Theo như cả hai quân đội Ukraine và Nga đều đã kiệt quệ. Câu hỏi đặt ra là ai đang kiệt sức hơn lúc này?, sau khi Nga phải tăng tối đa lực lượng ở Donbass, trong khi Ukraine lo ngại vũ khí gửi đến không đủ.
Nga đang tự làm khó mình?
Sau hơn một tháng mở chiến dịch quân sự ở Ukraine, các lực lượng Nga đã từ bỏ các mục tiêu ban đầu để tập trung trọng tâm vào khu vực Donbass, nơi mà giới quan sát tin rằng là một canh bạc mạo hiểm đối với Moscow, theo FP.
Mặc dù có lợi thế về quy mô ngay từ đầu, các lực lượng Nga đã gặp nhiều vấn đề về tác chiến và hậu cần cũng như suy kiệt sau nhiều tuần giao tranh ác liệt.
Giới chức Mỹ ước tính rằng Moscow đã mất gần 20% nguồn lực chiến đấu tích lũy được sát biên giới Ukraine trước chiến dịch. Điều này buộc Nga phải dồn lực vào một mục tiêu, tránh bị xé lẻ như trước.
"Nếu người Ukraine có thể chống chịu được cuộc tấn công sắp tới đây, người Nga sẽ rơi vào vị trí thực sự nguy hiểm", Justin Bronk, một nghiên cứu viên cấp cao tại Viện Dịch vụ Thống nhất Hoàng gia Anh (RUSI) nhận định.
Một quan chức quốc phòng cấp cao của Mỹ nói với các phóng viên rằng Nga đã thiết lập ba khu vực chính cho cuộc chiến Donbass, ở các thị trấn Belgorod, Valuyki và Rovenki của Nga.
Nga cũng đang cố gắng cải thiện khả năng cơ động và hỏa lực ở thành phố Izyum quan trọng về mặt chiến lược, gần Kharkiv, trong nỗ lực cô lập quân đội Ukraine ở Donbass.
Nhưng quan chức này nói thêm rằng Mỹ tiếp tục nhận thấy các dấu hiệu thể hiện vấn đề về tinh thần trong hàng ngũ Nga. Tuy nhiên, các quan chức phương Tây vẫn tin rằng Nga sẽ sớm khởi động giai đoạn hai.
Các quan chức Ukraine và phương Tây nhận định, Nga sẽ tự làm khó mình nếu như cố gắng đặt ra mục tiêu phải đạt được một chiến thắng biểu tượng trước ngày 9/5.
Lịch trình cấp tập mà Nga tự áp đặt như vậy có thể phản tác dụng khi cố gắng theo đuổi một chiến thắng vội vàng.
Mặc dù bị tổn thất nặng nề, Nga vẫn có một lượng đáng kể thiết bị và vũ khí dự trữ cũng như đang tích cực tăng cường thêm binh lực.
Vào tháng 3, các quan chức NATO ước tính rằng có tới 40.000 quân Nga đã bị bắt, thiệt mạng, bị thương hoặc mất tích trong tháng đầu tiên của cuộc chiến.
"Thách thức lớn nhất là sử dụng các lực lượng cũ kết hợp cùng với các lực lượng tấn công mới", Michael Kofman, một chuyên gia về Quân đội Nga tại CAN nhận định.
Mặt khác, lực lượng Kiev vẫn có động lực cao và am hiểu địa hình, với nhiều người từng tham chiến ở Donbass vào thời điểm năm 2014. Tuy nhiên, lực lượng Ukraine phụ thuộc vào các nước phương Tây về đạn dược, vũ khí chống tăng, khí tài hạng nặng, xe bọc thép, xe tăng và máy bay, cùng những thứ khác.
Thắng-thua thế nào?
Theo các hình ảnh vệ tinh, ngoài đoàn xe dài hơn 10km, Nga còn có một số đoàn phương tiện bổ sung để tiến hành các chiến dịch tấn công, bao gồm các đoàn xe gần các thành phố Barvinkove và Slovyansk của Ukraine.
Nhưng vẫn chưa rõ liệu chúng sẽ được đưa vào trận chiến một cách từ từ hay Nga sẽ cố gắng thực hiện một cuộc tấn công chớp nhoáng quy mô lớn khác - dù cho đến nay Moscow vẫn chưa thể hiện được năng lực quân sự và chiến thuật cần thiết để bao vây quân đội Ukraine một cách tức thì.
"Nếu lực lượng Nga đột phá và chiếm được những thị trấn này cùng với khu vực xung quanh, họ có thể thành công trong việc bao vây phần lớn lực lượng Ukraine ở Donetsk và Luhansk", Franz-Stefan Gady, nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế nêu quan điểm.
"Tuy nhiên, để làm được như vậy, lực lượng Nga phải thể hiện năng lực chiến thuật tốt hơn — bao gồm tác chiến vũ khí hỗn hợp hiệu quả hơn — được củng cố bởi sự hỗ trợ hậu cần vững chắc hơn so với giai đoạn đầu của cuộc chiến".
Các quan chức hàng đầu của Bộ Quốc phòng Mỹ chỉ ra rằng họ đang chờ đợi một trận chiến khốc liệt hơn ở Donbass nơi có địa hình bằng phẳng, tạo điều kiện cho các chiến dịch cơ giới hóa của cả hai bên.
Mỹ đã công bố gói viện trợ quân sự trị giá 800 triệu USD cho Ukraine để chuẩn bị cho cuộc chiến cận kề ở Donbass, bao gồm hệ thống pháo, xe bọc thép và trực thăng, những thứ mà trước đây chưa được gửi đến cho Kiev.
Khi chiến sự kéo dài, các đối tác phương Tây của Ukraine ngày càng tỏ ra sẵn sàng trong việc cung cấp các loại vũ khí sát thương và tinh vi hơn, nhưng các quan chức Ukraine lo ngại tốc độ cung cấp không đủ nhanh.
Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Andrii Zahorodniuk, so sánh tốc độ cung cấp vũ khí với việc dập lửa bằng cốc nước thay vì một cái xô.
"Về cơ bản, chúng tôi có hai kịch bản lúc này. Kịch bản số 1: Chúng tôi có đủ thiết bị và biến thành cuộc phản công, ép họ ra khỏi Ukraine", ông nói. "Kịch bản khác là tiếp tục cuộc chiến kéo dài và mệt mỏi".
Cũng theo dự đoán, Không quân Nga có khả năng sẽ có vai trò nổi bật hơn trong trận chiến Donbass sắp tới.
Với việc quân đội Nga kiệt sức vì tổn thất nặng nề, Ukraine đang chịu áp lực trong việc Mariupol bị bao vây và công khai yêu cầu thêm đạn dược cùng vũ khí hạng nặng từ phương Tây, cuộc chiến giành Donbass đang ngày càng trở thành nơi định đoạt cuối cùng, các chuyên gia nói với Foreign Policy.
"Nếu chiến dịch bị sa lầy, không rõ sẽ có gì trong quyết định tiếp theo của Nga", Samuel Bendett, cố vấn của CNA cho biết: "Có cảm giác như mọi thứ đều đang diễn ra đúng như những gì quân đội Nga lo ngại".
Nếu cuộc tấn công thành công, điều này sẽ tạo cho Moscow một đòn bẩy đáng kể trong các cuộc đàm phán hòa bình trong tương lai — và thậm chí có thể là đòn bẩy để khởi động một cuộc tấn công mới vào Kiev.
"Rõ ràng, cả hai quân đội đều đã kiệt quệ", Bendett nói thêm. "Câu hỏi đặt ra là ai đang kiệt sức hơn lúc này?"
