|
Đồng rúp đă phục hồi mạnh mẽ từ những lổ hổng trong lệnh trừng phạt của phương Tây ra sao? Đồng ruble ghi nhận sự phục hồi ấn tượng và trở thành loại tiền tệ hoạt động tốt nhất thế giới trong tháng 3 vừa qua bất chấp các lệnh trừng phạt từ phương Tây.
Việc Nga tuyên bố yêu cầu "các nước không thân thiện" mua khí đốt phải thanh toán bằng đồng ruble, thay v́ USD hoặc Euro đă khiến đồng nội tệ của Nga trở thành tâm điểm. Một tháng trước, đó có thể là một thỏa thuận khá tốt: đồng ruble giảm 40%, ở mức 139 ruble chỉ đổi được 1 USD, sau chiến dịch quân sự của Nga vào Ukraine.
Tuy nhiên, kể từ thời điểm thấp nhất vào ngày 7/3, đồng nội tệ của Nga đă có sự phục hồi đáng kể. Vào ngày 8/4, Sở Giao dịch Moscow cho biết lần đầu tiên kể từ tháng 6/2020, một Euro đổi được 79 ruble. Trong khi đó, đồng USD giảm 1,58% giá trị, đổi được 74,55 ruble.
Theo NPR, đồng ruble trở thành đồng tiền hoạt động tốt nhất thế giới trong tháng 3. Vậy người Nga đă làm cách nào để vực dậy đồng nội tệ của họ?
Các lỗ hổng trong "bức tường" trừng phạt
Theo NPR, đồng ruble ghi nhận sự phục hồi ấn tượng v́ nhiều lư do.
Đầu tiên là do lỗ hổng lớn trong các lệnh trừng phạt do Mỹ và các đồng minh phương Tây áp đặt: bỏ qua khí đốt.
Các biện pháp trừng phạt được đưa ra nhằm hạn chế khả năng thu được ngoại tệ của Nga - đặc biệt là USD và Euro. Tuy nhiên, một số quốc gia châu Âu vẫn tiếp tục trả tiền mua khí đốt của Nga v́ họ đă quá phụ thuộc vào mặt hàng này và không t́m được đủ nhà cung cấp thay thế để đáp ứng nhu cầu.
Dầu và khí đốt, những mặt hàng xuất khẩu chính của Nga, tiếp tục chảy ra nước ngoài, lấp đầy kho bạc của Nga. Điều này làm giảm bớt lo ngại Nga sẽ mất khả năng thanh toán, giúp thiết lập một mức sàn cho đồng ruble.
Thêm vào đó là giá dầu và giá khí đốt tự nhiên tăng cao, cũng như khả năng phục hồi của quan hệ thương mại của Nga với các nền kinh tế lớn khác như Trung Quốc và Ấn Độ, và kết quả là vẫn có một ḍng ngoại tệ ổn định vào Nga.
Một lỗ hổng khác trong các biện pháp trừng phạt đáng nói ở đây: khoản nợ có chủ quyền.
Một trong những biện pháp trừng phạt lớn nhất và có tác động mạnh nhất đối với Nga là việc đóng băng các tài khoản nước ngoài của nước này.
Nga nắm giữ lượng ngoại tệ khoảng 640 tỷ USD, chủ yếu là đồng USD, Euro, yen khắp các ngân hàng trên thế giới. Khoảng một nửa trong số này nằm ở Mỹ và châu Âu.
Các biện pháp trừng phạt đă ngăn chặn quyền tiếp cận của Nga với số tiền đó, ngoại trừ trường hợp phải dùng chúng để trả cho những khoản nợ chính phủ.
Bộ Tài chính Mỹ để ngỏ cơ hội cho phép các trung gian tài chính xử lư các khoản thanh toán cho Nga. Điều này dự kiến kết thúc trong tháng này, nhưng vẫn giúp ích nhiều cho Nga.
Nếu không có nó, Nga có thể cần tăng lượng USD nắm giữ bằng cách bán đồng ruble, gây áp lực giảm giá lên đồng nội tệ. Nếu không thể huy động đủ lượng USD, Nga sẽ vỡ nợ.
Đó là những yếu tố bên ngoài hữu h́nh giúp thúc đẩy sự phục hồi của đồng ruble. Các yếu tố bên trong có phần ít cụ thể hơn nhưng đóng vai tṛ lớn trong việc "giải cứu" đồng ruble.
Vào ngày 28/2, Ngân hàng Trung ương Nga tăng lăi suất lên 20%. Bất kỳ người Nga nào đang muốn bán đồng ruble và mua đồng USD hoặc Euro giờ đây có lư do để giữ tiền gửi tiết kiệm đó. Càng ít đồng ruble được bán ra th́ áp lực giảm giá tiền tệ càng ít.
Tiếp theo là yêu cầu của chính phủ đối với các doanh nghiệp Nga rằng, 80% số tiền mà các doanh nghiệp đó kiếm được ở nước ngoài phải được đổi thành đồng ruble.
Điều này có nghĩa là một nhà sản xuất thép Nga kiếm được 100 triệu Euro từ việc bán thép cho một công ty ở Pháp phải quay ṿng và đổi 80 triệu Euro đó thành ruble, bất kể tỷ giá hối đoái.
Rất nhiều công ty của Nga đang làm ăn với các công ty nước ngoài, kiếm được nhiều Euro, USD và yên. Lệnh chuyển đổi 80% doanh thu đó thành ruble tạo ra nhu cầu đáng kể đối với đồng tiền Nga, do đó giúp đồng nội tệ này tăng giá.
Điện Kremlin cũng ban hành sắc lệnh cấm môi giới Nga bán chứng khoán do người nước ngoài sở hữu.
Nhiều nhà đầu tư nước ngoài sở hữu cổ phiếu công ty và trái phiếu chính phủ Nga và họ có thể muốn bán đi. Bằng cách cấm những giao dịch này, chính phủ củng cố thị trường cổ phiếu và trái phiếu, đồng thời giữ tiền trong nước, tất cả đều đă giúp giữ cho đồng ruble không mất giá.
Người Nga cũng bị cấm rút hơn 10.000 USD ngoại tệ hoặc mang nhiều hơn số tiền đó ra khỏi đất nước.
Nhưng có lẽ yếu tố lớn nhất thúc đẩy đồng ruble là việc Tổng thống Vladimir Putin đă yêu cầu các "quốc gia không thân thiện" phải trả tiền mua khí đốt bằng đồng ruble.
Các hợp đồng khí đốt tự nhiên thường được kèm theo yêu cầu thanh toán bằng đồng Euro hoặc USD, và các quốc gia mua khí đốt như các quốc gia EU, Mỹ, Canada, Australia, New Zealand, Nhật Bản và Hàn Quốc... thường không có xu hướng dự trữ đồng ruble quy mô lớn.
V́ vậy, nếu Nga thành công trong việc buộc các quốc gia này phải trả bằng đồng ruble, các nước sẽ phải ra ngoài và mua chúng.
Nhu cầu về tiền tệ sẽ tăng và giá của đồng ruble sẽ tự nhiên tăng. Chính dự đoán về sự gia tăng đó đă giúp đẩy giá trị thị trường của đồng ruble lên cao hơn.
VietBF@sưu tập.
|
