
T́nh trạng ở Tesla đang khá tồi tệ, công ty này hiện đang bị "tê liệt quyết định".
Thứ 5 tuần trước tại Austin, Texas, Elon Musk đă phát biểu trước các nhân viên Tesla và thừa nhận: “Tôi đang bị kéo căng quá mức. Tôi có tới khoảng 17 công việc”.
Theo Business Insider, buổi họp dường như được sắp xếp một cách vội vàng. Nhân viên chỉ được thông báo ngay trước sự kiện, vốn được lên lịch vào lúc 9:30 tối. Chưa từng có một cuộc họp toàn thể nào của Tesla được phát trực tiếp như lần này.
Đây có thể là lần đầu tiên một số nhân viên Tesla nh́n thấy CEO của họ trong vài tuần qua, bởi Musk đă dành nhiều thời gian hơn ở Washington, DC để làm việc với Bộ Hiệu quả Chính phủ mới do ông đứng đầu. Sự chuyển hướng sang chính trị này đánh dấu một thay đổi lớn đối với Musk, người vốn nổi tiếng v́ sự tham gia sâu sát vào các công ty của ḿnh. Thậm chí, ông từng ngủ lại tại các nhà máy của Tesla hoặc văn pḥng của X trong những thời điểm quan trọng.
Dù cổ phiếu Tesla đă tăng sau cuộc họp hôm thứ năm, các nhà đầu tư ngày càng kêu gọi Musk cần “đổi số” khi hăng xe này đang đối mặt với khủng hoảng thương hiệu - một phần bắt nguồn từ chính quan điểm chính trị của ông và sự liên quan đến chính quyền ông Trump. Doanh số và cổ phiếu của Tesla đă bị ảnh hưởng khi các đại lư và xe của hăng bị tấn công, phá hoại. Giá xe Tesla đă qua sử dụng lao dốc, và Tesla buộc phải triệu hồi phần lớn xe Cybertruck tại Mỹ v́ lỗi ở lớp vỏ ngoài.
Các nhà đầu tư lo ngại rằng sự vắng mặt của Musk có thể ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng của công ty trong thời điểm then chốt này.
“Vấn đề là, mọi chuyện đă biến thành một cơn lốc mà chỉ một người có thể giải quyết: Đó là Elon”, Dan Ives, nhà phân tích hàng đầu của Wedbush Securities và là người ủng hộ Tesla lâu năm nhận định. Ông cũng đă công khai kêu gọi Musk quay lại điều hành hăng xe điện.
Musk đang ở đâu?
Trong buổi họp toàn thể tuần trước, Musk đă đề cập đến các vụ tấn công và phá hoại nhắm vào Tesla, nói rằng đôi khi ông cảm thấy “như tận thế” khi xem tin tức về chúng trên TV. Những kẻ tấn công Tesla, theo ông, đang “hành xử điên loạn”.
“Đôi lúc có những thời điểm khó khăn, một chút giông băo”, ông nói với các nhân viên, đồng thời khuyến khích họ “giữ chặt” cổ phiếu của ḿnh.
“Nhưng điều tôi muốn nói với các bạn là: Tương lai cực kỳ tươi sáng và phấn khích, và chúng ta sẽ làm những điều mà tôi nghĩ chưa ai từng dám mơ tới”, ông tiếp tục.
Tuy nhiên, xét theo những lần xuất hiện công khai gần đây, sự chú ư của Musk dường như đang hướng về nhiệm vụ tại DOGE (Department of Government Efficiency – Bộ Hiệu quả Chính phủ) và mối liên hệ với chính quyền ông Trump.
Trong vài tuần qua, Musk thường xuyên xuất hiện ở Washington hoặc đi cùng cựu Tổng thống Donald Trump, thậm chí cả vào cuối tuần. Ví dụ, ông đă góp mặt cùng ông Trump tại đám cưới một golfer chuyên nghiệp vào cuối tuần 15/3 tại Mar-a-Lago, Florida. Cuối tuần vừa rồi, Musk cũng theo chân tổng thống đến xem giải vô địch vật NCAA Division I ở Philadelphia. Đến thứ hai, ông lại ngồi ngay bàn họp trong cuộc họp nội các của ông Trump.
Dữ liệu theo dơi chuyến bay từ các máy bay liên quan đến Musk phần lớn trùng khớp với những lần xuất hiện công khai gần đây của ông. Tuy nhiên, một trong các máy bay của Musk đă bay đến San Jose, California vào thứ ba - nơi nhiều công ty của ông đặt trụ sở lớn - rồi quay lại Washington, DC vào thứ năm, đúng ngày cuộc phỏng vấn với Bret Baier của Fox News được phát sóng.
Tuy vậy, dữ liệu này không thể xác nhận chắc chắn Musk có mặt trên chuyến bay hay không, v́ vậy việc theo dơi máy bay cũng không phải là cách hoàn toàn chính xác để biết ông đang ở đâu.
Tuy nhiên, việc Musk xa rời Tesla rơ ràng đang khiến nhà đầu tư lo lắng.
“Không ai, kể cả chúng tôi, lường trước được rằng ông ấy lại dấn thân sâu đến vậy vào DOGE và chính quyền ông Trump, đến mức nó chiếm đến 110% thời gian của ông”, Ives nói.
Tuy nhiên, Ives tin rằng việc Musk quay lại tập trung cho Tesla chỉ c̣n là vấn đề thời gian, và buổi họp toàn thể vừa rồi là một tín hiệu cho điều đó.
“Tôi nghĩ có một làn sóng áp lực từ nhà đầu tư và nhân viên, và ông ấy đă ‘đọc vị’ được điều đó”, Ives nói. “Đó là một bước đi rất quan trọng. Giờ câu hỏi là: Liệu ông ấy có sẵn sàng lùi lại một bước khỏi DOGE hay không?”
Tesla rơi vào t́nh trạng ‘tê liệt quyết định’
Musk chưa từng bổ nhiệm CEO cho Tesla như cách ông làm với SpaceX hay X, bởi theo Ives, “Tesla là đứa con tinh thần của ông ấy”. “Musk là Tesla, và Tesla là Musk. Nhưng chính điều này lại đang ḱm hăm khả năng ra quyết định của công ty”, Ives nhận định.
Tesla hiện chưa phản hồi yêu cầu b́nh luận.
Ross Gerber - nhà đầu tư lớn tại Tesla và đồng sáng lập công ty quản lư tài sản Gerber Kawasaki nói rằng sự vắng mặt của Musk có thể “tạo ra một văn hóa nơi không ai cảm thấy an toàn để ra quyết định” trong công ty.
Theo Gerber, các giám đốc điều hành cấp cao tại Tesla đối mặt với nguy cơ bị sa thải nếu họ đưa ra quyết định mà Musk không đồng t́nh, dẫn đến t́nh trạng “tê liệt quyết định”.
Musk nổi tiếng với phong cách điều hành "tự tay làm lấy" tại các công ty của ḿnh, đặc biệt là Tesla - nơi ông từng nói rằng đă "sống trong nhà máy suốt ba năm liền". Ngay cả khi Tesla đă đạt được thành công vang dội, sự cống hiến của Musk vẫn không hề suy giảm. Theo tiểu sử do Walter Isaacson viết năm 2023, Musk thường xuyên đến văn pḥng Tesla tại Palo Alto và tṛ chuyện ngẫu hứng với các kỹ sư đang phát triển tính năng Autopilot.
Dù Gerber thừa nhận rằng “Elon là người phù hợp nhất để điều hành Tesla” nhưng ông cho rằng đă đến lúc Musk nên trao lại quyền lănh đạo để cứu lấy công ty.
“Ông ấy sẽ không quay lại với Tesla đâu. Ông ấy đă tiến tới một giai đoạn khác”, Gerber nói. “Ông ấy đang đảm nhận một vai tṛ lớn hơn nhiều, và trong tâm trí ḿnh, ông ấy tin rằng đang cứu thế giới”.
VietBF@sưu tập