Thụy Điển đang chuẩn bị bầu lại thủ tướng

[june04]

Quốc hội Thụy Điển sẽ bỏ phiếu để quyết định liệu bà Magdalena Andersson có tái đắc cử thủ tướng, đánh dấu lần bầu thứ hai trong chưa đầy một tuần.

Phát ngôn viên quốc hội Thụy Điển hôm nay cho biết cuộc bỏ phiếu sẽ diễn ra vào 29/11. Andersson, 54 tuổi, dự kiến thành lập chính phủ thiểu số chỉ gồm các thành viên đảng Dân chủ Xã hội của bà.

Andersson ngày 24/11 trở thành nữ thủ tướng đầu tiên của Thụy Điển sau khi được quốc hội bầu, 100 năm kể từ cuộc bầu cử đầu tiên phụ nữ được tham gia bỏ phiếu. Tuy nhiên, chỉ sau 7 giờ, Andersson tuyên bố từ chức.

Chủ tịch quốc hội Andreas Norlen cho biết ông "vô cùng hối tiếc" về tình huống chưa từng có mà giới truyền thông mô tả là "ngày ác mộng". "Kiểu hành vi này có nguy cơ gây tổn thương lòng tin của người dân vào quốc hội và chính trị", Norlen nói.

Bà Magdalena Andersson trong phiên họp báo sau khi được bầu làm thủ tướng Thụy Điển hôm 24/11. Ảnh: AFP.

Trước cuộc bỏ phiếu ở quốc hội ngày 24/11, Andersson thiết lập thỏa thuận với đảng Cánh tả để đổi lấy sự ủng hộ của đảng này. Tuy nhiên, thỏa thuận nói trên khiến đảng Trung tâm tức giận và rút lại ủng hộ đối với dự luật ngân sách của Andersson, khiến nó không đủ số phiếu bầu để được thông qua tại quốc hội.

Thay vào đó, các nghị sĩ thông qua dự luật ngân sách do phe đối lập gồm đảng Bảo thủ, đảng Dân chủ Cơ đốc giáo và đảng Dân chủ Thụy Điển cực hữu đưa ra. Lãnh đạo đảng Xanh, bên kết hợp với đảng Dân chủ Xã hội của Andersson để hình thành chính phủ, tuyên bố không thể chấp nhận được luật ngân sách của phe cực hữu nên rút khỏi liên minh.

Động thái này khiến Andersson từ chức vì theo thông lệ hiến pháp, chính phủ liên minh nên được xóa bỏ khi một đảng trong liên minh rút lui. Andersson nhấn mạnh rằng bà "không muốn lãnh đạo một chính phủ bị nghi ngờ về tính chính thống".

Cơ hội tái đắc cử của Andersson khá cao khi đảng Xanh và đảng Cánh tả thông báo sẽ hậu thuẫn bà. Đảng Trung tâm cam kết sẽ bỏ phiếu trắng, đây là động thái ủng hộ vì theo hiến pháp Thụy Điển, thủ tướng có thể được phê chuẩn miễn là đa số thành viên quốc hội, tối thiểu 175 nghị sĩ, không chống lại người đó. Các đảng này ủng hộ Andersson vì có mục tiêu chung là không để phe cực hữu lãnh đạo chính phủ.

Andersson đã bày tỏ mong muốn sớm quay lại vị trí thủ tướng. "Tôi sẵn sàng trở thành thủ tướng của một chính phủ chỉ do đảng Dân chủ Xã hội cầm quyền", bà nói.