Sự cố bí ẩn ngăn Mỹ giao trực thăng Apache cho Ấn Độ

[sunshine1104]

Ba trực thăng Apache được chuyển từ Mỹ đến Ấn Độ, song mắc kẹt nhiều ngày ở Anh và phải quay về nơi xuất phát mà không rõ nguyên nhân.

Lục quân Ấn Độ hồi năm 2020 ký hợp đồng trị giá 600 triệu USD để mua 6 trực thăng tấn công AH-64 Apache của Mỹ, lô đầu tiên dự kiến được bàn giao vào tháng 4-5/2024. Tuy nhiên, đợt chuyển hàng đã nhiều lần bị trì hoãn do gián đoạn chuỗi cung ứng và 3 chiếc đầu tiên chỉ đến tay Ấn Độ vào tháng 7. Truyền thông nước này cho biết ba phi cơ còn lại sẽ được bàn giao trong tháng 11.

Kế hoạch ban đầu diễn ra như dự kiến. Dữ liệu hàng không cho thấy một vận tải cơ hạng nặng An-124 hôm 30/10 đáp xuống sân bay Mesa Gateway tại bang Arizona của Mỹ để tiếp nhận các trực thăng Apache, sẵn sàng chuyển chúng đến Ấn Độ.

Hình ảnh được công bố cho thấy trực thăng Apache được phủ sơn ngụy trang màu cát đặc trưng của lục quân Ấn Độ đang chờ đưa lên chiếc An-124.

Trực thăng Apache chuẩn bị được đưa lên vận tải cơ An-124 tại sân bay Mesa Gateway hôm 30/10. Ảnh: X/KiwaSpotter

Máy bay An-124 rời Mỹ ngày 1/11 và tới sân bay East Midlands ở Anh. Phi cơ ở lại đây khoảng một tuần trước khi cất cánh, song không tiếp tục hành trình tới Ân Độ mà quay đầu về điểm xuất phát là sân bay Mesa Gateway. Những chiếc Apache được dỡ khỏi vận tải cơ, tháo cánh quạt rồi kéo đi bằng xe tải.

"Chúng tôi đang xử lý vấn đề hậu cần do các yếu tố bên ngoài gây ra, nhằm hoàn thành quá trình chuyển giao số máy bay còn lại. Chúng tôi vẫn duy trì phối hợp chặt chẽ với chính phủ Mỹ và lục quân Ấn Độ, tiếp tục nỗ lực thực hiện hợp đồng theo cách nhanh nhất có thể", tập đoàn Boeing, nhà sản xuất dòng Apache, cho hay.


Tập đoàn Mỹ không nêu cụ thể "vấn đề hậu cần" là gì, cũng như liệu sự cố này liên quan đến lô Apache, vận tải cơ An-124 hay các yếu tố khác.

Theo bình luận viên Thomas Newdick của chuyên trang quân sự Mỹ War Zone, "vấn đề hậu cần" có thể là sự cố kỹ thuật phát sinh trên hai loại máy bay, hoặc trục trặc phi kỹ thuật như hải quan và thủ tục hành chính. "Có khả năng đã xuất hiện hành động can thiệp về ngoại giao hoặc chính trị, dù sẽ hơi bất ngờ nếu điều này xảy ra mà không có tín hiệu cảnh báo trước", Newdick nhận định.

Theo nguồn tin của báo Ấn Độ Eurasian Times, nguyên nhân khiến chiếc An-124 kẹt ở Anh khoảng một tuần rồi phải quay đầu về Mỹ là vì Thổ Nhĩ Kỳ đã không cho phi cơ bay qua không phận. Khi được hỏi về lý do cụ thể, nguồn tin viện dẫn "quan hệ hiện tại giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Ấn Độ".

Giới chức Ấn Độ và Thổ Nhĩ Kỳ chưa bình luận về thông tin.


Quan hệ giữa hai nước đi xuống kể từ khi Thổ Nhĩ Kỳ đứng về phía Pakistan trong xung đột giữa Islamabad và New Delhi hồi tháng 5. Thổ Nhĩ Kỳ công khai chỉ trích chiến dịch không kích của Ấn Độ và viện trợ nhiều khí tài quân sự cho Pakistan, trong đó có hàng chục máy bay không người lái (UAV).

Ấn Độ ban đầu đáp trả bằng cách chặn tài khoản mạng xã hội thuộc một số kênh truyền thông Thổ Nhĩ Kỳ bị cáo buộc lan truyền tin giả, cũng như thu hồi giấy phép an ninh của Celebi Airport Services, công ty Thổ Nhĩ Kỳ chuyên cung cấp dịch vụ mặt đất tại các sân bay Ấn Độ.

Những tài khoản trên được bỏ chặn sau đó, song căng thẳng tiếp tục gia tăng khi hàng trăm lãnh đạo doanh nghiệp hàng đầu Ấn Độ tuyên bố tẩy chay di chuyển, làm ăn và giao lưu văn hóa với Thổ Nhĩ Kỳ, khiến lượng khách du lịch Ấn Độ đến quốc gia này sụt giảm nghiêm trọng.

Thổ Nhĩ Kỳ - Pakistan vốn là đồng minh thân cận, Ankara từng nhiều lần ủng hộ Islamabad về mặt ngoại giao. Ấn Độ gần đây cũng thắt chặt quan hệ với các đối thủ của Thổ Nhĩ Kỳ trong khu vực như Hy Lạp, Cyprus và Armenia. Dù vậy, động thái hỗ trợ quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ cho Pakistan trong xung đột hồi tháng 5 được coi là "giọt nước tràn ly" đối với Ấn Độ.


AH-64 là trực thăng đa nhiệm có khả năng hoạt động trong mọi điều kiện thời tiết, cả ngày lẫn đêm. Apache được mệnh danh là "sát thủ diệt tăng" nhờ sở hữu tên lửa Hellfire với khả năng tập kích chính xác xe tăng và thiết giáp.

Apache cũng được thiết kế để hoạt động ở độ cao lớn, phù hợp để triển khai ở biên giới phía tây của Ấn Độ với Pakistan cũng như tại dãy Himalaya, dọc theo Đường kiểm soát Thực tế (LAC) phân tách các vùng lãnh thổ do Bắc Kinh và New Delhi kiểm soát.

Không quân Ấn Độ hiện vận hành 22 trực thăng Apache theo đơn đặt hàng vào năm 2015. Sau khi xảy ra căng thẳng ở biên giới với Trung Quốc, lục quân Ấn Độ cũng đặt mua mẫu máy bay này. Bộ trưởng Quốc phòng Rajnath Singh hồi tháng 7 tuyên bố trực thăng Apache sẽ giúp lục quân Ấn Độ cải thiện hiệu quả hoạt động, đặc biệt tại khu vực có địa hình phức tạp.