Châu Âu có thể “thiệt đơn thiệt kép” nếu Nga thắng thế ở Ukraine

[Romano]

Một nghiên cứu do công ty phân tích rủi ro Corisk và Viện Nghiên cứu Các vấn đề Quốc tế ở Na Uy công bố ngày 25/11 cảnh báo châu Âu sẽ phải trả cái giá gấp đôi nếu Nga kết thúc xung đột ở Ukraine trong thế thắng.Châu Âu đang đứng giữa 2 lựa chọn khó khăn ở Ukraine, gồm tiếp tục hỗ trợ mạnh mẽ hơn nhưng tiêu tốn nguồn lực lớn, hoặc Nga có thể đạt nhiều mục tiêu đề ra trong xung đột. Ảnh: Getty Images.

Theo tờ Kyiv Independent, nghiên cứu đưa ra hai kịch bản quân sự – kinh tế cho cuộc xung đột hiện nay, đồng thời chỉ ra những lựa chọn mà châu Âu có thể đối mặt.

Kịch bản Nga đạt “thắng lợi từng phần”

Trong kịch bản đầu tiên, lực lượng Nga tiếp tục tiến chậm nhưng vững chắc theo hướng tây, tới sông Dnipro. Thành công trên chiến trường sẽ cho phép Moscow buộc Ukraine chấp nhận một thỏa thuận theo các điều kiện có lợi cho Nga.

Theo báo cáo, điều này đồng nghĩa Nga giành thắng lợi từng phần và có quyền chi phối định hướng chính trị – kinh tế của Ukraine, bao gồm tiến trình gia nhập EU.

Nghiên cứu cảnh báo Ukraine có thể mất tới một nửa lãnh thổ, rơi vào tình trạng bất ổn chính trị kéo dài, thậm chí có nguy cơ chìm trong hỗn loạn. Từ 6 đến 11 triệu người Ukraine có thể tiếp tục di cư sang châu Âu, khiến các nước sở tại gánh chi phí tiếp nhận và hỗ trợ vào khoảng 524–952 tỉ euro trong 4 năm.

Ngoài ra, nhu cầu củng cố phòng tuyến NATO ở sườn phía đông sẽ đẩy tổng chi phí mà châu Âu phải gánh trong kịch bản này lên 1,2–1,6 nghìn tỉ euro.

Kịch bản Ukraine giành ưu thế

Kịch bản còn lại được xem là tiêu tốn chi phí thấp hơn đáng kể cho châu Âu. Theo nhóm nghiên cứu ở Na Uy, nếu được hỗ trợ đúng mức, Ukraine có thể tái xây dựng năng lực tác chiến vượt trội, tương tự các chiến dịch phản công thành công vào mùa thu năm 2022, và tiến hành giành lại các vùng lãnh thổ hiện do Nga kiểm soát.

Động lực trên chiến trường sẽ buộc Nga phải ngồi vào bàn đàm phán theo các điều kiện bảo đảm lợi ích cốt lõi của Kiev, các nhà nghiên cứu nhận định.

Để đạt được điều này, Ukraine cần được cung cấp thêm một lượng lớn khí tài, gồm khoảng 1.500–2.500 xe tăng, 2.000–3.000 hệ thống pháo, cùng tối đa 8 triệu máy bay không người lái (UAV), cùng các tổ hợp phòng không và tên lửa chiến lược.

Tổng chi phí mà châu Âu phải bỏ ra để đạt kịch bản này – gồm viện trợ quân sự, hỗ trợ công nghiệp và giảm gánh nặng tị nạn – được ước tính vào khoảng 522–838 tỉ euro trong 4 năm, tức chỉ bằng một nửa so với kịch bản Nga thắng thế. Việc tịch thu tài sản Nga đang bị phong tỏa có thể giảm thêm tới 50% chi phí cho châu Âu, theo các nhà nghiên cứu.

Tuy nhiên, nếu việc tịch thu tài sẩn Nga xảy ra, mối quan hệ giữa phương Tây và Nga có thể rơi vào tình trạng không thể đảo ngược, cũng như tiềm ẩn nguy cơ leo thang xung đột giữa Nga và châu Âu.