Theo nghiên cứu y học, bổ sung quá liều selen, kẽm hay vitamin B3 có thể dẫn đến ngộ độc, rụng tóc, tổn thương gan và hàng loạt vấn đề da liễu khó lường.
Trong xã hội hiện đại, khi xu hướng theo đuổi sức khỏe ngày càng thịnh hành, các loại thực phẩm bổ sung dinh dưỡng mọc lên như nấm với những lời quảng cáo như giúp ngủ ngon, đẹp da, kéo dài tuổi thọ. Tuy nhiên, việc bổ sung quá liều có thể phản tác dụng. Một nghiên cứu gần đây được đăng trên tạp chí y khoa Cureus, trích dẫn bởi New York Post, cảnh báo rằng việc tiêu thụ quá mức ba loại chất bổ sung phổ biến là selen, niacin (vitamin B3) và kẽm có thể gây tổn hại nghiêm trọng cho cơ thể.
Nghiên cứu chỉ ra rằng, dưới sự cổ vũ của mạng xã hội và tiếp thị thực phẩm chức năng, quan niệm của công chúng về dinh dưỡng và sức khỏe đã thay đổi mạnh mẽ, dẫn đến hiện tượng "chế độ ăn kiêng theo trào lưu" và "lạm dụng thực phẩm bổ sung không kiểm soát" ngày càng nghiêm trọng. Nhiều tổn thương da trở thành dấu hiệu cảnh báo đầu tiên của tình trạng mất cân bằng dinh dưỡng hoặc phản ứng độc hại, chẳng hạn như chế độ ăn keto, ăn thịt hoàn toàn hoặc ăn sống, đều có thể gây ra các vấn đề về da như phát ban dạng scorbut, rụng tóc, da nứt nẻ và rối loạn sắc tố.
Các trường hợp ngộ độc do bổ sung quá liều cũng không hiếm, đặc biệt là niacin, selen và kẽm, có liên quan mật thiết đến các phản ứng độc hại trên da như đỏ mặt, viêm da, rụng tóc và tổn thương móng.
1. Selen
Dù có khả năng chống nhiễm trùng, bảo vệ telomere (đoạn cuối nhiễm sắc thể) và làm chậm lão hóa, nhưng nếu hấp thụ quá nhiều sẽ dẫn đến ngộ độc selen, gây rụng tóc, móng giòn, vị kim loại trong miệng, khó chịu đường tiêu hóa và hơi thở có mùi tỏi.
2. Niacin (Vitamin B3)
Thường được thêm vào các sản phẩm "thải độc" và nước tăng lực, được quảng cáo giúp giảm cholesterol. Tuy nhiên, dùng liều cao có thể gây đỏ bừng mặt, ngứa da, thậm chí độc gan. Nghiên cứu lưu ý rằng các triệu chứng này dễ bị chẩn đoán nhầm thành viêm da rosacea hoặc dị ứng, đặc biệt ở phụ nữ tham gia các liệu trình thanh lọc phổ biến trên mạng xã hội.
3. Kẽm
Dù cần thiết cho hệ miễn dịch, da và tóc, nhiều người thường bổ sung thêm khi giao mùa. Nhưng dư thừa kẽm có thể gây kích ứng da, thiếu đồng và thiếu máu, thậm chí làm trầm trọng thêm mụn trứng cá ở người nhạy cảm. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng whey protein (đạm whey) thường được dân tập gym sử dụng có thể làm nặng thêm mụn thông qua cơ chế insulin và IGF-1.
Báo cáo nhấn mạnh rằng da thường là "tấm gương" phản ánh đầu tiên của tình trạng thiếu hụt hoặc ngộ độc dinh dưỡng. Tuy nhiên, do các tổn thương da liên quan đến dinh dưỡng này dễ bị nhầm lẫn với các bệnh da liễu thông thường (như viêm da hoặc tự miễn), chúng thường bị chẩn đoán sai, dẫn đến trì hoãn điều trị nguyên nhân gốc.
Nghiên cứu phân tích các bài đăng về dinh dưỡng trên mạng xã hội và phát hiện chỉ 36% nội dung là hoàn toàn chính xác, 55% thiếu bằng chứng khoa học, và 90% không đề cập đến rủi ro hay lợi ích. Trước tình trạng thông tin sức khỏe tràn lan nhưng chưa được kiểm chứng, nghiên cứu khuyến nghị bác sĩ cần chú ý hơn đến chế độ ăn uống và việc sử dụng thực phẩm bổ sung của bệnh nhân, đồng thời tăng cường hợp tác đa ngành và giáo dục cộng đồng để nâng cao nhận thức về các bệnh da liễu liên quan đến dinh dưỡng.
VietBF@sưu tập