Tòa cấm Texas dùng bản đồ bầu cử vẽ lại dưới áp lực Trump

[nguoiduatinabc]

Một hội đồng ba thẩm phán liên bang hôm Thứ Ba, 18 Tháng Mười Một, ra phán quyết cấm tiểu bang Texas sử dụng bản đồ bầu cử Hạ Viện mới do phe Cộng Hòa vẽ lại với mục tiêu tăng thêm năm ghế cho đảng, giáng đòn trực tiếp vào chiến lược vận động “vẽ lại địa hạt bầu cử” (redistricting) trên toàn quốc của Tổng Thống Donald Trump.

Trong phán quyết dài hàng chục trang, tòa cho rằng bằng chứng “đáng kể” cho thấy bản đồ 2025 mà phe Cộng Hoà đưa ra là một dạng “racial gerrymandering,” phân chia địa hạt dựa trên chủng tộc, vi phạm Đạo Luật Quyền Bầu Cử và Hiến Pháp Mỹ.

Hội đồng ba thẩm phán này đưa ra quyết quyết định với tỷ số 2-1. Trong nhóm hai thẩm phán, một người do ông Trump và cựu Tổng Thống Barack Obama bổ nhiệm. Người bất đồng còn lại là thẩm phán do cố Tổng Thống Ronald Reagan bổ nhiệm.

Bối cảnh cuộc chiến “redistricting”

Texas: “Lone Star” là tiểu bang đầu tiên mùa Hè vừa qua đáp ứng yêu cầu của ông Trump, người đã thúc giục các tiểu bang Cộng Hòa vẽ lại bản đồ để củng cố thế đa số mong manh của GOP (đảng Cộng Hòa) trước bầu cử giữa kỳ 2026.

Sau Texas, Missouri và North Carolina cũng thông qua bản đồ mới để thêm ghế cho phe Cộng Hòa tại Quốc Hội.

Điểm đáng chú ý nhất trong phán quyết là tòa khẳng định bản đồ 2025 của Texas không chỉ mang tính đảng phái mà còn là phân chia dựa trên chủng tộc.

Điều này phản ánh một thực tế là Texas hành động không dựa trên thay đổi dân số, nhu cầu đại diện hay dữ liệu nhân khẩu học mà hành động vì áp lực của ông Trump, người đang yêu cầu các tiểu bang Cộng Hòa “gia cố quyền lực” để bảo vệ đa số Hạ Viện của mình.

Các tổ chức dân quyền đại diện cho cử tri da đen và Hispanic tại Texas lập luận rằng bản đồ mới loại bỏ năm trong chín địa hạt “liên minh,” giảm số ghế mà cử tri thiểu số có thể chi phối.



Tòa chấp thuận yêu cầu tạm chặn, buộc Texas phải quay lại dùng bản đồ năm 2021 cho cuộc bầu cử 2026, trong khi vụ kiện tiếp tục xét xử.

California: Để đối phó, cử tri Tiểu Bang Vàng thông qua Proposition 50, trao cho đảng Dân Chủ năm ghế mới, hành động phản công trực tiếp lại chiến dịch redistricting của Trump.

Về chiến thuật, trong khi Texas nghe theo Trump, California trao quyền quyết định cho người dân. Cử tri tại đây, không phải các chính trị gia, mới là nhân tố quyết định vẽ lại bản đồ hay không . Và trong ngày 4 Tháng Mười Một, người dân California quyết định thông qua Proposition 50, tạo lợi thế cho đảng Dân Chủ được thêm năm ghế Quốc Hội, một cách hoàn toàn hợp pháp và minh bạch.

Nếu Texas là hình ảnh của quyền lực từ trên áp xuống, thì California là quyền lực từ người dân phía dưới lên.

Phe Cộng Hòa Texas dự trù sẽ kháng cáo thẳng lên Tối Cao Pháp Viện theo luật liên bang về redistricting.