Hungary phủ quyết khoản trợ giúp 18 tỷ euro của EU dành cho Ukraine

[trungthuc]

Hungary hôm 6/12 đã phủ quyết khoản tiền 18 tỷ euro mà Liên minh châu Âu dự định cho Ukraine vay, cùng lúc Hungary tiếp tục tranh cãi với EU về tình trạng dân chủ bị suy yếu và các Bộ trưởng tài chính EU đã trì hoãn quyết định về việc có nên giải tỏa hàng tỷ euro viện trợ dành cho Budapest hay không.

Tại cuộc họp của các Bộ trưởng kinh tế và tài chính EU ở Brussels, Bộ trưởng Tài chính Hungary Mihaly Varga đã xác nhận chính phủ ông phản đối việc cấp cho Ukraine khoản vay nói trên.

Hungary đã nói rằng, họ sẽ không tham gia vào gói cho vay chung của EU cho Ukraine, mặc dù Budapest nói rằng họ sẽ hỗ trợ song phương.

Tuy nhiên, Bộ trưởng tài chính Litva nói với Reuters trước cuộc thảo luận rằng, việc Hungary ngăn viện trợ của EU cho Ukraine là "vô đạo đức". Bà nói rằng, Hungary đang sử dụng vấn đề này như lá bài mặc cả để ép các nước thành viên khác đồng ý cấp hàng tỷ euro từ ngân quỹ chung EU cho Budapest.

Hôm 6/12, Chủ tịch cuộc họp các Bộ trưởng tài chính của EU cho biết lập trường của Hungary sẽ không ngăn được quyết định các nước EU khác.

"Chúng tôi sẽ không nản lòng. Kỳ vọng của chúng tôi vẫn là chúng tôi sẽ bắt đầu giải ngân viện trợ cho Ukraine vào tháng 1/2023", Bộ trưởng Tài chính Cộng hòa Séc Zbynek Stanjura cho biết.

"Điều này có nghĩa là chúng tôi sẽ tìm kiếm ra giải pháp được 26 quốc gia thành viên ủng hộ mà không cần có Hungary", ông nói thêm.

Bị kẹt trong thế giằng co với Hungary, các Bộ trưởng hôm 6/12 đã quyết định loại bỏ bất cứ quyết định nào về khoản tiền 7,5 tỷ euro trong ngân quỹ của EU dành cho Hungary ra khỏi chương trình nghị sự của họ, theo các giới chức EU.

Các Bộ trưởng được cho là đã bỏ phiếu về khuyến cáo này vào tuần trước của Ủy ban châu Âu về việc đóng băng số tiền này, vốn chiếm 65% quỹ gắn kết dành cho Hungary từ ngân sách EU cho đến cuối năm 2027, do những rủi ro về tham nhũng ở Hungary.

Các Bộ trưởng cũng trì hoãn bất cứ quyết định nào về kế hoạch chi tiêu của Budapest đối với 5,8 tỷ euro nữa dành cho Hungary từ gói kích thích kinh tế của khối vốn được lập ra để giúp nền kinh tế các nước thành viên phục hồi sau đại dịch COVID-19.

Gộp chung lại, các số tiền này sẽ chiếm gần 9% GDP ước tính năm 2022 của Hungary.

Hungary là quốc gia EU duy nhất chưa phê duyệt kế hoạch chi tiêu, điều kiện tiên quyết để nhận được tiền trợ giúp, do bị Ủy ban Châu Âu chặn lại với lý do nền tư pháp độc lập ở quốc gia cựu CS này bị tổn hại.

Nếu kế hoạch chi tiêu không được phê duyệt vào cuối năm nay, luật lệ của EU quy định rằng 70% số tiền này sẽ bị mất trắng.

Điều này giúp cho EU gây áp lực lên Thủ tướng Viktor Orban trong lúc ông muốn có tiền cho nền kinh tế ốm yếu của nước mình.

Các cơ quan giám sát quốc tế cho biết ông Orban đã đưa hối lộ tiền của EU cho những người thân cận của mình trong những năm qua để bám lấy quyền lực. Orban phủ nhận thực tế rằng Hungary còn tham nhũng hơn bất cứ nước EU nào khác.

Các nước EU khác cũng có thể giảm số tiền bị đóng băng nếu Budapest thuyết phục họ rằng nước này đang có tiến bộ thực sự, điều mà một tập hợp các nhóm dân chủ và nhân quyền quốc tế bao gồm Tổ chức Minh bạch Quốc tế đã cảnh cáo là không nên.