Hôm 27/6/2025, Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ đă đưa ra một phán quyết với tỷ lệ biểu quyết 6-3 gây chấn động và sẽ c̣n được nghiên cứu trong nhiều thế hệ.
"THẨM PHÁN KHÔNG PHẢI LÀ HOÀNG ĐẾ"
"Judges are not Emperors," Thẩm phán Amy Barrett đă tuyên bố thế!
Tiêu đề trên dành cho đảng dân chủ để xác định câu NO KING họ chụp mũ cho TT Trump.
Quyết định 6-3 của Tối Cao Pháp Viện đă cho TT Trump chiến thắng trong trận chiến mà đảng dân chủ lạm dụng dùng các thẩm phán thiên vị/thù ghét Trump (thuộc nhánh tư pháp) để cản trở vận hành quyền hành pháp của TT Trump.
Dịch sơ lược các điểm chính của TCPV từ
https://x.com/amuse:
1. Core Ruling: Ṭa án Tối cao Hoa Kỳ, trong vụ Trump v. CASA, Inc., đă đưa ra phán quyết lịch sử, giới hạn quyền ban hành lệnh cấm toàn quốc của các thẩm phán. Quyết định này khôi phục sự cân bằng giữa nhánh hành pháp được bầu và nhánh tư pháp không do dân bầu.
2. Majority Opinion (Justice Barrett): Thẩm phán Amy Coney Barrett, đại diện đa số sáu thẩm phán, lập luận rằng Đạo luật Tư pháp 1789 và truyền thống ṭa án công bằng Anh không cho phép các lệnh cấm toàn quốc. Thẩm phán không phải là “hoàng đế” với quyền lực vô hạn.
3. Impact on Trump’s Policies: Phán quyết cho phép Sắc lệnh Hành pháp 14160 của Tổng thống Trump được thực thi mà không bị chặn ngay lập tức bởi ṭa án, làm suy yếu chiến thuật “kháng cự bằng kiện tụng” từ các thẩm phán.
4. Concurring Opinions:
Đồng quan điểm từ 6 chánh án của TCPV thuộc đa số:
• Thẩm phán Thomas nhấn mạnh lệnh cấm toàn quốc vi phạm Điều III của Hiến pháp, vốn chỉ giới hạn ở “vụ án” và “tranh chấp.” Thẩm phán Alito cảnh báo về sự phô trương tư pháp và lạm dụng ṭa án, làm xói ṃn tính trung lập. Thẩm phán Kavanaugh yêu cầu các biện pháp bảo vệ thủ tục như Quy tắc 23.
Bất đồng quan điểm từ 3 chánh án của TCPV thuộc thiểu số:
5. Thẩm phán Sotomayor, cùng với Kagan và Jackson, cho rằng lệnh cấm toàn quốc có thể cần thiết để ngăn chặn thiệt hại lớn, đặc biệt khi liên quan đến quyền cơ bản.
Phán quyết hạn chế sự lạm quyền của tư pháp, khuyến khích Quốc hội định rơ quyền ban hành lệnh cấm, và đảm bảo các tranh luận chính sách thuộc về các nhánh được bầu, không phải ṭa án.
Trong vụ Trump v. CASA, Inc. (Số 24A884-86), Ṭa án Tối cao Hoa Kỳ đă đưa ra một phán quyết như tiếng sấm, sẽ được nghiên cứu qua nhiều thế hệ. Đại diện cho đa số sáu thẩm phán, Thẩm phán Amy Coney Barrett đă giáng một đ̣n mạnh mẽ vào thực tiễn tư pháp vô luật này. Ư kiến của bà, dựa trên Đạo luật Tư pháp 1789 và các thông lệ của ṭa án công bằng Anh, khẳng định điều mà những người soạn thảo Hiến pháp từ lâu đă hiểu rơ: thẩm phán không phải là hoàng đế. Phán quyết của Ṭa án được thực hiện một cách chính xác và kiềm chế. Ṭa không đưa ư kiến về nội dung của Sắc lệnh Hành pháp 14160 của Tổng thống Trump, vốn diễn giải lại quyền công dân theo nguyên tắc nguyên bản. Thay vào đó, Ṭa giải quyết một lạm dụng thủ tục đă lan rộng trong thập kỷ qua: lệnh cấm toàn quốc. Thẩm phán Barrett giải thích rằng quyền công bằng được Quốc hội trao trong Đạo luật Tư pháp 1789 không cho phép các biện pháp bao quát như vậy. Không có thực tiễn nào “giống từ xa với lệnh cấm toàn quốc” tồn tại trong các ṭa án công bằng năm 1789. Do đó, hệ tư pháp liên bang ngày nay không thể đ̣i hỏi quyền lực này.
Không c̣n một thẩm phán quận nào có thể ban hành lệnh băi bỏ trên thực tế các chỉ thị của tổng thống nữa.
Đây là một chiến thắng to lớn cho chính quyền TT Trump. Không chỉ v́ nó giải tỏa lệnh hành pháp 14160, mà c̣n v́ nó khôi phục lại động lực cho một chính quyền đang bị bao vây bởi chiến tranh pháp lư rất chồng chéo và phức tạp.
TT.TRUMP tuyên bố sau phán quyết này rằng chính quyền sẽ tăng tốc độ để áp dụng nhằm loại bỏ 'quyền công dân theo nơi sinh'. Ông nói: "Điều đó dành cho con của những người nô lệ, không dành cho những kẻ đang cố gắng lừa đảo hệ thống và đến đất nước này để nghỉ mát."
"Hàng trăm ngàn người đang đổ xô vào đất nước chúng ta theo luật 'quyền công dân theo nơi sinh' và điều đó không có nghĩa là v́ lư do đó. Điều đó dành cho con của những người nô lệ".
Bộ trưởng tư pháp Pam Bondi nhận định rằng:"Người Mỹ cuối cùng cũng nhận được những ǵ họ đă bỏ phiếu. Chúng ta sẽ không c̣n những thẩm phán gian trá bác bỏ các chính sách của tổng thống trên toàn quốc nữa - không c̣n nữa!"
Uyên Vũ