(Minh họa)
Khi Tổng Thống đắc cử Donald Trump chuẩn bị lên nhậm chức, một số chương trình y tế của liên bang có thểsẽ phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt ngân sách khi chính phủ mới đặt ra mục tiêu để giảm nạn lạm phát và nợ nần quốc gia.
Các khoản cắt giảm có khả năng nhắm vào Medicaid, Chương trình bảo hiểm y tế trẻ em (CHIPS,) và Chương trình hỗ trợ dinh dưỡng bổ sung. Các chương trình này hiện phục vụ chung cho hơn 85 triệu người dân Hoa Kỳ.
Tại cuộc họp báo qua Zoom vào ngày 6/12 vừa qua, do
Ethnic Media Services đứng ra tổ chức, các diễn giả được mời thảo luận về các tác động lớn nhỏ của việc cắt giảm ngân sách đối với các mạng lưới an toàn y tế quan trọng này dưới thời tân Tổng thống Trump.
Giáo sư Joan Alker, giám đốc điều hành Trung Tâm Trẻ Em và Gia Đình, nghiên cứu tại Quỹ Chính Sách Công của Trường Georgetown McCourt (Center for Children and Families and Research Professor at the Georgetown McCourt School of Public Policy Foundation), có cho biết:
"Medicaid là nguồn quỹ liên bang lớn nhất đổ vào ngân sách của các tiểu bang và chiếm trung bình 56% ngân sách của một tiểu bang. Nếu Medicaid bị cho cắt giảm, sẽ có ảnh hưởng đến tất cả các lĩnh vực trong ngân sách của các tiểu bang, không chỉ riêng về ngân sách y tế".
Theo số liệu thống kê từ Văn Phòng Y Tế Thiểu Số thuộc Bộ Y Tế và Dịch Vụ Nhân Sinh, có khoảng 28% người Mỹ gốc Á dưới 65 tuổi được hưởng bảo hiểm Medicaid. Tỷ lệ này là hơn 34% số người dưới 65 tuổi là người Mỹ gốc Latinh được Medicaid, 39% là người da đen, 35% người dân bản địa Hawaii ở Thái Bình Dương. Trong chiến dịch ra tranh cử, ông Donald Trump hứa sẽ không cắt giảm về An sinh Xã hội hoặc Medicare, chủ yếu là phục vụ những người trên 65 tuổi, nhưng ông ít có đề cập đến Medicaid, chương trình cung cấp bảo hiểm y tế cho người lớn và trẻ em có thu nhập thấp thông qua
CHIP (Chương trình bảo hiểm sức khỏe trẻ em). Được biết, gần một nửa số trẻ em sống tại Hoa Kỳ (khoảng 40 triệu) được ghi danh vào
CHIP.
"Việc cắt giảm Medicaid có thể xảy ra ngay cả trước khi tân Tổng thống Donald Trump lên nhậm chức", bà Alker giải thích.
"Hạ Viện và Thượng Viện mới do Đảng Cộng Hòa kiểm soát có khả năng sẽ bắt đầu hoạt động với một nghị quyết vào tháng Giêng 2025". Bà cho biết, việc cắt giảm lớn đối với Medicaid sẽ tạo ra những vấn đề nghiêm trọng cho các chính quyền tiểu bang, và có tác động sâu sắc đến dân số già của Hoa Kỳ.
Bà Alker cũng cho biết, tệ nạn quan liêu mới có khả năng sẽ xuất hiện ra, gây trì hoãn việc ghi danh cho những người hội đủ điều kiện và con cái của họ.
Các công ty cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe khi tiếp nhận thành phần lao động có mức lương thấp, đặc biệt là những người ở các cộng đồng nông thôn rất có thể sẽ phải đối mặt với việc cắt giảm chi phí hoàn trả. Vì vậy, trẻ em, người cao niên, và người khuyết tật sẽ gặp rủi ro nếu Medicaid bị cắt giảm đáng kể.
Chương trình Medicaid rất được giới cử tri ưa chuộng, chỉ đứng sau Medicare, một trong những chương trình phổ biến nhất của chính phủ liên bang. Vì thế, theo bà Alker, chẳng có ai muốn thấy Medicaid sẽ bị cắt giảm nhiều.
Nói về tác động của các khoản cắt giảm của liên bang đối với trẻ em, Mayra Alvarez, chủ tịch của Children’s Partnership cho biết, một số đề xuất trong
Dự án 2025 (dự kiến sẽ là sách lược của ông Trump cho nhiệm kỳ thứ hai này của ông) sẽ gây ra tác hại không thể khắc phục được đối với sức khỏe và hạnh phúc của trẻ em Mỹ.
"Trẻ em rất cần đến các dịch vụ chăm sóc sức khỏe và sự an toàn mà các chương trình bảo hiểm như Medicaid hoặc Medi-Cal ở California cung cấp, nhưng trẻ em cũng cần một mạng lưới an toàn và quyền tiếp cận các dịch vụ bao gồm dinh dưỡng, hỗ trợ kinh tế,…", Alvarez nói. Bà cũng lưu ý, sắp tới có nhiều khả năng các chương trình liên quan đến trẻ em như: Chương trình bảo hiểm y tế trẻ em, Chương trình hỗ trợ dinh dưỡng bổ sung, Hỗ trợ tạm thời cho các gia đình có nhu cầu, và thậm chí cả các chương trình ăn trưa tại trường học, đều có nguy cơ sẽ bị cắt giảm hoặc xóa bỏ hết.
"SNAP, còn được gọi là tem phiếu thực phẩm, hỗ trợ cho 40 triệu người Mỹ. Đây là tuyến phòng thủ đầu tiên của quốc gia, chống lại nạn đói. Chính phủ mới đã đề xuất việc cho cắt giảm 4 tỷ USD cho chương trình này trong 5 năm, trong khi đây là thời điểm giá cả thực phẩm đã tăng lên 24% kể từ năm 2020 đến năm 2023 và tiền lương đạ không tăng tương ứng", bà Alvarez nói thêm.
Alvarez cũng cho biết, chính phủ ông Trump có khả năng sẽ chấm dứt Chương trình hỗ trợ về năng lượng cho các gia đình có mức thu nhập thấp, còn được gọi là
LIHEAP, chương trình nhằm hỗ trợ các gia đình có thu nhập thấp thanh toán hóa đơn tiền điện. Bà cũng bày tỏ mối lo ngại rằng, nguồn tài trợ cho chương trình Phụ nữ, Trẻ sơ sinh và Trẻ em (
WIC), cũng sẽ bị cắt giảm. Trump đã cố gắng viện dẫn gánh nặng công cộng trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình, đe dọa sẽ từ chối điều chỉnh tình trạng nhập cư, nếu người nộp đơn đã hưởng các phúc lợi từ liên bang.
Richard Kogan, nghiên cứu viên cao cấp tại trung tâm Center on Budget and Policy Priorities (
CBPP), cũng thảo luận về một quy trình mà Tổng thống có thể áp dụng để ngăn chặn nguồn tiền do Quốc Hội phân phối.
Theo ông Kogan, các khoản cắt giảm sẽ được chuyển ngược lại để thực hiện trong khoảng thời gian 10 năm, chuyên gia nghiên cứu này lưu ý.
"Quốc Hội thường rất giỏi trong việc suy nghĩ về các cách để thiết lập ra những khoản cắt giảm này mà không cảm thấy 'bị đau đớn' ngay lập tức", Kogan nói.
Kogan bắt đầu nghiên cứu tính cách hợp pháp của việc cho tịch thu tiền của 52 năm trước, khi cựu Tổng thống Richard Nixon sử dụng quy trình này để từ chối cấp vốn cho các chương trình về phúc lợi xã hội. Nixon đã phải đối mặt với 9 vụ kiện và đã thua tất cả. Hồi năm 1974, Quốc Hội đã phê duyệt Đạo Luật Kiểm Soát Tịch Thu (The Impoundment Control Act) nhằm hạn chế các hành động tương tự của vị Tổng thống.
"Phần lớn các cuộc thảo luận công khai về việc tịch thu tiền đều rất mơ hồ hoặc thường chỉ đơn giản là sai sót", ông Kogan cho biết.
"Điểm mấu chốt ở đây là các Tổng thống chưa bao giờ có thẩm quyền chung để tiến hành tịch thu nguồn tiền tài trợ được Quốc Hội ban hành ra thành luật và Quốc Hội thậm chí không thể trao thẩm quyền đó cho Tổng thống nếu muốn. Đầu tiên, Hiến Pháp Hoa Kỳ không trao cho Tổng thống quyền tịch thu tiền. Hiến pháp nêu rõ rằng Quốc Hội quyết định chi tiền vào việc gì và bao nhiêu, và nhiệm vụ của Tổng thống là 'bảo đảm luật được thực thi một cách trung thực'".
Hời năm 1996, Quốc Hội đã cho phê duyệt Đạo luật Phủ quyết Mục chi, trao cho Tổng thống thẩm quyền phủ quyết có chọn lọc các mục chi trong các dự luật phân bổ. Quyền phủ quyết từng mục, về nguyên tắc là một lệnh tịch thu, sẽ có hiệu lực trừ khi Quốc hội soạn thảo một luật mới để ngăn cấm điều đó. Nhưng Tối cao Pháp viện đã ra phán quyết 6-3 rằng Đạo luật này là vi hiến.
Kogan bày tỏ nỗi lo lắng về các loại cắt giảm mà Quốc Hội có thể cho thực hiện, cắt giảm hoặc xóa bỏ chăm sóc sức khỏe, hỗ trợ về thực phẩm, hỗ trợ về giáo dục hoặc hỗ trợ về nhà ở cho hàng chục triệu người Mỹ. Nhưng Quốc Hội có nhiệm vụ soạn thảo luật ngân sách và Tổng thống có nhiệm vụ tuân thủ thực hiện các luật ngân sách đó.
