Mike Johnson được bầu làm Chủ tịch Hạ viện Mỹ khóa mới, sau khi Tổng thống đắc cử Donald Trump bày tỏ sự ủng hộ với ông.
Chủ tịch Hạ viện Mỹ Mike Johnson, thành viên đảng Cộng ḥa, tái đắc cử sau cuộc bỏ phiếu kéo dài gần hai giờ hôm 3/1, khi nhận được sự ủng hộ của 218 hạ nghị sĩ, con số tối thiểu để giành chiến thắng.
Sau cuộc bầu cử hồi tháng 11/2024, đảng Cộng ḥa giữ thế đa số tại Hạ viện khóa mới với số ghế 219-215, một ghế đang để trống. Đây là thế đa số sít sao nhất trong gần một thế kỷ qua của Hạ viện Mỹ. Số ghế của đảng Cộng ḥa dự kiến c̣n giảm tiếp xuống 217, sau khi hai nghị sĩ sẽ rời Hạ viện để gia nhập chính quyền Trump.
Ông Johnson tại quốc hội Mỹ hôm 3/1. Ảnh: AFP
Ông Johnson ban đầu dường như không đạt đủ số phiếu cần thiết để giữ ghế, do vấp phải sự phản đối của hai nghị sĩ Cộng ḥa là Keith Self và Ralph Norman, cũng như toàn bộ các nghị sĩ Dân chủ.
Tuy nhiên, hai nghị sĩ này đă thay đổi ư định sau các cuộc đàm phán kéo dài, trong đó Tổng thống đắc cử Donald Trump đă gọi điện cho ông Self để thuyết phục.
Nghị sĩ Self cho biết đă có cuộc thảo luận "sôi nổi" với ông Trump, trong đó Tổng thống đắc cử cam kết phe cánh hữu của đảng Cộng ḥa sẽ được tham gia xây dựng các dự luật quan trọng về thuế và nhập cư.
Nghị sĩ Thomas Massie, người thường xuyên phản đối Johnson, là nghị sĩ duy nhất của đảng Cộng ḥa bỏ phiếu chống. 6 nghị sĩ Cộng ḥa khác ban đầu từ chối tham gia bỏ phiếu, nhưng đổi ư sau khi Tổng thống đắc cử Trump bày tỏ sự ủng hộ với ông Johnson.
Sau khi tái đắc cử, ông Johnson cam kết sẽ gia hạn chương tŕnh cắt giảm thuế được ông Trump kư năm 2017 và sẽ hết hạn vào năm nay. "Chúng tôi sẽ cắt giảm mạnh quy mô và phạm vi hoạt động của chính phủ", Chủ tịch Hạ viện Mỹ nói.
Ông Trump đă chúc mừng Johnson sau cuộc bỏ phiếu. "Mike sẽ là Chủ tịch Hạ viện vĩ đại, giúp đất nước được hưởng lợi", Tổng thống đắc cử tuyên bố.
Ông Johnson hơn một năm qua đă chọc giận một số người thuộc phe bảo thủ, khi liên tục dựa vào số phiếu của phe Dân chủ để thông qua những dự luật quan trọng, trong đó có luật chi tiêu để giữ cho chính phủ tiếp tục hoạt động.
Cuối tháng trước, ông Johnson phải đối mặt với thách thức vào phút chót khi ông Trump yêu cầu các nghị sĩ Cộng ḥa hủy bỏ dự luật ngân sách cho chính phủ, bổ sung điều khoản tăng trần nợ công. Sau nhiều ṿng bỏ phiếu, phiên bản sửa đổi của dự luật này được thông qua vài giờ trước khi chính phủ phải đóng cửa, nhưng loại bỏ yêu cầu về trần nợ công của ông Trump.
Cuộc bỏ phiếu ngày 3/1 được đánh giá là phép thử sớm về khả năng đoàn kết của đảng Cộng ḥa, trong lúc họ thúc đẩy các kế hoạch cắt giảm thuế và thắt chặt biên giới của ông Trump. Sự kiện này cũng là bài kiểm tra về tầm ảnh hưởng của Tổng thống đắc cử tại Đồi Capitol, nơi một số nghị sĩ Cộng ḥa đă thể hiện thái độ sẵn sàng thách thức ông.
Đảng Cộng ḥa tại Hạ viện đă phải đối mặt với t́nh trạng chia rẽ nội bộ trong hai năm qua. Ông Kevin McCarthy hồi tháng 1/2023 trải qua 15 lần bỏ phiếu mới có thể đắc cử do sự "nổi loạn" của các nghị sĩ Cộng ḥa theo đường lối cực hữu. Sau khi McCarthy bị băi nhiệm vào cuối năm 2023, đảng Cộng ḥa lại tranh căi nội bộ suốt ba tuần trước khi chọn ông Johnson làm người kế nhiệm.