Anh và Pháp đă lên tiếng kêu gọi sự trợ giúp của các đồng minh trong NATO nhằm thực hiện sứ mệnh áp đặt và duy tŕ vùng cấm bay tại Libya.
Bộ trưởng Quốc pḥng Pháp Gerard Longuet phàn nàn rằng Paris và London đang phải chịu nhiều gánh nặng trong chiến dịch Libya.
“Hôm nay, chúng tôi không có được sự hỗ trợ cho nhiệm vụ tấn công mặt đất, điều đó đồng nghĩa với việc chúng ta không có khả năng phá vỡ ṿng vây mà quân đội chính phủ ông Gaddafi đang xiết chặt quanh một số thành phố như Misrata và Zenten”, Bộ trưởng Gerard Longuet nói, nhắc đến hai địa điểm đang hứng chịu các đợt pháo kích của quân đội chính phủ Libya.
NATO đang đảm đương việc chỉ huy trong các chiến dịch không kích tại Libya sau khi Mỹ rút vai tṛ này. Mỹ trước đó tuyên bố rút các phi cơ tấn công mặt đất khỏi sứ mệnh ở Libya.
Máy bay tấn công mặt đất Tornado mà Anh điều thêm đến Libya. Ảnh: Defensetech.
"Chúng ta phải duy tŕ và tăng cường những nỗ lực trong NATO," Ngoại trưởng Anh William Hague cho biết tại Luxembourg, nơi các Bộ trưởng Liên minh châu Âu đang thảo luận về t́m kiếm nguồn lực quân sự song song với việc cung cấp hàng viện trợ nhân đạo cho thành phố Mistara của Libya.
“Đó là lư do giải thích cho việc chính phủ Anh đă quyết định tăng cường các máy bay có khả năng tấn công mặt đất đến Libya, nhằm tăng cường khả năng bảo vệ thường dân. Tất nhiên chúng tôi sẽ rất hoan nghênh nếu các nước khác cũng làm như vậy” Ngoại trưởng William Hague cho biết thêm.
Sau khi Mỹ rút bớt lực lượng tấn công, khả năng không kích của Liên quân giảm rơ rệt. Lực lượng không quân dẫn đầu là Anh và Pháp đă không đủ khả năng để ngăn chặn lực lượng quân đội chính phủ ông Gaddafi tiếp tục tấn công lực lượng nổi dậy.
Tây Ban Nha cho biết họ đang xem xét để đóng góp nhiều hơn cho các hoạt động tại Libya, Italy cũng cân nhắc khả năng tham gia các cuộc không kích. Tuy nhiên Rome c̣n đang lưỡng lự trước khả năng gây ảnh hưởng đến tính mạng thường dân.
NATO có tới 28 thành viên, nhưng không phải tất cả các nước đều muốn tham gia sứ mệnh tại Libya, đặc biệt là Đức và Thổ Nhĩ Kỳ, hai quốc gia này vẫn phản đối sự can thiệp quân sự và Libya ngay từ đầu.
Dù rằng, Tây Ban Nha, Hà Lan, Thụy Điển đă điều động máy bay chiến đấu của ḿnh đến hoạt động tại Libya. Tuy nhiên các máy bay này chỉ thực hiện tuần tra không phận. Trong khi đó, lực lượng pḥng không Libya gần như đă bị tê liệt trong chiến dịch không kích đầu tiên của Liên quân.
Nhiệm vụ cấp thiết và quan trọng hơn đối với NATO là tấn công mặt đất, ngăn chặn quân đội chính phủ ông Gaddafi tiếp tục tấn công lực lượng nổi dậy. Anh đă chuyển đổi vai tṛ từ tuần tra không phận sang tấn công mặt đất đối với 4 chiếc EF-2000 Typhoon cùng với số máy bay tấn công mặt đất Tornado GR4.
Anh, Pháp cho rằng lực lượng này vẫn chưa đủ để ngăn chặn quân đội chính phủ ông Gadhafi. Lực lượng nổi dậy cũng đă lên tiếng chỉ trích NATO đă không làm ǵ để bảo vệ thường dân trước các cuộc tấn công của quân đội chính phủ.
Trước lời kêu gọi tăng cường trợ giúp quân sự tại Libya, các nước khác trong NATO tỏ ra hờ hững.
Bộ trưởng các vấn đề châu Âu của Tây Ban Nha Diego Lopez Garrido cho biết “NATO đang làm tốt sứ mệnh của ḿnh tại Libya, không cần thiết tăng cường trợ giúp quân sự tại đây”
Ngoại trưởng Italy Franco Frattini nói rằng ông cảm thấy bối rối và lưỡng lự trước lời kêu gọi của Anh và Pháp, Rome đă đề xuất triển khai 4 máy bay tấn công, tuy nhiên quyết định đă bị tŕ hoăn do Quốc hội đang xem xét có nên tham gia không kích hay không.
Chiến dịch quân sự tại Libya do Anh, Pháp và các đồng minh NATO phát động hôm 19/3 đă kéo dài hơn hai tuần. Mỹ, sau thời gian đầu tham gia tấn công dồn dập để "dọn dẹp không phận" đă lùi về tuyến sau, nhường quyền chỉ huy cho NATO.
Chiến dịch này được tiến hành với mục tiêu thực thi nghị quyết số 1973 của Hội đồng Bảo an LHQ về việc bảo vệ thường dân Libya. Nội chiến ở Libya bắt nguồn từ những cuộc biểu t́nh của những người chống chính phủ từ 15/2. Phe đối lập đă chiếm nhiều thành phố phía đông, trong khi lực lượng mạnh nhất của chính phủ ông Gadhafi tập trung ở phía tây.
Giới quan sát cho rằng việc thực hiện chiến dịch Libya tốn kém nhiều tiền của, đ̣i hỏi sự hợp sức của nhiều quốc gia. Tuy nhiên, đă xuất hiện những tranh luận về mục tiêu thực sự của chiến dịch là ǵ, bảo vệ thường dân, lập vùng cấm bay hay lật đổ Gadhafi.
Cuối tuần qua, Liên minh châu Phi đă đưa ra một lộ tŕnh giải quyết t́nh h́nh Libya. Một số nguồn tin cho hay Gadhfi chấp nhận kế hoạch này, tuy nhiên phe đối lập không đồng ư.
Minh Tâm - VNE