|
Mặc dù các nhà đầu tư hoan nghênh động thái cắt giảm lãi suất gần đây của Cục Dự trữ Liên bang và thị trường chứng khoán vẫn tiếp tục tăng trưởng, nền kinh tế đang phải đối mặt với những trở ngại ngày càng gia tăng trên một mặt trận quan trọng - chi tiêu tiêu dùng.
Sự bùng nổ chi tiêu lâu dài của người Mỹ đang có dấu hiệu chững lại khi người tiêu dùng ở mọi mức thu nhập đều giảm chi tiêu và chờ đợi các chương trình giảm giá, khiến nền kinh tế rơi vào tình trạng bấp bênh. Các nhà phân tích trong ngành cho biết sự thay đổi này rõ rệt nhất ở nhóm người tiêu dùng thu nhập thấp, những người dễ bị tổn thương hơn trước giá cả tăng cao và các áp lực kinh tế khác làm xói mòn sức mua của họ.
“Chi tiêu tiêu dùng của người Mỹ không chỉ đang giảm sút nhìn chung mà còn diễn ra một cách rời rạc… và đó là một vấn đề thực sự”, Claire Li, Phó Chủ tịch Chiến lược Tín dụng của Moody's, cho biết. “Nếu lợi ích và áp lực không được chia sẻ rộng rãi, thì chúng ta sẽ không thể nhìn thấy một nền tảng người tiêu dùng Mỹ cân bằng hoặc lành mạnh.”
Theo báo cáo gần đây của Moody's Ratings, tầng lớp lao động Mỹ - vốn đã phải đối mặt với tình trạng tăng trưởng tiền lương chậm lại và chi phí nhà ở, điện tăng cao - dễ dàng bị ảnh hưởng bởi bất kỳ sự gia tăng nào về giá thực phẩm và thuế quan đối với các mặt hàng thiết yếu gia dụng, quần áo và đồ nội thất. Theo dữ liệu gần đây của chính phủ, các báo cáo phân tích và giám đốc điều hành bán lẻ, họ đang ngày càng rút tiền tiết kiệm, tích lũy thêm nợ và cắt giảm chi tiêu tùy ý.
Trong khi đó, Mickey Chadha, nhà phân tích bán lẻ kiêm phó chủ tịch của Moody's, cho biết những người thuộc tầng lớp thu nhập trung bình và cao đang có chiến lược hơn về thời điểm mua sắm lớn, mua số lượng lớn và mua sắm tại các nhà bán lẻ rẻ hơn. Walmart, Dollar General và Dollar Tree đã nói với các nhà đầu tư rằng họ đã giành được thị phần trong số những người tiêu dùng giàu có hơn đang tìm kiếm những món hời. Và doanh số bán hàng trong lĩnh vực xa xỉ đang suy yếu do khách hàng ngày càng chán nản với các thương hiệu tính giá cao mà không cải thiện đáng kể chất lượng và cung cấp các sản phẩm mới hấp dẫn.
Những người có thu nhập cao vẫn đang phần lớn kìm hãm chi tiêu tiêu dùng, chiếm khoảng 70% tổng sản phẩm quốc nội. Nhưng cơ sở dữ liệu đã trở nên hẹp hơn: 10% người có thu nhập cao nhất - kiếm được 250.000 đô la trở lên mỗi năm - chiếm 49,2% chi tiêu trong quý II, theo Moody's Analytics. Con số này tăng so với mức 45,8% của cùng kỳ hai năm trước.
Và điều đó sẽ không đủ để bảo vệ nền kinh tế Hoa Kỳ, theo Marshal Cohen, cố vấn bán lẻ chính tại công ty nghiên cứu thị trường Circana.
"Khi thu nhập thấp hơn giảm so với sức mua của những năm trước, việc bù đắp sự chênh lệch là không dễ dàng", ông nói. "Nó sẽ tăng lên. Thật khó để có được mức tăng trưởng tương đương để bù đắp cho sự sụt giảm xảy ra khi người tiêu dùng có thu nhập thấp rút lui."
Triển vọng ảm đạm hơn
Một số thương hiệu lớn, nhà bán lẻ và chuỗi nhà hàng dịch vụ nhanh đã hạ triển vọng tài chính trong năm, báo hiệu một sự suy thoái rộng hơn. Giám đốc thương mại của Target, Rick Gomez, đã nói với các nhà đầu tư trong một cuộc gọi báo cáo thu nhập vào tháng trước rằng công ty đang "lên kế hoạch thận trọng cho nửa cuối năm, do tình hình bất ổn và biến động vẫn tiếp diễn." Trong khi đó, PepsiCo, Kimberly-Clark và Procter & Gamble đã cắt giảm dự báo lợi nhuận do thuế quan làm giảm biên lợi nhuận và người tiêu dùng thay thế các thương hiệu của họ bằng các nhãn hiệu cửa hàng rẻ hơn.
Dữ liệu mới nhất của chính phủ cũng cho thấy sự giảm tốc. Báo cáo doanh số bán lẻ tháng 8 của Cục Điều tra Dân số Hoa Kỳ được công bố trong tuần này cho thấy chi tiêu hàng năm chỉ tăng nhẹ sau khi điều chỉnh theo lạm phát, sau nhiều năm tăng trưởng bền vững.
Đáng chú ý, Cohen cho biết, doanh số theo đơn vị - tổng doanh số của bất kỳ sản phẩm nào trong một khoảng thời gian cụ thể - đi ngang hoặc giảm tùy thuộc vào danh mục, thấp hơn khoảng 3% so với cùng kỳ năm trước.
Điều này cho thấy người tiêu dùng có thu nhập thấp "thậm chí còn tiết kiệm hơn, sáng tạo hơn và coi trọng giá trị hơn", ông nói.
Cohen cũng cảnh báo rằng các sản phẩm có giá cao hơn và có nhu cầu cao có thể làm sai lệch bức tranh đó. Ông nói thêm rằng trò chơi điện tử, công nghệ hàng đầu và mỹ phẩm cao cấp, thường được người tiêu dùng có thu nhập trung bình và cao mua, có thể thúc đẩy doanh số ở một số danh mục sản phẩm nhất định nhưng không phản ánh đáng kể chi tiêu chung.
“Khi bạn bán một chiếc Nintendo Switch 2 giá hơn 500 đô la trong hai tháng qua, hãy loại bỏ điều đó ra khỏi phương trình vì đó là một sự bất thường,” ông nói. “Bạn sẽ không thấy đồng đô la tăng trưởng.”
Sức mua bị xói mòn
Các chuyên gia cảnh báo rằng người Mỹ có thu nhập thấp thường là những người chịu thiệt hại đầu tiên khi nền kinh tế suy yếu. Thị trường lao động hạ nhiệt đã làm giảm chi tiêu của họ một cách không cân xứng — và mặc dù tiền lương của họ đã tăng mạnh trong đại dịch, tốc độ tăng trưởng hiện đã chậm lại, Li nói.
“Đó là một trong những yếu tố lớn khiến nhóm thu nhập thấp ngày càng bị siết chặt hơn”, Chadha nói. “Họ phải lo liệu [chi phí nhà ở] trước khi có thể chi tiêu cho bất cứ thứ gì khác.”
Số tiền còn lại không được tiết kiệm nhiều: Lạm phát hàng tạp hóa đạt mức cao nhất trong hai năm vào tháng 8, tăng 0,6% so với tháng trước. Thuế quan cũng đang khiến giá quần áo, đồ chơi, thiết bị gia dụng và đồ nội thất tăng cao. Và đối với một số người tiêu dùng, một phần ngân sách hàng tháng của họ được phân bổ cho việc trả nợ vay sinh viên, vốn đã được nối lại vào đầu năm nay.
Cohen dự đoán nhóm này sẽ tự đào sâu vào nợ nần hơn nữa trong mùa lễ, khi người mua sắm sẽ “chi tiêu vượt quá khả năng của mình”, dựa vào thẻ tín dụng và mua các dịch vụ trả trước, trả sau để đẩy các khoản thanh toán sang năm sau.
Đối với các bậc cha mẹ, họ nghĩ rằng họ sẽ không để con cái mình phải chịu đựng “vì nền kinh tế đang gặp khó khăn”, anh nói.
Lanadjah Greene, 23 tuổi, đã chuyển từ Aurora, Colorado đến Milwaukee vào năm ngoái với hy vọng tiết kiệm tiền. Cô đã nghỉ việc tại Target để theo học chương trình cao đẳng trực tuyến về thanh toán y tế, và cô nghĩ mình có thể chi trả tốt hơn cho tiền thuê nhà và hàng tạp hóa sau khi chuyển đi. Wisconsin rẻ hơn Colorado, nhưng số tiền tiết kiệm mà cô hy vọng lại không có.
“Chi phí sinh hoạt thực sự rất đắt đỏ ở vùng Trung Tây hiện nay”, cô nói.
Greene thấy mình mua sắm các sản phẩm mang nhãn hiệu cửa hàng thay vì các sản phẩm thương hiệu nổi tiếng. Đôi khi cô trông trẻ, làm tóc cho người khác, hoặc bán huyết tương của chính mình để kiếm thêm tiền.
Nhóm này đang ngày càng khó khăn hơn trong việc tích trữ và đầu tư tiền bạc, Li nói. Theo báo cáo của Moody's, họ đang sử dụng tiền tiết kiệm, vốn đã thấp hơn 22% so với mức trước đại dịch. Điều này khiến họ dễ bị tổn thương hơn trước những cú sốc bất ngờ, chẳng hạn như trường hợp cấp cứu y tế hoặc sự cố xe cộ.
Cohen cho biết các khoản cắt giảm hỗ trợ liên bang trong tương lai theo luật thuế và nhập cư khổng lồ của Tổng thống Donald Trump được ban hành đầu năm nay, chẳng hạn như cắt giảm Medicaid và SNAP, sẽ gây thêm gánh nặng. “Người tiêu dùng sẽ phải chi tiêu cho những thứ mà trước đây họ chưa từng chi tiêu… [và điều này sẽ] làm xói mòn sức mua của họ.”
|
|
