Các nhân viên liên bang Mỹ đang hoang mang trước tương lai bất định, khi họ trở thành mục tiêu trong chiến dịch tinh giản bộ máy của Elon Musk.
Thẩm phán liên bang George O'Toole hôm 10/2 ra lệnh hoăn kế hoạch của chính quyền Tổng thống Donald Trump nhằm trả khoảng 7 tháng lương cho hàng triệu nhân viên liên bang nếu họ đồng ư tự nguyện nghỉ việc theo kế hoạch tinh giản bộ máy chính phủ. Tuy nhiên, thẩm phán chưa ra được phán quyết về việc liệu đề nghị của Tổng thống có hợp lệ hay không.
Trong thời gian chờ đợi, các nhân viên chính phủ Mỹ một lần nữa phải tự hỏi tương lai họ sẽ ra sao, khi chương tŕnh kêu gọi họ thôi việc hàng loạt của Tổng thống Trump vẫn chưa rơ ràng.
"Họ đáng nhẽ nên có cách phản ứng tốt hơn để không khiến chúng tôi trông như những kẻ ngốc", một nhân viên từ Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ (EPA) nói về đề xuất thôi việc tự nguyện từ chính quyền Trump. "Tôi thực sự hy vọng chuyện này sớm được giải quyết để tôi có thể ngủ ngon".
Nhiều nhân viên liên bang cho biết niềm tin của họ đối với chính quyền mới đă sụt giảm nghiêm trọng khi họ đối mặt những hỗn loạn suốt thời gian qua, nguy cơ bị sa thải và những lời chế giễu công việc của họ.
Một nhân viên đă làm việc tại Bộ Nội vụ hơn 10 năm cho hay ông không có ư định nhận khoản tiền trợ cấp thôi việc và rất ít đồng nghiệp tại Bộ có vẻ nghiêm túc với đề nghị này, song họ vẫn t́m kiếm các cơ hội bên ngoài chính phủ, đề pḥng trường hợp bất ngờ bị sa thải.
David Fitzpatrick, chủ tịch một công đoàn đại diện cho nhân viên Cục Công viên Quốc gia tại Công viên Lịch sử Quốc gia Độc lập ở Philadelphia và một số cơ sở khác ở vùng Đông Bắc, cho biết nhiều thành viên công đoàn của ông đang cảm thấy hối hận khi tham gia chương tŕnh "Ngă ba đường", cái tên được lấy từ chính ḍng tiêu đề email mà Văn pḥng Quản lư Nhân sự (OPM) gửi vào cuối tháng trước đề nghị các nhân viên liên bang chấp nhận thôi việc để nhận trợ cấp.
"Họ thực sự đang rơi vào t́nh trạng lấp lửng. Họ đă khai tên và đồng ư rời đi nhưng chương tŕnh lại đang bị hoăn", ông nói.
Các nhân viên tại Cục Quản lư Đất đai Mỹ (BLM) cho hay họ thấy vô cùng căng thẳng và tinh thần làm việc đang xuống rất thấp, khi bị coi là nhóm cần phải cắt giảm trong chính quyền Tổng thống Trump.
"Đây thực sự là cơn ác mộng", một nhân viên BLM giấu tên nói. "Bỗng nhiên chúng tôi bị coi như kẻ thù và bị phỉ báng".
T́nh h́nh nóng đến mức tổ chức Quỹ Đất Công cộng, nhóm tập hợp các nhân viên nghỉ hưu có nhiệm vụ hỗ trợ BLM quản lư đất công, cuối tuần trước đăng trên trang web của ḿnh một tuyên bố ủng hộ các nhân viên BLM cũng như công việc họ đang làm.
"Là những cựu công chức đă dành cả sự nghiệp phục vụ người dân Mỹ, chúng tôi hiểu được giá trị trong công việc mà nhân viên BLM thực hiện", tuyên bố nhấn mạnh. "Giá trị của họ là không thể đong đếm được v́ những ǵ họ làm đều mang lại lợi ích cho tất cả chúng ta".
Một nhân viên lâu năm tại Bộ Năng lượng cũng bày tỏ bất măn trước sóng sa thải mà các nhân viên liên bang đang phải đối mặt.
"Đề xuất này cho thấy một điểm mù thực sự của những tay nghiệp dư tại Ban Hiệu suất Chính phủ (DOGE). Họ đơn giản là không thể tưởng tượng được rằng những người làm việc ở đây thích công việc này, yêu đất nước này và không muốn thấy các chương tŕnh mà họ làm việc bị sụp đổ", ông cho biết, thêm rằng sẽ không chấp nhận đề nghị thôi việc.
"Toàn bộ những ǵ đang diễn ra có vẻ rất khiên cưỡng", ông nói.
Một viên chức khác tại Bộ Năng lượng Mỹ cho hay họ đă chọn không chấp nhận đề nghị thôi việc để nhận trợ cấp, dù có kế hoạch sớm nghỉ việc.
"Tôi không tin Elon Musk hay ông Trump và một bản cam kết với họ sẽ trói tay tôi", người này nói, thêm rằng chương tŕnh "Ngă ba đường" có những điều khoản ràng buộc họ về thời gian t́m việc bên ngoài chính phủ.
Ngay cả khi thỏa thuận thôi việc mang lại nhiều tiền hơn về lâu dài, viên chức giấu tên tại Bộ Năng lượng cho hay họ không muốn trở thành một phần của chương tŕnh mà chính quyền có thể "khoe khoang về nó".
Everett Kelley, chủ tịch Liên đoàn Công chức Chính phủ Mỹ, công đoàn liên bang lớn nhất đất nước, hôm 10/2 trả lời các phóng viên tại một hội nghị rằng OPM đă ban hành hướng dẫn về chương tŕnh hỗ trợ thôi việc, hủy bỏ rồi lại ban hành thêm hướng dẫn.
"Họ thậm chí c̣n không biết họ đang làm ǵ", Kelley nói.
Những người khác dự đoán ṭa án cuối cùng sẽ ra phán quyết rằng chương tŕnh của chính quyền Trump là bất hợp pháp.
Nicole Cantello, chủ tịch AFGE Local 704, đại diện cho một số nhân viên EPA, cho hay họ rất vui v́ ṭa án đang xem xét kỹ lưỡng chương tŕnh "Ngă ba đường". "Chúng tôi hy vọng ṭa án sẽ thấy đề nghị vốn mang tính cưỡng chế và không có bất kỳ đảm bảo nào này là trái luật", bà nói.
OPM vẫn bảo vệ chương tŕnh hỗ trợ thôi việc, khẳng định nó hoàn toàn hợp pháp và những người chỉ trích đang ngăn cản các nhân viên liên bang nắm bắt cơ hội tốt. Theo một phát ngôn viên Văn pḥng, số lượng nhân viên liên bang chấp nhận đề nghị này đă lên tới hơn 65.000 và tiếp tục tăng lên.
Theo thỏa thuận, nếu nhân viên liên bang quyết định rời khỏi chính phủ bằng cách nhập từ "từ chức" trong email trả lời tin nhắn "Ngă ba đường" của OPM, họ có thể nghỉ việc mà vẫn nhận lương đến ngày 30/9.
Nhưng kể từ khi email được gửi đến hơn hai triệu viên chức, công chức liên bang, các điều khoản của thỏa thuận liên tục thay đổi, tạo ra bầu không khí hoài nghi.
Kế hoạch này cung cấp chế độ nghỉ hưu sớm, nhưng sau đó nhân viên vẫn có thể được gọi trở lại làm việc. Ngoài ra, chính phủ chỉ được phép tài trợ tối đa đến giữa tháng 3 và thỏa thuận do chính quyền Trump đưa ra vượt quá giới hạn liên bang về chế độ nghỉ phép có lương và bồi thường chấm dứt hợp đồng.
Mẫu đơn cho chương tŕnh thôi việc cũng cho thấy nhân viên liên bang không thể khởi kiện hay khiếu nại nếu chính phủ không giữ đúng cam kết. "Ban đầu, chúng tôi nghĩ đó là một khoản bồi thường chấm dứt hợp đồng, nhưng hóa ra không phải", Kelley nói.
Fitzpatrick cảnh báo các nhân viên liên bang cần cẩn trọng khi chấp nhận đề nghị thôi việc, v́ nó tước bỏ quyền khởi kiện của họ. Ông cũng cho rằng cam kết trả lương đến tháng 9 cho những người tự nguyện thôi việc của chính quyền Tổng thống Trump không thực sự được đảm bảo.
"Tôi phải nói rằng Tổng thống Trump từng đưa ra nhiều cam kết, nhưng ông ấy đă không thực hiện", Fitzpatrick nói.
Trong cuộc họp báo ngày 11/2, Elon Musk, lănh đạo Ban Hiệu suất Chính phủ Mỹ (DOGE) phụ trách nỗ lực tinh giản bộ máy, khẳng định những ǵ mà đội ngũ của ông đang làm là "hợp lư" và "không tàn nhẫn hay cực đoan".
"Người dân Mỹ đă bỏ phiếu cho nỗ lực cải cách lớn bộ máy chính phủ và đây là những ǵ người dân sẽ nhận được", Musk nói. "Đó là ư nghĩa của nền dân chủ".
Musk thừa nhận nhóm DOGE của ông có thể phạm sai lầm trong quá tŕnh thực hiện nhiệm vụ, nhưng sẽ "khắc phục nhanh chóng". "Có những điều tôi nói sẽ không chính xác và cần được sửa sai, không ai có thể nắm tay suốt cả ngày cả", ông tuyên bố.
Nói ra cũng ác, đang làm ngon lành nay phải lo Âu, nhưng nhiều người làm cho chính phủ lợi dụng và làm biếng lắm, nhiều người làm cho chính phủ đi ăn lunch hết 2 tới 3 tiếng đồng hồ, đi tập thể dục, đi chợ v.v...
Được vô làm công chức ở Mỹ khi đến tuổi về hưu sẽ được hưởng nhiều phúc lợi xă hội rất tốt, cho nên ai cũng mong được tuyển mộ vào. Do đó, guồng máy chính phủ ngày càng "ph́nh to" ra và dĩ nhiên sẽ có người lợi dụng chuyện này để làm việc tà tà cho hết giờ hành chánh. Bây giờ cho tinh giản số lượng nhân sự là chuyện làm rất đúng đắn, hợp t́nh hợp lư, phải cho thực thi càng sớm càng tốt.
Tuy nhiên việc trao toàn quyền cho 1 nhóm người chưa qua kiểm tra an ninh, chưa được sưu tra lư lịch để nhảy vô t́m kiếm các thông tin "nhạy cảm" của hàng trăm triệu người Mỹ trưởng thành trong hệ thống hoạt động của chính phủ là chuyện chưa từng có thông lệ từ trước đến nay và không thể chứng minh tính cách hợp pháp của đám người này, gồm có tất cả là bao nhiêu người đây???
Ông Musk được chỉ định đứng đầu DOGE, một dạng ủy ban làm cố vấn riêng cho ông Trump để t́m hiểu các vấn đề phức tạp trong guồng máy chính phủ, dĩ nhiên cũng không có đủ tư cách pháp lư để ra lệnh đóng cửa cơ quan chính phủ, cho sa thải hàng loạt công chức và cũng không được phép đưa ra những lời phát ngôn mạ lỵ, hăm dọa và chụp mũ vạch tội bất cứ một cá nhân, một cơ quan nào, bởi lẽ nếu có cá nhân nào đă phạm pháp, cần phải bị truy tố ra ṭa án với các chứng cớ cụ thể, để được xét xử công khai, minh bạch, đúng theo quy định của luật pháp hiện hành.
Từ trước cho đến nay, dân Mỹ chưa bao giờ nghe chuyện cho sa thải hàng loạt công chức qua email hoặc qua miệng, cho nên đây cũng là một hiện tượng lạ xảy ra trong nhiệm kỳ Trump 2.0 này.
Đúng hay sai xin hăy để cho các thẩm phán, chánh án khi thụ lư hồ sơ sẽ đưa ra phán quyết sau cùng. Với kiểu sa thải hàng loạt không có lư do chính đáng, liệu các công chức này có được phép nộp đơn xin tiền thất nghiệp hay không v́ họ phải chứng minh cho thấy lư do chính đáng mà họ bị cho đuổi việc. Hay là để tiết kiệm hàng ngàn tỷ USD theo lệnh ông Trump th́ khẩu hiệu "Thân ai nấy lo, tiền ai nấy xài, sống chết mặc bây" này nên được cho in ra và phân phối miễn phí ở khắp nước Mỹ VĨ ĐẠI này???
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.