Sau hơn 30 năm "biến mất", người ta đă t́m thấy loài sinh vật ǵ?
Phát hiện loài vật từng "biến mất" sau 30 năm
Theo Bắc Kinh Tân Nguyên, vào mùa hè năm 2022, ông Chu Nhân Lương, một cán bộ kiểm lâm tại làng Tiễn Giang, tỉnh Chiết Giang, trong lúc đang vác xô đựng nước th́ nghe thấy tiếng động lạ bên trong.
Ông Chu đă làm công việc bảo vệ rừng từ năm 2016. Ông cũng có một vườn trồng hơn 10 mẫu cây nhăn và vào mỗi mùa hè, ông phải vận chuyển nước từ chân núi lên vườn, v́ nếu không tưới nước, cây sẽ chết.

Ông Chu Nhân Lương trong lúc đang vác xô đựng nước th́ nghe thấy tiếng động lạ bên trong. (Ảnh: Sohu)
V́ vậy, ông đă đặt nhiều thùng đựng nước quanh vườn để thu thập nước mưa và nước suối. Khi kiểm tra xô đựng nước phát ra tiếng động lạ, ông t́m thấy một loài động vật nhỏ màu xanh, dài chưa tới ngón tay.
Cùng đi với ông Chu là ông Từ Kiến Phong. Nào ngờ, vừa trông thấy con vật nhỏ, ông Từ hân hoan reo lên: "Chúng ta đă t́m thấy loài được cho là tuyệt chủng hơn 30 năm rồi đấy!". Theo ông Từ, loài động vật trong xô nước đó là Ếch mưa Trung Quốc.
Ông Từ cho biết, vào những năm 80-90 của thế kỷ trước, khu rừng làng Tiễn Giang thường xuyên có ếch mưa. Tuy nhiên, sau khi khai thác mỏ đá gần đó, tài nguyên thiên nhiên quanh khu vực đă bị hủy hoại, và từ đó không c̣n thấy ếch mưa nữa nên các nhà khoa học đă kết luận chúng có thể tuyệt chủng.
Loài ếch này rất thông minh. Khi các loài ếch khác rơi xuống những thứ tương tự như xô đựng nước này và không thể ra, th́ ếch mưa chỉ cần một cú nhảy là thoát. Ông Chu không kịp chụp ảnh, chỉ có thể đứng nh́n con ếch nhảy xa dần.
Tại một vũng nước trong khu rừng, ông Chu cũng nh́n thấy rất nhiều ṇng nọc, nhưng vẫn chưa t́m thấy ṇng nọc của ếch mưa. Ông Chu cho biết ḿnh đă nh́n thấy ếch mưa hai hoặc ba lần, lần phát hiện gần đây nhất là từ trong thùng chứa nước. Thường th́ ông chỉ thấy ếch rừng.

Tại một vũng nước trong khu rừng, ông Chu cũng nh́n thấy rất nhiều ṇng nọc, nhưng vẫn chưa t́m thấy ṇng nọc của ếch mưa. (Ảnh: Sohu)
Vậy, con ếch mưa Trung Quốc mà cả hai ông t́m thấy sau hơn 30 năm là loài động vật thế nào?
Ếch mưa Trung Quốc
Ếch mưa Trung Quốc (tên khoa học là Hyla chinensis) là một loài ếch thuộc họ Nhái bén. Chúng là loài lưỡng cư có kích thước nhỏ, dài khoảng 30mm, con cái có thể đạt đến 38mm.
Ếch mưa không chỉ thở bằng phổi mà c̣n có thể trao đổi khí qua làn da bán trong suốt, giúp thích nghi với môi trường có độ ẩm cao.
Về ngoại h́nh, đầu của ếch mưa rộng hơn dài, miệng tṛn và cao, phía trên miệng là lỗ mũi. Khác với ếch thông thường, đầu ngón chân của ếch mưa ph́nh ra giống h́nh đĩa hút, giúp chúng dễ dàng leo trèo. Da của chúng có màu xanh, và bụng cùng môi dưới thường có màu vàng, hai bên cơ thể có đốm đen.
Ếch mưa có khả năng nhảy rất mạnh, và nhờ vào đôi chân dài và khỏe, chúng có thể nhảy xa.
Ở Trung Quốc, ếch mưa phân bố rộng răi ở phía nam tỉnh Hà Nam, tây nam tỉnh Hồ Bắc và hầu hết các vùng phía nam của đất nước. Môi trường sống tự nhiên của chúng là rừng ẩm vùng đất thấp nhiệt đới hoặc cận nhiệt đới, đầm nước ngọt, đầm nước ngọt có nước theo mùa, đất canh tác, và đất có tưới tiêu.
Ếch mưa thường sinh sản vào tháng 4-5, vào ban đêm. Trong mùa sinh sản, con đực sẽ kêu, rung ngón chân hoặc vẫy chân sau để thu hút con cái. Con cái thường đẻ trứng trên đá hoặc cỏ nước gần bờ, mỗi con cái có thể đẻ tới 680 trứng, và trong ṿng một tháng, những trứng này sẽ biến thành ếch con.
Tuy vậy, mặc dù con cái có thể đẻ rất nhiều trứng, nhưng ở một số nơi ở Chiết Giang, ếch mưa đă biến mất trong suốt hơn 30 năm. Tại sao lại như vậy?
V́ sao ếch mưa Trung Quốc "biến mất" trong hơn 30 năm?
Loài động vật này c̣n phổ biến tại Trung Quốc vào những năm 70-80 của thế kỷ trước, nhưng với quá tŕnh đô thị hóa nhanh chóng, loài ếch mưa ngày càng ít dần.
Ếch mưa thường sống ở các vùng đồi núi thấp, từ 200-1000 mét, trong các khu vực cỏ, vườn rau, và bụi rậm trong rừng. Vào ban ngày, chúng rất khó để nh́n thấy, v́ ánh sáng mặt trời mạnh mẽ có thể làm hại da của chúng, v́ vậy chúng chủ yếu hoạt động vào ban đêm.
Tuy nhiên, sau đó, việc khai thác quá mức nông trại và phá rừng đă làm giảm đi nơi sinh sống của loài ếch mưa.
Ếch mưa có cách sinh sản đặc biệt, chúng thích sống gần những vùng nước tĩnh lặng, thay v́ các ḍng sông và suối chảy xiết. Các vũng nước và hốc cây đọng nước là môi trường lư tưởng giúp chúng sinh sôi nảy nở, không chỉ ở vị trí đặc biệt mà nước cũng phải có chất lượng tốt.

Ếch mưa thường sống ở các vùng đồi núi thấp, từ 200-1000 mét, trong các khu vực cỏ, vườn rau, và bụi rậm trong rừng. (Ảnh: Sohu)
Ếch mưa c̣n giúp ngăn chặn nhiều căn bệnh truyền nhiễm, v́ hệ tiêu hóa của chúng rất đặc biệt, giúp chúng săn mồi hiệu quả, mỗi ngày có thể ăn từ 50-100 con muỗi, ruồi, bướm.
Không chỉ giúp ngừng dịch bệnh, một số loài ếch mưa c̣n có thể dùng làm thuốc. Theo sách "Danh mục động vật thuốc Trung Quốc", ếch mưa có tác dụng hoạt huyết, giảm đau, và chữa lành vết thương. Loài này cũng có thể được sử dụng điều trị bệnh vảy nến, eczema.
Tuy nhiên, do sự khai hoang đất đai và sử dụng thuốc trừ sâu trong nông nghiệp, số lượng ếch mưa ở ngoài thiên nhiên đă giảm đi rất nhiều. Chính v́ thế, chính phủ Trung Quốc đă phát động chiến dịch "trồng rừng thay cho ruộng", và sau khi kiểm tra vào tháng 3 năm 2025, ếch mưa Trung Quốc đă được đă được loại bỏ khỏi "Danh sách các loài động vật hoang dă trên cạn cần được bảo vệ ưu tiên của tỉnh Chiết Giang", chuyển từ loài nguy cấp sang loài không nguy cấp.
Việc bảo vệ ếch mưa không chỉ để duy tŕ loài này mà c̣n giúp ích trong việc bảo vệ sự cân bằng sinh thái.
VietBF@ sưu tập