Dưới góc độ pháp lư, luật sư Trần Xuân Tiền - Đoàn luật sư TP. Hà Nội đă có những b́nh luận liên quan đến câu chuyện 'thổi giá' kit test xét nghiệm của Công ty Việt Á.
Thu lợi nhuận bất chính
Ngày 19/12, Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) đă bắt tạm giam Phan Quốc Việt, tổng giám đốc Công ty Việt Á v́ hành vi "vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng".
Với việc nâng khống giá thiết bị, Công ty Việt Á đă gây ra thiệt hại cho ngân sách nhà nước số tiền lớn, khiến nhiều người dân phải sử dụng kit xét nghiệm với giá cao hơn giá trị thực.
Được biết, giá mà Việt Á đưa ra là 470.000 đồng/kit. Đồng thời, lănh đạo công ty này cũng đă thỏa thuận và chi tiền phần trăm hợp đồng cho lănh đạo bệnh viện, CDC các tỉnh, thành phố trong quá tŕnh cung cấp sản phẩm.
Về vấn đề này, luật sư Tiền cho biết: "Con số 4000 tỉ đồng là con số thể hiện doanh thu bán kit xét nghiệm "siêu lợi nhuận" của công ty đó chỉ trong một thời gian ngắn. Nhưng con số 30 tỉ đồng mà Tổng Giám đốc công ty "lại quả" cho Giám đốc CDC tỉnh Hải Dương trong mùa dịch Covid-19 mới là điều gây sốc cho dư luận xă hội.
Mới cách đây khoảng 6 tháng, khi dịch bệnh c̣n đang hoành hành, cả nước vẫn nêu cao khẩu hiệu "chống dịch như chống giặc", bằng mọi giá phải cứu sinh mạng của người dân, Nhà nước cho phép các địa phương được chỉ định thầu, không qua đấu thầu, nhanh chóng mua kit xét nghiệm, các loại sinh phẩm, vật tư y tế,… đặt nhiệm vụ pḥng, chống dịch Covid-19 lên hàng đầu. Nhưng quyết sách linh hoạt đó đă bị những kẻ xấu làm méo mó, biến dạng để phục vụ cho lợi ích cá nhân. Họ bỏ túi hàng chục tỉ đồng trên nỗi lo bệnh tật của nhân dân, đất nước".
Theo quy định pháp luật, các hành vi như: can thiệp trái pháp luật vào hoạt động đấu thầu, gian lận trong đấu thầu, vi phạm quy định của pháp luật về bảo đảm công bằng, minh bạch trong hoạt động đấu thầu sẽ bị xử lư về tội "Tội vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng" quy định tại Điều 222, Bộ luật H́nh sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017.
Nếu gây thiệt hại cho Nhà nước từ 100 triệu đồng đến dưới 300 triệu đồng, các đối tượng sẽ bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm; nếu số tiền thiệt hại từ 300 triệu đồng đến dưới 1 tỉ đồng, mức án sẽ là phạt tù từ 03 năm đến 12 năm; nếu gây thiệt hại từ 1 tỉ đồng trở lên, sẽ bị phạt tù từ 10 năm đến 20 năm. Hành vi lợi dụng t́nh h́nh dịch bệnh để thực hiện tội phạm được coi là t́nh tiết tăng nặng trách nhiệm h́nh sự và sẽ phải xử lư thật nghiêm khắc, kịch khung h́nh phạt.
Nhiều vấn đề cần làm rơ
Theo luật sư Tiền, vai tṛ của chủ thầu trong việc lựa chọn công ty sản xuất và cung ứng bộ kit xét nghiệm cần được làm rơ, bởi một bộ kit test được coi là "chuẩn" phải được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) chấp thuận và Bộ Khoa học – Công nghệ cấp phép, đưa vào sử dụng.
"Ngành y tế nói chung và các cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền cho phép thực hiện đấu thầu cũng phải chịu trách nhiệm chính khi không sát sao trong công tác kiểm tra, giám sát đấu thầu. Bên cạnh đó, cơ quan điều tra cần làm rơ có hay không hành vi đưa hối lộ, nhận hối lộ, trốn thuế… để tiến hành khởi tố và xử lư nghiêm các đối tượng vi phạm theo quy định của pháp luật.
Trong các vụ án có dấu hiệu đồng phạm, cơ quan điều tra cần làm rơ vai tṛ, mức độ hành vi của từng đối tượng, để làm cơ sở giải quyết vụ án cho khách quan công bằng, đúng người, đúng tội", ông nói thêm.
Trước khi sự việc của Công ty Việt Á gây xôn xao dư luận, tổng Giám đốc công ty nói trên đă phát biểu: "Tôi không thích câu "người Việt dùng hàng Việt" bởi lâu nay một số doanh nghiệp Việt vẫn lợi dụng nó để nâng giá sản phẩm. Tại sao chúng ta không quan niệm người Việt dùng hàng tốt, giá tốt. Hàng sản xuất trong nước hoàn toàn có lợi thế so với hàng nhập khẩu, ít nhất về chi phí vận chuyển".
Hiện tại, cơ quan chức năng vẫn đang tiến hành điều tra, làm rơ. Các CDC ở những tỉnh, thành như TP.HCM, TP. Hà Nội, Ninh Thuận, B́nh Thuận, Huế, Đà Nẵng... cũng đă lên tiếng về sự việc.
VietBF @ Sưu tầm
