhất, ngày 26/10, nếu không thực hiện tăng chi Quỹ Bình ổn giá đối với xăng E5RON92 và xăng RON95, giá các mặt hàng xăng sẽ tăng từ 1.859 - 2.527 đồng/lít. Tuy nhiên, giá xăng dầu hiện vẫn đang ở mức khá cao. Những diễn biến gần đây khiến dư luận lo ngại, giá xăng dầu tăng sẽ gây khó khăn cho quá trình phục hồi của nền kinh tế.
Về vấn đề này, TS Ngô Trí Long, chuyên gia kinh tế phân tích, bài toán đặt ra là làm thế nào để giảm giá xăng dầu, tránh ảnh hưởng bất lợi tới nền kinh tế còn đang “đuối sức” do dịch Covid-19. Có hai “van” điều tiết giá xăng dầu, đó là thông qua Quỹ Bình ổn giá và thuế.
Quỹ Bình ổn giá đang dần cạn. Bộ Tài chính ước tính số quỹ này hiện chỉ còn khoảng 600 tỷ đồng. Một số doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối âm quỹ lớn, như Petrolimex âm hơn 200 tỷ đồng, PVOil âm gần 700 tỷ đồng.
Đối với điều tiết về thuế cũng cần phải được tính toán, cân nhắc, bởi giảm thuế sẽ gây áp lực lên nguồn thu ngân sách. Mặt khác, để giảm thuế cần trình cấp có thẩm quyền xem xét, nên không thể thực hiện ngay được.
Thực tế, dự trữ quốc gia các mặt hàng như: thóc gạo hay xăng dầu… là để bảo đảm an ninh lương thực, an ninh năng lượng. Như với Quỹ Bình ổn giá, nhiệm vụ của nó là phòng ngừa rủi ro về giá.
Do đó, TS Ngô Trí Long cho rằng, thời điểm này chưa phải là lúc tính đến sự can thiệp của việc đưa mặt hàng dự trữ xăng dầu ra thị trường. Trong bối cảnh hiện nay, chúng ta có thể tính toán tổng thể các giải pháp, để các cơ quan chức năng cùng vào cuộc, góp phần bình ổn giá cả thị trường, trong đó có mặt hàng xăng dầu. Khi giá xăng dầu đang tăng, chúng ta có thể tính toán đẩy mạnh khai thác dầu ở mức độ cao nhất, có tính đến yếu tố hiệu quả và an toàn, để góp phần tăng thu. Các bộ, ngành cũng phải cùng vào cuộc, cần phải làm tốt công tác dự báo giá xăng dầu, từ đó có kịch bản điều hành phù hợp, tránh bị động.
Sử dụng linh hoạt nhiều công cụ
Dịch Covid-19 đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội và thu, chi, cân đối ngân sách nhà nước năm 2021. Để ứng phó dịch bệnh, từ năm 2020 đến nay, Bộ Tài chính đã chủ động đề xuất ban hành và ban hành theo thẩm quyền các giải pháp miễn, giảm, giãn thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất, hỗ trợ cho doanh nghiệp, người dân gặp khó khăn do dịch Covid-19. Ngân sách đã chi hàng chục nghìn tỷ đồng để phòng, chống dịch và hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại dịch. Đây là áp lực rất lớn đối với Bộ Tài chính.
Dự báo từ nay đến cuối năm, tình hình dịch bệnh còn diễn biến phức tạp, sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới nguồn thu ngân sách và do độ trễ của chính sách, những khó khăn sẽ hiện hữu trong cuối năm nay và sang năm sau.
TS Ngô Trí Long nhận định, nếu giá xăng dầu - một trong số các mặt hàng là đầu vào của nền kinh tế tăng, sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới hoạt động sản xuất, kinh doanh, tác động trực tiếp tới tăng trưởng. Tuy nhiên, điều hành cần phải bảo đảm hài hòa lợi ích của doanh nghiệp - Nhà nước và người dân; cần sử dụng nhiều công cụ linh hoạt để điều tiết nền kinh tế. Thực tế, việc triển khai các gói hỗ trợ về tài khóa thời gian qua cũng chính là vì người dân, doanh nghiệp. Do đó, đối với đề xuất giảm thuế để giảm giá xăng dầu, cơ quan chức năng cần xem xét, cân nhắc nhưng phải tính toán đến cân đối, để vừa bảo đảm nguồn thu và nhiệm vụ chi trong thời gian tới.
Về vấn đề này, đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường (Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hà Nội) cho rằng, nền kinh tế nước ta còn đang rất khó khăn. Nếu giá xăng dầu cao sẽ tác động đến các lĩnh vực khác. Do đó, việc đề xuất có biện pháp để kiềm chế giá xăng dầu không tăng lên quá cao là cần thiết. Để điều chỉnh giá xăng dầu phải sử dụng công cụ thuế. Trong bối cảnh giá tăng thì cần phải điều chỉnh giảm thuế nhập khẩu hoặc thậm chí thuế về môi trường cũng tạm thời duy trì ở mức hợp lý.
|
|
