Trump và Putin «bắt tay» ép Ukraina quy hàng

[vuitoichat]

Theo như kế hoạch hòa bình 28 điểm hinh như đã được Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump bắt tay nguyên thủ Nga Vladimir Putin ép Ukraina quy hàng, sau khi truyền thông nước này đã được tiết lộ về kế hoạch hòa bình này đã gây ra một cơn địa chấn mạnh đối với Ukraina và các đồng minh châu Âu.

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump (T) bắt tay nguyên thủ Nga Vladimir Putin sau cuộc gặp tại Căn cứ Elmendorf-Richardson ở Anchorage, Alaska, Hoa Kỳ, ngày 15/08/2025. via REUTERS - Gavriil Grigorov

Ngày 20/11/2025, kế hoạch hòa bình 28 điểm mà truyền thông Mỹ tiết lộ đã gây ra một cơn địa chấn mạnh đối với Ukraina và các đồng minh châu Âu. Từ Kiev cho đến Paris, Berlin hay Luân Đôn, tất cả đều coi đó là một « kế hoạch đầu hàng » trong khi tại Mỹ, vụ việc đã làm dấy lên nhiều mối hoài nghi, khiến chính trường Mỹ rơi vào hỗn loạn.

« Kế hoạch Nga – Mỹ : Ukraina được yêu cầu đầu hàng, châu Âu chi trả và câm lặng », tựa đề một bài nhận định trên trang Le Temps (Thụy Sĩ) đã phản ảnh phần nào tâm trạng hiện nay của Kiev và nhiều thủ đô châu Âu, đồng minh Ukraina. Cảm giác « bị phản bội », « bị bỏ rơi » càng được củng cố khi tại Mỹ vào cuối tuần qua, đã bùng lên nghi vấn liên quan đến nguồn gốc văn bản : « Ai đã chấp bút soạn thảo tài liệu quá có lợi cho Nga ? »

Việc nêu câu hỏi này đã làm nổi rõ tính chất mập mờ trong cách thức thực hiện, vốn được giữ bí mật trong nhiều tuần. Theo Le Monde, sự hỗn loạn này bắt nguồn từ việc ông Kirill Dmitriev, chủ tịch Quỹ Đầu tư trực tiếp của Nga, và là nhà đàm phán chính đại diện cho điện Kremlin, đã đến Miami, bang Florida, vào ngày 24/10, theo lời mời từ phía Mỹ, và có nhiều cuộc họp với Steve Witkoff, đặc phái viên, một người thân tín của tổng thống Trump, và con rể của Donald Trump là Jared Kushner.

Đây còn là hai nhân vật đã đúc kết lệnh ngừng bắn cho dải Gaza và giải phóng 20 con tin Israel còn lại bị Hamas cầm giữ. Điều này đã làm xuất hiện giả định tổng thống Trump muốn có được một kế hoạch hòa bình cho Ukraina dựa theo mô hình hồ sơ Gaza.

Nếu như động cơ thực sự của vụ rò rỉ bản kế hoạch này, « vô tình » hay « cố ý » mà Steve Witkoff cho rằng từ nhà đàm phán Nga, là chưa rõ ràng, thì vụ việc này đã khiến chính quyền Trump bối rối và làm dấy lên nhiều chỉ trích trong chính trường Mỹ, xem đấy như là một thất bại cho nền ngoại giao Mỹ.

Chuyên gia Phil Gordon, Viện Brookings, từng là cố vấn đối ngoại cho cựu phó tổng thống Kamala Harris, nhận định, quá trình đàm phán với Nga đã thiếu một mắt xích quan trọng : Đó là Hội đồng An ninh Quốc gia, cơ quan điều phối các nỗ lực đàm phán và truyền tải thông điệp cho công luận.

Việc bỏ qua các phân tích chuyên môn, đặc biệt là về Nga và chọn một cách tiếp cận ngoại giao thu hẹp, gần như cẩu thả, đã dẫn đến hậu quả là tổng thống Trump phải đối mặt với một nghịch lý : Sự linh hoạt của ông là một điểm yếu do thiếu các nguyên tắc và những lằn ranh đỏ. Điều ông bận tâm là nhanh chóng có một kết cục « tốt đẹp và mỹ mãn » mà không màng đến số phận lâu dài của Ukraina cũng như là một cấu trúc an ninh bền vững cho châu Âu.

Đương nhiên, bản kế hoạch của ông Trump được phó tổng thống Mỹ JD. Vance công khai ủng hộ. Nhưng với nhiều nghị sĩ Mỹ, đề xuất « kế hoạch hòa bình » này không phải là « lập trường của chính quyền Mỹ » mà đúng hơn là « một danh sách các nguyện vọng » được Nga gởi đến « một trong số các đại diện » Mỹ, theo như phát biểu từ nghị sĩ đảng Cộng Hòa, ông Mike Rounds.

Nội bộ chính quyền Mỹ thêm rối bời khi ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio có những lập trường không nhất quán. Tại Diễn đàn An ninh Quốc tế Halifax (Canada), lãnh đạo ngoại giao Mỹ tỏ ra giữ khoảng cách với bản kế hoạch. Nhưng vài giờ sau vụ rò rỉ, ông khẳng định « Mỹ là tác giả của bản kế hoạch hòa bình ».

Tình trạng « trống đánh xuôi, kèn thổi ngược » còn rõ nét hơn tại Quốc Hội Mỹ, vào lúc các nghị sĩ Cộng Hòa nghĩ rằng đã có thể nhận được sự ủng hộ từ Nhà Trắng để thông qua một gói trừng phạt mới nhắm vào Nga. Văn bản này đã nhận được sự hậu thuẫn rộng rãi từ lưỡng đảng cho phép áp đặt các trừng phạt thứ cấp nhắm vào các nước mua sản phẩm năng lượng của Nga.

Hiện tại, Donald Trump giữ khoảng cách với những tranh cãi do vướng phải những rắc rối trong nước. Nhưng một điều chắc chắn, trong cuộc chiến này, ông Trump đã chọn phe : Nước Nga của ông Putin, khi cho rằng chiến tranh sẽ không xảy ra « với các nhà lãnh đạo Mỹ, Ukraina mạnh mẽ và đứng đắn ». Và một lần nữa, Donald Trump lại lớn tiếng chỉ trích tổng thống Ukraina « không hề bày tỏ lòng biết ơn » đối với các nỗ lực hòa giải của Hoa Kỳ !

chó ngoan của Putin