Thương chiến Nhật – Trung bùng nổ: ai sẽ thực sự thua cuộc?

.


Thương chiến Nhật – Trung bùng nổ: ai sẽ thực sự thua cuộc?



Tuesday, 25/11/2025 - 04:03:17 AM


Nói theo logic địa – kinh tế thuần túy như một ván bài poker, nếu Nhật và Trung “chơi tất tay” theo kiểu Phương Tây cắt Nga (nhưng không dùng quân sự) thì Nhật Bản sẽ có lợi thế chiến lược hơn Trung Quốc.





Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Shinjiro Koizumi đã đến thăm các đảo tiền tiêu Ishigaki và Yonaguni vào hôm 23/11/2025, để kiểm tra các đơn vị Lực lượng Phòng vệ Mặt đất (GSDF) và củng cố và chuẩn bị quân sự Nhật Bản tại khu vực gần Đài Loan và Trung Quốc (Ảnh chụp từ Facebook)



Trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược tại châu Á – Thái Bình Dương liên tục gia tăng, kịch bản về một “thương chiến tất tay” giữa Nhật Bản và Trung Quốc luôn là chủ đề gây tranh luận sâu sắc trong giới phân tích địa–kinh tế. Nếu hai nền kinh tế lớn nhất châu Á lao vào một cuộc đối đầu không súng đạn nhưng nghẹt thở như cách phương Tây phong tỏa Nga, câu hỏi đặt ra là: ai sẽ là bên tổn thương nhiều hơn?

Dựa trên cấu trúc kinh tế, cán cân công nghệ và mức độ phụ thuộc chiến lược, nhận định ngày càng rõ ràng: Nhật Bản có lợi thế vượt trội, trong khi Trung Quốc sẽ chịu thiệt hại nặng nề ở cấp độ mang tính cấu trúc.

Công nghệ – “vũ khí tối thượng” mà nhật nắm giữ

Trong thương chiến hiện đại, tiền không còn là yếu tố quyết định — công nghệ lõi mới là thứ định đoạt chiến trường.

Và ở mặt trận này, Nhật sở hữu những “điểm nghẽn tử thần” mà Trung Quốc không thể thay thế trong 5–10 năm tới, thậm chí lâu hơn.

Nhật Bản chi phối chuỗi cung ứng toàn cầu ở các lĩnh vực mà Trung Quốc đang phụ thuộc tuyệt đối:

- Máy sản xuất chip và quang khắc

- Vật liệu bán dẫn siêu tinh khiết

- Hóa chất high–tech cấp nano

- Linh kiện robot công nghiệp

- Công nghệ cơ khí chính xác

Nếu Tokyo “khóa van” theo mô hình trừng phạt kiểu phương Tây áp lên Nga, xương sống công nghiệp Trung Quốc sẽ bị đánh gãy tức thời.

Không chỉ một ngành, mà là toàn bộ tiến trình công nghệ của Trung Quốc – từ bán dẫn, AI, robot cho đến sản xuất công nghiệp – bị chậm lại từ 10 đến 15 năm.

Đây là thiệt hại mang tính cấu trúc: khó phục hồi, khó thay thế và khó né tránh.


Đòn đáp trả của Trung Quốc: nặng về thị trường, nhẹ về chiến lược

Nếu Trung Quốc phản công bằng cách:

- Hạn chế du lịch.

- Gây áp lực lên thị trường tiêu dùng.

- Giảm nhập khẩu hàng Nhật.

thì các đòn này tuy gây tổn thương nhanh, nhưng không chạm vào nền tảng năng lực quốc gia của Nhật.

Nhật Bản có thể xoay trục thị trường sang:

- Hàn Quốc, Đài Loan, ASEAN.

- Mỹ và châu Âu.

- Mở rộng đầu tư sang Ấn Độ, dịch chuyển chuỗi cung ứng.

Tổn thất của Nhật là ngắn hạn – có thể điều chỉnh được.

Tổn thất của Trung Quốc là dài hạn – khó cứu vãn.

Ai có sức chịu đựng tốt hơn?

Trung Quốc mạnh về quy mô: dân số lớn, thị trường rộng, khả năng sản xuất khổng lồ.

Nhưng mô hình của họ vẫn dựa vào:

- Nhập khẩu công nghệ.

- Chuỗi cung ứng toàn cầu.

- Đầu tư vốn lớn và liên tục.

Nhật Bản tuy tăng trưởng thấp và dân số già, nhưng có một điều mà Trung Quốc vẫn chưa đạt được: khả năng duy trì công nghệ lõi ở cấp độ thế giới, không phụ thuộc vào nhập khẩu.

Trong cuộc chiến kiểu “tất tay”, điều quyết định không phải GDP, mà là: ai giữ thứ mà đối phương không thể sống thiếu?

Câu trả lời rất rõ: Nhật Bản có.

Kịch bản tổng thể: ai thua nếu thương chiến nổ ra?

Nếu hai bên cắt quan hệ chiến lược như Nga – phương Tây:

Trung Quốc sẽ chịu thiệt nặng nề hơn vì:

- Mất máy móc sản xuất chip

- Mất nguyên liệu bán dẫn quan trọng

- Chuỗi cung ứng công nghiệp tê liệt

- Tiến trình công nghệ bị chậm ít nhất 1 thập kỷ

Nhật Bản chỉ chịu ảnh hưởng ngắn hạn vì:

- Vẫn giữ công nghệ lõi

- Vẫn duy trì chuỗi cung ứng high–tech

- Có nhiều thị trường thay thế

- Có hệ sinh thái công nghiệp độc lập

Nhật mất thị trường — nhưng giữ công nghệ.

Trung Quốc mất công nghệ — mà không dễ tìm đường thay thế.

Và trong thế giới hiện đại, công nghệ mới là “hệ thống tuần hoàn” của toàn bộ nền kinh tế.

Thương chiến Nhật – Trung hiếm khi xảy ra, và Trung Quốc sẽ không dám vì Trung Quốc sẽ là bên thua đau hơn

Dù căng thẳng địa–chính trị tăng lên, cả Tokyo và Bắc Kinh đều hiểu rằng một cuộc “tất tay kinh tế” sẽ kéo cả hai xuống — nhưng Trung Quốc sẽ là bên rơi sâu hơn.

Cấu trúc phụ thuộc của Trung Quốc vào công nghệ Nhật khiến họ không có cơ hội chiến thắng trong kiểu đối đầu này.

Đó là lý do khả năng xảy ra thương chiến toàn diện là rất thấp, và khả năng xung đột quân sự giữa hai nước lại càng không có cơ sở.

Trong mọi kịch bản, Nhật Bản nắm lợi thế chiến lược — còn Trung Quốc đối mặt rủi ro mất nền tảng công nghiệp.

TH


------------------

Link: https://www.viendongdaily.com/articl...-VFRx3pta.html






.