Văn pḥng công tố viên quận Manhattan đồng ư hoăn tuyên án ông Donald Trump trong vụ án tiền bịt miệng sao khiêu dâm nhưng phản đối việc hủy bỏ vụ việc.
Có thể hoăn vụ án trong bốn năm
Trong một lá thư gửi cho Thẩm phán Juan Merchan, Văn pḥng công tố viên quận cũng thừa nhận rằng ông Trump không có khả năng bị tuyên án "cho đến khi nhiệm kỳ tổng thống sắp tới của bị cáo kết thúc". Nhưng Văn pḥng công tố viên quận cho biết bản án trọng tội của ông Trump vẫn có hiệu lực. Một nguồn tin thân cận với Văn pḥng công tố viên quận cho biết họ có thể hoăn vụ án trong bốn năm.
Những diễn biến này đánh dấu bước ngoặt lịch sử và chưa từng có đối với số phận pháp lư và chính trị của ông Trump.
Một năm trước, ông Trump đă phải đối mặt với bốn bản cáo trạng riêng biệt. Giờ đây, khi ông chuẩn bị trở lại Nhà Trắng, chiến lược của các luật sư của ông Trump nhằm cố gắng đẩy tất cả vụ kiện của ông ra sau cuộc bầu cử năm 2024 đă chứng tỏ sự thành công lớn, với hai vụ kiện liên bang sắp được giải quyết, vụ kiện của tiểu bang Georgia đă bị đ́nh trệ từ lâu và vụ kiện ở New York sắp kết thúc vô thời hạn mà không có bản án.
Ông Trump đă bị kết án vào tháng 5 với 34 tội danh làm giả hồ sơ kinh doanh về các khoản thanh toán cho luật sư lúc bấy giờ của ông là Michael Cohen để hoàn trả khoản tiền bịt miệng 130.000 USD cho ngôi sao phim người lớn Stormy Daniels để cô không lên tiếng về một vụ ngoại t́nh bị cáo buộc trước cuộc bầu cử năm 2016. (Ông Trump đă phủ nhận vụ ngoại t́nh).
Trong bức thư gửi Thẩm phán Merchan, công tố viên quận Manhattan lập luận rằng thẩm phán không nên hủy bỏ bản án của ông Trump.
“Không có luật hiện hành nào quy định rằng quyền miễn trừ tạm thời khỏi bị truy tố của tổng thống đ̣i hỏi phải hủy bỏ một thủ tục tố tụng h́nh sự sau khi xét xử được khởi xướng vào thời điểm bị cáo không được miễn trừ khỏi bị truy tố h́nh sự. Và điều đó dựa trên hành vi chính thức mà bị cáo cũng không được miễn trừ”, văn pḥng công tố viên quận nếu rơ.
Trong một tuyên bố, người phát ngôn của ông Trump, Steven Cheung, gọi diễn biến này là “một chiến thắng hoàn toàn và chắc chắn cho Tổng thống Trump”.
Thẩm phán Merchan đă được đưa ra phán quyết vào tuần trước về việc có nên lật ngược bản án hay không dựa trên phán quyết của Ṭa án Tối cao Mỹ vào mùa hè này rằng ông Trump nên được miễn trừ rộng răi đối với các hành vi chính thức trong thời gian tại nhiệm và các hành vi chính thức không thể được sử dụng làm bằng chứng trong một phiên ṭa h́nh sự.
Nhưng Văn pḥng công tố viên quận đă thừa nhận “hoàn cảnh chưa từng có” của cuộc bầu cử tổng thống, và phán quyết của Thẩm phán Merchan đă bị hoăn lại.
Các luật sư của ông Trump đă lập luận rằng bản án nên bị hủy bỏ v́ cả quyết định miễn trừ của tổng thống và v́ ông sắp trở lại Nhà Trắng.
“Việc hoăn lại và băi bỏ là cần thiết để tránh những trở ngại về hiến pháp đối với khả năng cầm quyền của Tổng thống Trump”, Emil Bove - luật sư của ông Trump - viết trong các email trao đổi với ṭa án và Văn pḥng công tố viên quận trong tháng này.
Ông Trump đă chọn luật sư Emil Bove để lấp vào một vị trí cấp cao trong Bộ Tư pháp trong chính quyền mới của ḿnh.
Elie Honig, một nhà phân tích pháp lư cấp cao của CNN và cựu công tố viên, hôm 19/11 nhận định rằng việc hoăn tuyên án đối với ông Trump là kết quả tất yếu của cuộc bầu cử.
“Thời gian đă hết”, chuyên gia Honig nói. “Chúng tôi muốn nói rằng không ai đứng trên luật pháp ở đất nước này, nhưng thực tế là có một người đứng trên luật pháp, và đó là tổng thống, v́ phán quyết miễn trừ và v́ chính sách của Bộ Tư pháp” rằng một tổng thống đương nhiệm không thể bị truy tố.
“Đó chỉ là thực tế lạnh lùng, khắc nghiệt về cách hệ thống của chúng ta hoạt động”, ông nói thêm.
Bản án đă bị hoăn hai lần trước cuộc bầu cử
Ông Trump đă bị Công tố viên Alvin Bragg - Trưởng Văn pḥng công tố quận Manhattan - truy tố vào mùa xuân năm ngoái, đánh dấu bản cáo trạng đầu tiên trong số bốn bản cáo trạng mà ông phải đối mặt vào năm 2023. Cuối cùng, đây sẽ là vụ án duy nhất chống lại ông Trump được đưa ra xét xử: Vụ án phá hoại bầu cử liên bang đă bị hoăn vô thời hạn do phán quyết miễn trừ của Ṭa án Tối cao; một thẩm phán liên bang do Trump chỉ định đă bác bỏ vụ án tài liệu mật; và vụ án ở Georgia đă bị đ́nh trệ trong bối cảnh Trump và các bị cáo đồng phạm thúc đẩy việc loại bỏ công tố viên quận Fulton khỏi vụ án.
Một bồi thẩm đoàn ở Manhattan đă tuyên ông Trump có tội đối với tất cả 34 tội danh trọng tội sau phiên ṭa kéo dài hai tháng.
Nhưng bản án của ông Trump, ban đầu được lên lịch vào tháng 7, đă bị hoăn hai lần sau khi quyết định miễn trừ của Ṭa án Tối cao khiến các luật sư của cựu tổng thống đệ đơn xin hủy bỏ bản án. Nỗ lực đó, cùng với các chiến thuật khác, bao gồm cả việc t́m cách chuyển vụ án lên ṭa án liên bang, đă làm chậm thêm các thủ tục tố tụng và khiến Thẩm phán Merchan phải đẩy quyết định tuyên án và phán quyết về quyền miễn trừ cho đến sau cuộc bầu cử vào tháng 11.
Các luật sư của Trump đă lập luận rằng bản án nên bị hủy bỏ v́ văn pḥng luật sư quận đă dựa vào bằng chứng liên quan đến các hành động chính thức của ông Trump với tư cách là tổng thống trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông, điều này không nên được tŕnh lên bồi thẩm đoàn tại phiên ṭa.
Văn pḥng của ông Bragg cho biết bản án của Trump nên được giữ nguyên và bằng chứng được tŕnh bày tại phiên ṭa là "hoàn toàn thuyết phục".