Bằng việc nghiên cứu di truyền học đối với quá tŕnh lăo hoá, các nhà khoa học tin rằng có thể t́m ra con đường đi tới sự bất tử.
Cho đến nay, quá tŕnh lăo hóa vẫn chưa được khoa học hiểu rơ, nhưng các nhà nghiên cứu cho thấy lăo hóa do nhiều yếu tố gây ra bởi trong đó, nguyên nhân quan trọng nhất là di truyền. Bằng việc nghiên cứu di truyền học đối với quá tŕnh lăo hoá, các nhà khoa học tin rằng có thể t́m ra con đường đi tới sự bất tử.
Phục hồi chức năng sinh lư
Cuối tháng 11/2010, các nhà khoa học ở Viện Ung thư Dana-Farber, Đại học Harvard (Mỹ) tuyên bố họ đă thành công trong việc làm những con chuột trẻ lại, tiến gần thêm đến ngày mà con người có thể đảo ngược tiến tŕnh lăo hoá. Trong nghiên cứu này, nhóm các nhà khoa học đă tập trung t́m hiểu vào quá tŕnh ngắn lại telomere (telomere shortening).
Như nhiều người đă biết, hầu hết các tế bào trong cơ thể đều chứa 23 cặp nhiễm sắc thể, mang ADN của chúng ta. Telomere, là những gene nằm trên điểm cuối của những nhiễm sắc thể. Mỗi khi tế bào phân chia, các telomere lại ngắn hơn một chút, cho đến cuối cùng th́ chúng ngừng làm việc và tế bào chết hoặc đi vào trạng thái ngưng trệ gọi là "lăo hóa".
Quá tŕnh này là yếu tố đứng đằng sau nhiều lỗi hư hại trong tế bào và có liên quan đến sự già đi của con người. Người càng nhiều tuổi th́ những telomere càng ngắn đi.
Để thực hiện nghiên cứu, các nhà khoa học đă sử dụng vật thí nghiệm là những con chuột lăo hóa từ sớm và mắc một số bệnh, bao gồm khứu giác bị kém đi, kích thước năo nhỏ, không c̣n khả năng sinh sản, ruột và lá lách bị hư hại. Họ đă bơm vào những con chuột thí nghiệm một enzyme gọi là telomerase có tác dụng bảo vệ các telomere.
Các nhà khoa học đă rất ngạc nhiên khi thấy kết quả họ thu được không phải là sự làm chậm hoặc dừng lại của quá tŕnh lăo hóa ở chuột, mà là một sự đảo ngược đầy bất ngờ: các mô hư hại đă được phục hồi, sửa chữa và những con chuột yếu ớt đă thành những con vật khỏe mạnh.
"Đây là những con vật bị lăo hóa trầm trọng, nhưng sau một tháng điều trị chúng đă phục hồi đáng kể, bao gồm sự tăng trưởng của các tế bào thần kinh mới trong năo ", GS Ronald DePinho, nhà khoa học lănh đạo nhóm nghiên cứu cho biết.
Với thí nghiệm thành công từ chuột, các giáo sư tại ĐH Harvard sẽ khiến con người trở thành "bất tử".
C̣n GS Lynne Cox, một nhà nghiên cứu hóa sinh của Đại học Oxford (Anh) cho biết, nghiên cứu do Giáo sư Ronald tiến hành là cực kỳ quan trọng, cung cấp các bằng chứng có tính nguyên tắc về việc điều trị ngắn hạn để khôi phục lại telomerase ở người lớn tuổi. Nghiên cứu cũng cho thấy sự thoái hóa mô có liên quan đến tuổi già, nhưng có thể trẻ hóa mô đă lăo hóa và phục hồi chức năng sinh lư.
Theo các nhà khoa học, họ đă không ngờ có những kết quả ngoạn mục như vậy. Bằng việc kích hoạt lại các enzyme telomerase ở chuột, các nhà khoa học đă chữa trị được các mô bị hư hỏng và thậm chí đảo ngược được toàn bộ các quá tŕnh lăo hóa. Sau thành công trong việc làm những con chuột trẻ lại, các nhà khoa học tin rằng họ đang tiến gần thêm đến ngày mà con người có thể "cải lăo hoàn đồng", dù việc lặp lại các quá tŕnh này trên cơ thể con người sẽ khó khăn hơn.
Trước cuộc nghiên cứu di truyền học do các nhà khoa học của Đại học Harvard công bố gần đây, một số kết quả nghiên cứu do những nhà khoa học khác thực hiện trước đó cũng cho thấy các công việc sửa chữa gene có thể làm cho con người trẻ lại.
Sửa chữa lỗi "gene già"
Theo GS David Kipling ở Đại học Cardiff (xứ Wales, Anh), các nhà khoa học đang nghiên cứu hội chứng già sớm Werner và đă xác định được một enzyml được đặt tên B38 MAPK có tác động tới sự lăo hoá của con người.
Những người mắc hội chứng Werner, khi đến tuổi thanh niên, bắt đầu xuất hiện nếp da nhăn nheo, rụng tóc và hay mắc các căn bệnh có liên quan tới tuổi già như đục thuỷ tinh thể, bệnh tim, đái đường, xương bị yếu do thiếu canxi... Nói về enzyml B38 MAPK, GS David Kipling cho biết: "Bí mật phân chia tế bào phụ thuộc vào enzyml này.
Chúng ta đă có thể sửa chữa lỗi phân chia này và điều trị những tế bào bị bệnh trong điều kiện nuôi cấy trong pḥng thí nghiệm". Enzyml B38 MAPK đă trở thành đối tượng quan tâm của nhiều hăng tân dược, không chỉ trong khuôn khổ điều trị hội chứng Werner mà c̣n nhằm điều khiển được quá tŕnh lăo hoá.
Cũng thông qua việc nghiên cứu về hội chứng Werner, các nhà khoa học đă xác định được một gene có tác động tới sự lăo hoá của con người. Các giáo sư như Chang En Yu, Junko Oshima, Ying Hai Fu và một số nhà nghiên cứu đă t́m ra những đột biến bất thường trên gene WRN, là gene kiểm soát sự sản xuất một có vai tṛ quan trọng trong việc sắp xếp các chất liệu di truyền.
Sự phát hiện này đă mở ra hy vọng rằng có thể thay thế những gene WRN bị lỗi di truyền (những gene này đă được nhân bản vô tính thành công) để chữa khỏi bệnh cho người bị mắc hội chứng Werner và có thể tác động tới sự lăo hoá nói chung của con người.
Các kết quả nghiên cứu trên đây đang dần vén lên bức màn bí ẩn về sự lăo hoá, mở ra triển vọng biến ước mơ sống lâu của con người thành hiện thực.
Một số nhà khoa học tin tưởng rằng trong thế kỷ này người ta có thể nâng tuổi thọ con người lên đến 120 tuổi. Thậm chí nếu khoa học thực sự giải mă được ngôn ngữ của quá tŕnh lăo hoá th́ cuối cùng đă có thể hiện thực hoá điều ước hàng ngàn năm nay của con người về sự "trường sinh bất tử".
Tuy nhiên triển vọng này cũng làm cho các nhà đạo đức phải rung hồi chuông báo động. John Harris, thành viên của Uỷ ban gene người thuộc chính phủ Anh nói: "Điều này có thể dẫn tới một tương lai "không phân chia thế hệ" của xă hội loài người".
Ông tiên đoán rằng sẽ có sự cạnh tranh gay gắt về việc làm, chỗ ở, lương thực thực phẩm và các nguồn tài nguyên khác. Thế nhưng việc t́m ra giải pháp cho những vấn đề này sẽ lại là một công việc khác của những con người bất tử ở một thời đại có tên gọi là Thời đại bất tử.
[I][RIGHT]
Vũ Anh Tuấn/GiadinhNet (tổng hợp)
Con người sắp trở thành bất tử?
