Ông Phan Hoà B́nh và Trương Văn Trí - cựu chủ tịch và phó chủ tịch TP Vũng Tàu. Hai người này cùng được VKS đề nghị 2-3 năm tù treo về hành vi chuyển đổi 86.765 m2 trái pháp luật.
Ngày 28/7, phiên xử ông B́nh (63 tuổi), ông Trí (58 tuổi) về tội Vi phạm các quy định về quản lư đất đai - khung h́nh phạt từ 5 đến 12 năm tù) xảy ra tại dự án khu dân cư cao cấp Metropolitan, kết thúc phần xét hỏi.
Phát biểu quan điểm về vụ án, đại diện VKS tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu cho rằng, bị cáo B́nh và Trí là những người có kinh nghiệm, chịu trách nhiệm cao nhất trong quản lư đất đai ở TP Vũng Tàu. Tuy nhiên, khi nhận hồ sơ xin chuyển đổi mục đích sử dụng 86.765 m2 từ đất nông nghiệp sang đất ở, các bị cáo đă không yêu cầu cơ quan chuyên môn kiểm tra. Thấy hồ sơ không hợp lệ, song hai bị cáo vẫn kư 40 quyết định cho phép chuyển đổi. Đây là sự ưu ái cho Công ty An Khang.
Đối với Vũ Quốc Tuấn (58 tuổi, cựu trưởng pḥng Tài nguyên và Môi trường), VKS cho rằng bị cáo và cấp dưới Nguyễn Trung Quốc đă vi phạm pháp luật khi nhận các hồ sơ xin chuyển đổi mục đích sử dụng đất không có chứng thực, người nộp không phải là chủ sử dụng, không được uỷ quyền, đơn xin chuyển mục đích không được cấp xă, phường xác nhận, đất chưa được phê hoạch chi tiết 1/500... nhưng vẫn tham mưu, đề xuất để ông B́nh và ông Trí kư duyệt.
C̣n bị cáo Nguyễn Thanh Sơn (58 tuổi, cựu trưởng Pḥng Quản lư Đô thị TP Vũng Tàu) khi nhận được tờ tŕnh của Công ty An Khang đề nghị thông qua phương án thiết kế, quy hoạch chi tiết 1/500 dự án nhà ở cao cấp Metropolitan, đă không kiểm tra quy hoạch 1/2000 khu dân cư Bắc sân bay và quy hoạch 1/500 trục đường 51B, 51C được UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu quy hoạch trước đó (có phần đất nhà nước, đất ở ổn định của các hộ dân). Bị cáo đă kư báo cáo thẩm định để Chủ tịch và Phó chủ tịch thành phố phê duyệt đồ án quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 và kư các quyết định chuyển đổi mục đích sử dụng đất trái pháp luật.
Quá tŕnh xét xử các bị cáo kêu oan, song đại diện VKS cho rằng có đủ căn cứ kết luận họ phạm tội Vi phạm các quy định về quản lư đất đai theo khoản 3 Điều 174 Bộ luật H́nh sự 1999. VKS cũng ghi nhận những t́nh tiết giảm nhẹ của các bị cáo như: thành khẩn, có nhiều thành tích trong quá tŕnh công tác...
Từ đó, VKS đề nghị HĐXX tuyên phạt ông B́nh và Trí 2-3 năm tù cho hưởng án treo; ông Tuấn mức án 16 tháng tù (bằng thời gian tạm giam); các bị cáo c̣n lại từ 20 tháng đến 3 năm tù treo.
Đối với các bị cáo Ngô Thị Minh Phượng (63 tuổi, Chủ tịch HĐQT Công ty An Khang), Trần Quư Dương (54 tuổi, thành viên HĐQT) và Đỗ Thùy Linh (39 tuổi, Tổng giám đốc, con bà Phượng), VKS cho rằng, sau khi huy động vốn của 290 khách hàng, công ty có sử dụng một phần đầu tư dự án, trả tiền mua đất của các hộ dân góp vốn bằng quyền sử dụng đất vào dự án muốn chuyển nhượng. Ngoài ra, chi trả cho các dự án khác, trả cho bị hại...
Hiện, bị cáo Phượng đă trả lại tiền, hoặc thoả thuận giao nền đất cho khách hàng nếu dự án tiếp tục.
Trong quá tŕnh giải quyết vụ án, UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu có hai văn bản gửi các cơ quan thẩm quyền nêu quan điểm cho phép Công ty An Khang tiếp tục được đầu tư khu nhà ở cao cấp Metropolitan. Địa phương đang giao cơ quan chuyên môn rà soát hồ sơ pháp lư của dự án.
Theo đại diện VKS, trong quá tŕnh xét xử "đă có sự chuyển biến về sự kiện pháp lư" nên đề nghị HĐXX chuyển tội danh của 3 bị cáo thuộc Công ty An Khang từ Lừa đảo chiếm đoạt tài sản sang Sử dụng trái phép tài sản theo khoản 1 Điều 142 Bộ luật H́nh sự năm 1999; đồng thời miễn trách nhiệm h́nh sự cho họ.
Nghe vậy, bị cáo Đỗ Thùy Linh và mẹ Ngô Thị Minh Phượng ôm nhau khóc nức nở.
Tranh luận sau đó, các luật sư bảo vệ bà Phượng, Dương và Linh đồng t́nh với phần luận tội của VKS đối với thân chủ ḿnh. C̣n luật sư bảo vệ các cựu cán bộ TP Vũng Tàu đă viện dẫn nhiều quy định cho rằng ông B́nh, Trí cùng 3 cán bộ tiếp nhận hồ sơ, kư các quyết định cho phép chuyển quyền sử dụng đất là đúng luật, phù hợp với quy hoạch. Việc xin chuyển mục đích sử dụng đất của 10 hộ gia đ́nh, cá nhân mục đích để góp vốn vào Công ty An Khang được pháp luật cho phép.
Trong các văn bản của UBND TP Vũng Tàu cũng nêu rơ người dân phải làm xong nghĩa vụ tài chính để chuyển đổi mới được phép góp vốn bằng quyền sử dụng đất. Tuy nhiên, ba năm sau, họ không đóng số tiền lên đến 55 tỷ đồng nên thành phố thu hồi quyết định là đúng.
Cho rằng hành vi của ông B́nh và các cán bộ TP Vũng Tàu chưa gây ra hậu quả, các luật sư đề nghị HĐXX tuyên họ "không phạm tội" Vi phạm các quy định về quản lư đất đai. Các trường hợp này không nhất thiết phải xử lư h́nh sự. Nếu cần thiết đề nghị cơ quan chức năng xử lư họ về mặt hành chính cho phù hợp.
Tranh luận trở lại, đại diện VKS giữ nguyên quan điểm.
Được nói lời sau cùng trước khi toà nghị án, các bị cáo là cựu cán bộ TP Vũng Tàu cho biết trong 8 năm bị khởi tố, gia đ́nh họ mất mát rất nhiều, đề nghị HĐXX miễn truy cứu trách nhiệm h́nh sự hoặc cân nhắc h́nh phạt hợp lư.
Để có thời gian xem xét, đánh giá toàn diện vụ án, HĐXX quyết định nghị án kéo dài và sẽ tuyên án vào ngày 4/8.