Tại Việt Nam, mặc dù quảng cáo, khuyến mại và tài trợ thuốc lá đã bị cấm theo quy định hiện hành. Tuy nhiên, trên thực tế tình hình thực thi của quy định này còn gặp rất nhiều hạn chế.
Đó chính là vấn đề nóng hổi được đưa ra trong Chương trình gặp mặt với các cơ quan truyền thông nhân tuần lễ quốc gia không thuốc lá diễn ra sáng ngày 16/5, tại TP.HCM.
Nhiều nơi vi phạm
Đại diện nhóm nghiên cứu của Trường Đại học Y tế công cộng cho biết, các công ty thuốc lá thường xuyên đa dạng hóa hình thức tiếp thị sản phẩm.
Tại các điểm bán, nhóm nghiên cứu phát hiện 94,7% cơ sở vi phạm ít nhất một quy định cấm quảng cáo hoặc khuyến mại, 32,6% cơ sở vi phạm đồng thời cả hai quy định. Đặc biệt, 100% điểm bán tại TP.HCM, Khánh Hòa, Đà Nẵng vi phạm ít nhất một quy định cấm quảng cáo và khuyến mại thuốc lá.
Một hình ảnh vi phạm quy định về quảng cáo thuốc lá.
Tại các nơi công cộng, đoàn khảo sát của Trường Đại học Y tế công cộng ghi nhận vi phạm Thông tư 19/2005/TT – BVHTT. Đó là các hình thức sử dụng tủ trưng bày gắn tên, biểu tượng sản phẩm thuốc lá tại sân bay Tân Sơn Nhất và Nội Bài.
Thạc sĩ Nguyễn Tuấn Lâm, đại diện cho Tổ chức Y tế thế giới cho rằng hình thức quảng cáo của các công ty thuốc lá ngày càng tinh vi.
Ông Lâm đơn cử ra trường hợp của một công ty thuốc lá tham gia tài trợ cho chương trình về bảo vệ môi trường.
“Mặc dù không căng băng rôn để quảng cáo, nhưng họ lại cho các em học sinh lên múa hát mặc quần áo biểu diễn có màu sắc giống bao bì thuốc lá của mình sản xuất. Qua đó, ta thấy các doanh nghiệp kinh doanh thuốc lá tìm cách lách luật để quảng bá thương hiệu” – ông Lâm nói.
Qua đó, những người làm Chương trình phòng chống tác hại của thuốc lá đề nghị Thanh tra Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cần có biện pháp xử lý nghiêm đối với các trường hợp vi phạm quy định quảng cáo, khuyến mại và tài trợ thuốc lá.
Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng cũng cần quán triệt về quy định cấm quảng cáo, khuyến mại thuốc lá và cam kết không nhận tài trợ của các công ty thuốc lá…
Hút thuốc lá, gánh nặng kinh tế và bệnh tật
Tiến sĩ Lương Ngọc Khuê, Cục Trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh, Chánh Văn phòng Chương trình Phòng chống tác hại thuốc lá Bộ Y tế nhận định, 47,7% nam giới Việt Nam ở tuổi trưởng thành hút thuốc lá (tương đương với 20 triệu người).
Tỷ lệ hút thuốc lá thụ động tại Việt Nam lên tới 70%.
Thuốc lá không chỉ làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người mà còn gây thiệt hại về kinh tế.
Hút thuốc lá làm tiêu hao mất 5% thu nhập của gia đình.
Một bệnh nhân phải cưa cụt chân do hút thuốc lá tại Bệnh viện Nhân dân 115.
Theo con số thống kê từ Bệnh viện Nhân dân 115 TP.HCM cho thấy, mỗi năm có khoảng 30 đến 40 bệnh nhân phải cưa cụt tay chân do tác hại của thuốc lá.
Để nhấn mạnh thêm về tác hại của việc hút thuốc lá, Thạc sĩ Phan Thị Hải, Phó chánh Văn phòng Chương trình Phòng chống thuốc lá, Bộ Y tế cho biết, người ta tìm thấy 7.000 chất độc hóa học trong thuốc lá, trong đó có tới 79 chất gây ung thư.
Ở Việt Nam, cứ 100 bệnh nhân nội trú thì tới 62 người bị các bệnh tim mạch, tiểu đường, béo phì, huyết áp, gút…Đa số nguyên nhân gây ra những bệnh trên có liên quan đến thuốc lá.
Thanh Huyền_VNN