Mặc sao cho đẹp, phù hợp với tiết mục biểu diễn, với khung cảnh, công chúng ở dưới. Có nhất thiết cứ phải khoe ra mới là đẹp?
Quy định độ dài - ngắn của trang phục ra sao để người nghệ sỹ không cảm thấy quá g̣ bó khi biểu diễn… Hăy nghe người trong cuộc nói.
Hà Anh: Không nên quy định quá ngặt nghèo
Nh́n nhận khách quan th́ một số nghệ sĩ Việt Nam hiện nay vẫn c̣n mặc những bộ trang phục chưa được “đẹp mắt” lên sân khấu. Nhưng đứng ở gốc độ của một nghệ sĩ chuyên về biểu diễn th́ vấn đề này cũng khó nói. Bởi trang phục biểu diễn tùy thuộc rất nhiều vào loại h́nh nghệ thuật, vào nội dung biểu diễn của mỗi chương tŕnh...
Chẳng hạn, ở phương Tây khi biểu diễn loại h́nh âm nhạc Cabaret hay Bolero, người nghệ sĩ có thể mặc quần bơi với áo vest hoặc mặc độc mỗi nội y không thôi để biểu diễn là chuyện hết sức b́nh thường, nếu bắt buộc diễn viên ăn mặc kín quá th́ sẽ không ra đặc trưng của loại h́nh nghệ thuật ấy nữa. Nhưng đó là ở phương Tây. Nếu loại h́nh nghệ thuật đó du nhập vào Việt Nam, người nghệ sĩ không được phép ăn mặc quá hở hang th́ sẽ gây trở ngại không nhỏ. Nhưng ở đâu phải theo đó thôi.
Hoặc giả dụ bây giờ biểu diễn một màn múa bụng mà lại quy định: Trên chỉ được hở ngần này centimet, dưới ngần này centimet, không được phép hở quá th́ chắc chắc màn biểu diễn đó khó mà thành công được. Một ví dụ khác, bây giờ nhảy những vụ điệu latin hay salsa là những vũ điệu buộc phải biểu diễn bằng váy ngắn rất bốc lửa, gợi cảm và khỏe khoắn. Mà nếu ḿnh giới hạn cho nó một chuẩn mực th́ sẽ hạn chế rất nhiều đến sự sáng tạo của nghệ sĩ, sẽ rất khó để người nghệ sĩ thả hết ḿnh vào tiết mục.

Việc các cơ quan quản lư phải bổ sung thêm những quy định mới về trang phục biểu diễn theo tôi là do chính sự nhận thức về phục trang của nghệ sĩ ở Việt Nam vẫn c̣n hạn chế. Nhiều nghệ sĩ không hiểu hoặc cố t́nh không hiểu: Như thế nào là phù hợp giữa tiết mục biểu diễn với phục trang ḿnh cần mặc. Đôi khi một bài hát rơ là trữ t́nh nhưng vẫn cố mặc một chiếc váy thật sexy, hở hang... rồi trong quá tŕnh biểu diễn th́ cố thể hiện những động tác như động tác múa cột khiến cho khán giả cảm thấy thực sự phản cảm. Điều này c̣n tùy thuộc vào gu thẩm mỹ của từng người nghệ sĩ.
Với tư cách một người nghệ sĩ, tôi nghĩ không nên quy định quá ngặt nghèo về trang phục biểu diễn mà cần nên có những giải pháp làm sao cho người nghệ sĩ nhận thức được việc ăn mặc như thế nào để tạo nên hiệu ứng của nghệ thuật, tạo được sự gợi cảm nhưng ở mức độ chấp nhận được.
Ưng Hoàng Phúc: "Kín cổng cao tường" cũng phải tùy từng tiết mục
Theo tôi là không nên quá đặt nặng vấn đề này. Bởi đặc thù của nghệ thuật rất khác với đặc thù của các ngành nghề khác. Khi biểu diễn, không phải bài hát nào, sân khấu nào, tiết mục nào... cũng ăn mặc “kín cổng cao tường” được, như thế th́ c̣n ǵ là nghệ thuật nữa!
Mỗi người nghệ sĩ có một gu ăn mặc khác nhau nhưng chung quy lại họ cũng chỉ muốn mang đến cho khán giả những h́nh ảnh mới mẻ, đẹp đẽ nhất mà thôi. Nếu ai đó có gu thẩm mĩ chưa chuẩn, ăn mặc không phù hợp với bài hát, không phù hợp với bối cảnh biểu diễn... th́ chỉ cần bước lên sân khấu là bị khán giả phản đối ngay. C̣n nếu họ ăn mặc hơi gợi cảm một chút, hơi sexy một chút mà vẫn được khán giả chấp nhận th́ cũng không nên khắt khe quá.
Tôi nghĩ, hăy để khán giả, người thưởng thức lên tiếng về trang phục, cách biểu diễn của nghệ sĩ hơn là chúng ta đề ra quá nhiều quy định. Đề ra một quy định cứng rồi bắt các nghệ sĩ phải tuân theo sẽ cản trở rất lớn sức sáng tạo của nghệ sĩ. Người nghệ sĩ cần một môi trường để họ tự ư thức hơn là những văn bản, những điều khoản quy định...
Dương Mỹ Linh: Có thể phạt để làm gương
Tôi nghĩ việc xem xét lại quy định về trang phục biểu diễn của nghệ sĩ Việt Nam hiện nay là một điều nên cân nhắc. Nếu quy định th́ cần có những chế tài, những quy định rơ ràng chứ không nên đưa ra những thứ mơ hồ, chung chung, khó theo dơi mà cũng khó thực hiện.
Người nghệ sỹ luôn muốn làm mới h́nh ảnh của ḿnh, mang cái đẹp đến cho những người xung quanh. Thêm nữa, lĩnh vực văn hóa – nghệ thuật là lĩnh vực có sự giao lưu, tiếp xúc thường xuyên với văn hóa phương Tây nên không thể tránh khỏi sự biến đổi theo ḍng chảy chung đó.
Riêng với đặc thù công việc của chúng tôi, là những người mẫu th́ mặc thế nào nhiều khi không phải do ư muốn của chúng tôi mà đó là do nhà thiết kế, do đạo diễn chương tŕnh. Và nó có hở hang, có gợi cảm, “mát mẻ” quá th́ cũng đơn giản là chúng tôi đang tŕnh diễn một bộ thiết kế mới của các nhà tạo mẫu. C̣n những sự cố trong khi biểu diễn, đại đa số xảy ra ngoài ư muốn. Những lúc như thế chỉ cần nhắc nhở để người ta cẩn trọng hơn những lần sau là được. C̣n nếu người nào cố t́nh ăn mặc phản cảm, gây phản ứng quá lớn trong công chúng th́ chúng ta có thể phạt để làm gương.
Tôi dám chắc, không nghệ sĩ Việt Nam nào muốn ḿnh bị xem là người ăn mặc phản cảm cả mà chẳng qua là họ chưa được tư vấn kỹ về cách chọn lựa trang phục phù hợp mà thôi. Thế nên, thay v́ đề ra nhiều quy định th́ hăy giúp họ có được cách chọn lựa trang phục phù hợp khi biểu diễn.
Khánh Ngọc: Phải ư thức “hở” như thế nào là chấp nhận được
Tôi thấy, việc sửa đổi quy định là cần thiết nhưng phải hợp lư. Có những quy định khi điều chỉnh xong không được mọi người ủng hộ v́ nó không phù hợp với thực tế. Ví dụ, với những ca sĩ nhạc trẻ, họ thường xuyên phải nhảy trên sân khấu, nên không thể ăn mặc quá kín đáo v́ sẽ rất khó khăn trong các động tác vũ đạo. Khi đă đưa ra quy định, th́ phải rơ ràng và thuyết phục số đông. Thêm nữa, phải có biện pháp để tác động đến các nghệ sĩ về cách ăn mặc, để họ ư thức được “hở” như thế nào là chấp nhận được.
Theo tôi th́ hiện nay, đa phần các nghệ sĩ đều ăn mặc đẹp, v́ hầu hết họ có nhà thiết kế riêng hoặc mặc trang phục của những thương hiệu nổi tiếng. Nếu so với cách đây 5 năm, ngay cả bản thân tôi cũng đă có sự thay đổi đáng kể trong cách ăn mặc. Chúng tôi đă có ư thức trong việc mặc như thế nào trong từng trường hợp cụ thể. Tuy chưa thể gọi là hoàn toàn đẹp như khán giả hoặc các cơ quan ban ngành mong muốn, nhưng dẫu sao đó cũng là tín hiệu đáng mừng.
Bởi vậy, tôi mong muốn, các nhà chuyên môn, các nhà chức trách có sự thông cảm với tính chất công việc của nghệ sĩ, để đưa ra những quy định hợp lư và đúng đắn. Có như vậy, nghệ sĩ sẽ “tâm phục khẩu phục” và tự điều chỉnh được cách ăn mặc của ḿnh trên sân khấu cũng như trong các sự kiện.
Hăy tôn trọng khán giả
Thời gian qua, trang phục gây sốc của nhiều nghệ sĩ khiến dư luận bức xúc.
Ở quy định 47 của Cục NTBD về “Quy chế hoạt động biểu diễn và tổ chức biểu diễn nghệ thuật chuyên nghiệp” ban hành năm 2004 có ghi các hành vi bị cấm: “Đối với nghệ thuật ca múa nhạc hiện đại: Hóa trang tạo ra kiểu đầu tóc kinh dị, sơn, nhuộm tóc ḷe loẹt, cạo trọc hoặc để tóc quá dài bù xù; trang phục hở hang, lộ liễu.
Đối với loại h́nh nghệ thuật sân khấu, ca múa nhạc truyền thống, dân gian, xiếc, nghệ thuật cổ điển châu Âu: Phục trang, hóa trang trái với thuần phong, mỹ tục, không phù hợp với đặc trưng loại h́nh nghệ thuật, không đúng với tính cách nhân vật và nội dung thể hiện giai đoạn lịch sử trong tác phẩm nghệ thuật”.
Trước khi ra quy định, Cục NTBD có ư tưởng quy định hẳn hoi độ dài ngắn trang phục nhưng bất thành, do nhiều tranh căi. Đến cuộc bàn thảo lần hai về Nghị định hoạt động Biểu diễn nghệ thuật, đại diện Cục vẫn cho rằng rất khó để đưa ra quy định cụ thể phục trang biểu diễn.
Giới nghệ sỹ ăn mặc ngày càng “thoáng” trong biểu diễn. Riêng năm 2010, dư luận có thể điểm mặt hàng loạt cái tên “nổi cộm”: Ngô Thanh Vân hát trong đêm nhạc hồi tháng 9, quần soóc siêu ngắn, áo trong suốt. Jennifer Phạm MC trong chương tŕnh lớn, trang phục khoe ṿng 1 tối đa. H. T, Đ.T, H.Y... th́ đại diện cho trường phái “áo không quần” nghĩa là có quần như không.
Ông Vương Duy Biên, Cục trưởng Cục NTBD- đơn vị cấp phép nói: “Bản thân tôi quan niệm, trang phục phụ nữ Việt Nam phải kín đáo, lành mạnh. Nhưng trang phục, thời trang thay đổi liên tục, không nên hạn chế sự sáng tạo. Về trang phục biểu diễn, quy định cụ thể ngay sợ rằng hơi chủ quan, v́ biết quy định thế nào cho hợp. Váy ngắn bao nhiêu là vừa, áo dài đến đâu... lại c̣n phụ thuộc độ cao thấp mỗi người. H́nh như chưa có nơi nào quy định thế, tôi cho rằng hiện nay nên để từ ngữ chung chung cấm trang phục trái thuần phong mỹ tục. Trang phục trông vừa mắt, không hở hang lộ liễu, dung tục quá là được”.
Đại diện Cục NTBD cho rằng xét về góc độ chữ nghĩa, trái thuần phong mỹ tục là chung chung, nhưng lại cụ thể- xét theo quan niệm xă hội Việt Nam: Những ǵ chướng tai gai mắt là không được, lên sâu khấu phụ nữ hở hang quá là không được. Hoặc lộn xộn về giới tính, nam giới mặc nhiều khi như phụ nữ.
Trừ trang phục công an, quân đội mới có quy định thật rơ. C̣n trang phục dân sự rất khó, phụ thuộc rất nhiều vào nghệ sỹ. Bản thân người có trang phục phải tự có trách nhiệm với ḿnh...
Ông Biên cũng cho rằng, Cục NTBD chịu trách nhiệm cấp phép biểu diễn, giống như cấp bằng lái xe, nếu đối tượng vi phạm phải chịu xử lí của bên có trách nhiệm. Thông thường, trước khi xin cấp phép biểu diễn, đơn vị xin phép phải tŕnh diễn toàn bộ nội dung: Nhạc, lời, trang phục, lời dẫn, thậm chí cả ứng xử trên sân khấu. Nhưng khi chương tŕnh diễn ra, cơ quan thanh tra của Bộ, địa phương mới là đơn vị giám sát, kiểm tra.
Theo Gia đ́nh & Xă hội