Quân đội Ukraine "vui mừng" v́ đă được Mỹ bán cho tên lửa pḥng không vác vai Stinger; nhưng liệu Kiev đă t́m thấy những mục tiêu nào trên không cho tên lửa của họ tại Donbass?
Quân đội Ukraine có lẽ chỉ c̣n là cái bóng của một "quân lực hạng ba thế giới" trong thời gian ngắn ngủi và "tàn tích" một thời là trung tâm phát triển và sản xuất vũ khí của thế giới; khi nước này phải nhận những "rác vũ khí" trên toàn thế giới, nhưng giờ đây được Kiev coi là "sự giúp đỡ vô giá từ các đồng minh phương Tây".
Sau khi nhận được tên lửa chống tăng Javelin và 2 tàu tuần tra loại Island của lực lượng Pḥng vệ bờ biển Mỹ (đă loại khỏi biên chế), Kiev hiện đang chuẩn bị nhận tên lửa pḥng không di động (MANPAD) Stinger. Nhưng vũ khí này có hiệu quả như thế nào so với vũ khí hiện đại nhất?
"Tất cả cho mặt trận, tất cả để chiến thắng", đó là câu khẩu hiệu xuất hiện nhiều ở Kiev, một sự phấn khích từ việc nhận được vũ khí Mỹ, thứ dường như được Kiev coi là "vũ khí chiến thắng"; mà nhờ đó, Kiev có khả năng thu phục khu vực Donbass, đă ly khai khỏi chính quyền Trung ương từ năm 2014.
Và tất nhiên, những vũ khí của Mỹ sẽ không loại trừ để Ukraine chống lại "nước láng giềng thù địch", mà các nhà chức trách Ukraine "điểm mặt, chỉ tên" là Nga trong vài năm qua.
Tuy nhiên, tác dụng của tên lửa Javelin và có thể là MANPADS Stinger trong Quân đội Ukraine, có lẽ được Kiev "thổi phồng" quá cao; nếu biết rằng, những vũ khí mà Ukraine nhận được của Mỹ, chỉ như "muối bỏ biển", so với nhu cầu của Quân đội Ukraine.
Nên biết rằng, Quân đội Ukraine hiện đang thiếu vũ khí hiện đại nghiêm trọng; khi họ chỉ c̣n những vũ khí cũ, đă hết niên hạn sử dụng, và không có ǵ mới được sản xuất. Do đó, bất kỳ vũ khí nào được trang bị, cũng được Quân đội Ukraine "hoan nghênh nhiệt liệt".
Quân đội Ukraine sử dụng tên lửa Stinger ở đâu?
Về tên lửa Stingers, đây là loại MANPADS do Mỹ sản xuất, được đánh giá là khá hiệu quả, được đưa vào sử dụng từ năm 1981. Loại tên lửa pḥng không này, hiên đang được phục vụ tại 30 quốc gia.
Tên lửa Stinger thực chiến lần đầu trong Chiến tranh Falklands (1982) giữa Anh và Argentina, khi lực lượng đặc biệt SAS của Anh, dùng tên lửa này bắn hạ máy bay tấn công hạng nhẹ Pucara và trực thăng vận tải Puma của Argentina.
Nhưng tên lửa Stinger hoạt động hiệu quả nhất trong Chiến tranh Afghanistan 1979-1989. Kể từ năm 1986, Mỹ đă cung cấp cho lực lượng thánh chiến Mujahideen khoảng 900 tổ hợp và 4.000 tên lửa, chỉ trong năm đầu tiên đă bắn hạ 23 trực thăng và máy bay cánh bằng của Liên Xô.
Franz Klintsevich, một cựu chiến binh trong các chiến dịch quân sự ở Afghanistan cho biết: Ở Afghanistan, các phi công của chúng tôi sợ Stingers, đặc biệt là ở giai đoạn đầu khi nó mới xuất hiện.
Đó là một vũ khí rất nghiêm trọng trong tay của Mujahideen, những kẻ đang phục kích máy bay của chúng tôi và khi đó chúng tôi cũng chưa biết nhiều về loạt tên lửa này. Danh hiệu "Anh hùng Quân đội Liên Xô" đă được hứa trao cho ai thu được hệ thống Stinger đầu tiên.
Sau đó các phi công Liên Xô học cách tránh những tên lửa Stinger, bằng cách bay cao hơn và cơ động nhanh, kết hợp với phóng mồi bẫy nhiệt.
Tính năng kỹ chiến thuật chính của Stinger đó là có khả năng tiêu diệt mục tiêu bay từ độ cao từ 180m đến tối đa là 3,8km, tầm bắn tối đa là 4,8km; do nắm chắc tính năng của Stinger, nên không quân Liên Xô đă hạn chế được rất nhiều thiệt hại, tổn thất về máy bay giảm rơ rệt. Đặc biệt là số trực thăng yểm trợ hỏa lực Mi-24.
Được biết các lực lượng Mujahideen đă thực hiện hơn năm trăm lần phóng tên lửa Stinger, nhưng chỉ có 18 tên lửa bắn trúng mục tiêu. Sau này quân đội Pakistan đă cố gắng sử dụng Stingers để chống lại không quân Liên Xô và Afghanistan, nhưng hiệu quả của chúng lại bằng không.
Vậy Ukraine sử dụng MANPADS Stinger của Mỹ của Mỹ ở chiến trường nào? Chắc chắn đầu tiên họ sẽ sử dụng trong khu vực xung đột vũ trang ở Donbass.
Nhưng hiện nay lực lượng dân quân không có không quân; c̣n máy bay quân sự và trực thăng của Nga cũng không bay vào vùng lănh thổ này; chưa kể hàng không dân dụng đă ngừng bay qua lănh thổ Ukraine từ lâu, và độ cao của máy bay Nga th́ tên lửa Stinger không thể tiếp cận.
Cũng có khả năng giả định rằng, một nhóm biệt kích nào đó của Ukraine. Trang bị tên lửa Stinger, sẽ phục kích ở sân bay Simferopol, để bắn hạ một máy bay Nga đang chuẩn bị hạ cánh, để gây thanh thế.
Giống như bất kỳ loại vũ khí nào mà Ukraine mua được từ Mỹ, họ sẽ sử dụng Stinger để chống lại quân đội Nga, lực lượng vẫn sẽ không "xâm lược" Donbass. Do vậy là không có mục tiêu nào như vậy cho MANPADS của Ukraine.
Lúc này mục tiêu của Stinger chỉ c̣n lại những chiếc máy bay không người lái mà lực lượng dân quân có, và những chiếc UAV này không phải là UAV chế tạo cho mục đích quân sự, mà đều là UAV thương mại; và do đó rất rẻ tiền.
Như vậy sẽ khá tốn kém khi bắn hạ những UAV rẻ tiền bằng Stingers. Được biết, giá của một quả tên lửa FIM-92 Stinger dao động từ 60-70 ngh́n USD. Vậy Ukraine có dám học theo Mỹ, khi dùng tên lửa Stinger, để bắn hạ một chiếc UAV thương mại chỉ có giá 1.000 USD?
Giáo sư, Tiến sĩ Kinh tế Nga Nikita Krichevsky nói: "Mỹ muốn được thanh toán hóa đơn của ḿnh, và với tính thực dụng như người Mỹ, họ sẽ không làm bất cứ điều ǵ miễn phí; đặc biệt là đối với Ukraine".
Ông Krichevsky c̣n phân tích, Mỹ hiện được hưởng lợi từ cuộc xung đột âm ỉ gần biên giới Nga, và họ sẵn sàng móc túi chính phủ Ukraine cho đến những đồng tiền lẻ cuối cùng. Những vũ khí mà Mỹ bán cho Ukraine không phải loại hiện đại nhất, nhưng rất đắt tiền.
Do vậy việc dùng loại tên lửa Stingers đắt đỏ, nhưng không có mục tiêu đặc biệt nào dành cho chúng ở Donbass, ngoại trừ bắn hạ những chiếc UAV thương mại; đây là một số loại lăng phí. Và người đóng thuế Ukraine sẽ phải trả tiền từ chính túi của ḿnh.
Tên lửa Stinger có làm thay đổi cán cân quân sự khu vực?
Chuyên gia quân sự Boris Dzherelievsky cho biết: "Cán cân lực lượng sau khi Quân đội Ukraine được trang bị hệ thống tên lửa pḥng không Stinger và chống tăng Javelins của Mỹ cho quân đội Ukraine sẽ thay đổi một chút".
Nhưng kể cả khi có những vũ khí trên, Quân đội Ukraine cũng không thể tạo lợi thế ở Donbass. Lư do là những vũ khí này không phải có thể tạo ra sự khác biệt, trong một cuộc xung đột vũ trang kéo dài.
Nhưng bằng việc cung cấp cho Ukraine những vũ khí mới, Mỹ đang thúc đẩy Ukraine có những hành động gây hấn hơn ở phía đông nam đất nước ḿnh, bằng những bước phiêu lưu quân sự mới.
Và trong trường hợp này, Nga cũng có thể đi đến các biện pháp trả đũa, bằng việc cung cấp vũ khí cho Donbass theo cách "không trực tiếp", như thông qua Nam Ossetia hoặc Abkhazia, nơi những nước cộng ḥa ly khai này, đă công nhận sự độc lập của DPR và LPR.
Tổng thống Nga Vladimir Putin đă nói rơ rằng, bất kỳ hành động nào của nước ngoài liên quan đến Donbass đều sẽ bị phản đối.
Nga không đe dọa, nhưng đừng nên quên các sự kiện năm 2008 ở Kavkaz, khi Tbilisi phát động cuộc chiến tranh chiếm Nam Ossetia và Abkhazia và buộc Nga phải tiến hành can thiệp quân sự.
Và trong t́nh huống hiện tại, sẽ không có MANPADS và ATGM nào có thể thay đổi tiến tŕnh của các sự kiện.
Trên thực tế, Ukraine c̣n "mơ mộng" hơn, khi muốn mua hệ thống tên lửa pḥng không Patriot từ Mỹ, như đă nhiều lần tuyên bố ở Kiev. Họ thậm chí c̣n sẵn sàng chi 4 tỷ USD để mua 5 trung đoàn tên lửa Patriot của Mỹ, để có thể "đóng cửa hoàn toàn biên giới với Nga".
Nhưng Ukraine nên nhớ rằng, thỏa thuận Mỹ bán hệ thống pḥng không Patriot với Ba Lan với hợp đồng 4,75 tỷ USD, nhưng chỉ có 16 bệ phóng, 208 tên lửa và 4 trạm radar và sẽ được chuyển giao trong hai đợt vào năm 2022 và 2024. Hợp đồng này làm Ba Lan cũng phải "méo mặt".
Và việc bán cho Ukraine tên lửa pḥng không vác vai Stinger, theo truyền thông Nga cũng chỉ như là một "khẩu súng cao su", không hơn không kém.
VietBF @ Sưu tầm