Tai nạn tàu siêu tốc TQ: Người dân cần sự thật (cập nhật)

Trung Quốc: Nước mắt tàu đầu đạn

Vụ va chạm chết người giữa hai con tàu đầu đạn tại tỉnh Chiết Giang, phía đông Trung Quốc hôm thứ Bảy làm ít nhất 40 người thiệt mạng và gần 200 người bị thương đã làm dấy lên nỗi lo lắng không chỉ về độ an toàn của mạng lưới tàu cao tốc đang mở rộng một cách nhanh chóng của Trung Quốc, mà còn là về quá trình phát triển tốc độ cao của nó theo "mô hình Trung Quốc".

Như các quan chức Trung Quốc từng tuyên bố rõ ràng, cốt lõi của mô hình Trung Quốc là hệ thống chính trị, với các quyết định và chính sách do quan chức đưa ra mà không cần tham vấn dân. Quyết định có thể được đưa ra và thực thi một cách nhanh chóng, khiến cho mô hình Trung Quốc trở nên có hiệu quả hơn nhiều so với bất cứ hệ thống dân chủ nào và giải thích lý do vì sao Trung Quốc đã đạt được tốc độ tăng trưởng cao và nhanh chóng trong hơn 30 năm qua.

Tuy nhiên, tốc độ trong việc thực thi những quyết định có thể không phải lúc nào cũng là một điều tốt. Trong khi tham vấn người dân chắc chắn làm chậm tiến trình thực thi, nếu xảy ra sai lầm trong xây dựng chính sách thì việc nhanh chóng áp dụng nó vào thực tiễn sẽ gây nguy hại hơn nhiều.

Trung Quốc đã phải trả giá rất lớn cho "hiệu quả" tăng trưởng tốc độ cao của họ trong suốt ba thập niên qua, như phát triển mất cân đối, ô nhiễm môi trường và bất công bằng xã hội. Đáng báo động hơn là sự thành công ăn sâu bám rễ của ý tưởng: tốc độ là tất cả trong tâm trí của mọi quan chức Trung Quốc. Thậm chí, Bắc Kinh cũng coi việc phát triển nhanh chóng là thước đo hiệu suất của một quan chức.

Nhìn từ quan điểm này, thì chuyện chính phủ Trung Quốc xin lỗi các nạn nhân và gia đình họ trong tai nạn tàu hôm thứ Bảy luôn không đủ. Máu của các hành khách tử nạn và bị thương sẽ không uổng phí nếu chính phủ rút ra một bài học chân thành từ vụ tai nạn và tiến hành xem xét thấu đáo, toàn diện kế hoạch xây dựng mạng lưới đường sắt cao tốc khắp đất nước ở tốc độ "đại nhảy vọt" nói riêng và chính sách nói chung thời hậu tăng trưởng kinh tế cao tốc.

Vào cuối thế kỷ 20, chính phủ Trung Quốc đặt ra những mục tiêu đầy tham vọng trong nâng cấp mạng lưới đường sắt đông - tây, bắc - nam. Rất nhiều tuyến đường sắt chở khách đông đúc tới nay đã được nâng cấp để trở thành "bán cao tốc" (đạt vận tốc tới 200km/h, như ở Chiết Giang), trong khi một số tuyến đường cao tốc (hơn 250km/h) đang trong quá trình hoạt động như tuyến Bắc Kinh - Thượng Hải hay tuyến Thâm Quyến - Quảng Châu - Vũ Hán.

Ảnh Getty Images

Các quan chức đường sắt dường như chóng mặt với thành công khi họ tự hào khoe rằng, Trung Quốc giờ đây đứng số một thế giới không chỉ về tốc độ xây dựng mà còn là phát triển công nghệ đường sắt cao tốc, vượt qua shinkansen của Nhật Bản và tàu đầu đạn của châu Âu. Trong những năm gần đây, họ còn đặt mục tiêu xuất khẩu công nghệ tàu cao tốc Trung Quốc sang Đông Nam Á, Nga, châu Âu và cả nước Mỹ.

Tham vọng bị dội nước lạnh

Giờ đây, vụ tai nạn chết người ở Chiết Giang cũng như những rắc rối xảy ra với tuyến cao tốc Bắc Kinh - Thượng Hải sau khi bắt đầu hoạt động ngày 30/6 đã dội gáo nước lạnh vào các tham vọng của Trung Quốc.

Trong năm này đầu tiên sau khi tuyến đường sắt cao tốc Bắc Kinh - Thượng Hải dài 1.318km được xây dựng với hơn 80% công nghệ nội địa Trung Quốc bắt đầu hoạt động, sáu tai nạn xảy ra vì các trục trặc.

May mắn là, những sự cố ấy chỉ gây ra chậm trễ. Theo các quan chức đường sắt, những sự cố như vậy là không thể tránh khỏi với một tuyến đường sắt mới đi vào hoạt động, nhưng vấn đề đặt ra là nó được dùng để vận chuyển hành khách. Sự cố xảy ra càng khẳng định nghi ngờ của người dân rằng, công việc xây dựng buộc phải tăng tốc để có thể khai trương vào 30/6 như một "món quà lớn" để chào mừng kỷ niệm lần thứ 90 thành lập Đảng Cộng sản Trung Quốc vào 1/7.

Nghi ngờ về chất lượng xây dựng mạng lưới cao tốc của Trung Quốc gia tăng trong tháng 2 khi bộ trưởng đường sắt lúc bấy giờ là Lưu Chí Quân - người ủng hộ mạnh mẽ việc xây dựng mạng lưới đường sắt cao tốc toàn quốc và phó kỹ sư trưởng Trương Thụ Quang còn được biết tới là "cha đẻ đường sắt cao tốc" bị sa thải và điều tra vì các cáo buộc tham nhũng. Những quan chức này bị buộc tội nhận hối lộ hàng tỉ nhân dân tệ để chấp thuận các hợp đồng xây dựng dự án đường sắt. Tại Trung Quốc, có sự thật hiển nhiên rằng, tốc độ cộng với tham nhũng luôn dẫn tới kết quả xây dựng tồi tàn.

Trong khi tai nạn thảm khốc hôm thứ Bảy cướp đi ít nhất 40 mạng sống, thì số người tử nạn thậm chí sẽ còn tồi tệ hơn nếu các tàu trong vụ đâm nhau là tàu cao tốc thay vì bán cao tốc.

Vụ việc xảy ra vào khoảng 8h30 tối trên cây cầu cạn ở gần thành phố Ôn Châu của Chiết Giang khi tàu D301 đâm vào phía sau tàu D3115. Vụ va chạm làm sáu toa tàu trật bánh, trong đó có bốn toa từ cầu cạn rơi xuống đất.

Điều tra ban đầu cho thấy, D3115 bị sét đánh gây mất điện và phải dừng lại, Tân hoa xã dẫn lời người phát ngôn bộ đường sắt Trung Quốc Vương Dũng Bình. Đại diện bộ này, Vương đã gửi lời chia buồn tới gia đình các nạn nhân và xin lỗi tới tất cả hành khách. Tổng cộng có 1.072 người trên đoàn tàu D3115 và 558 người trên D301 khi tai nạn xảy ra. Vào tối thứ Hai, Trung Quốc xác nhận có 39 người thiệt mạng và 192 người bị thương.

Vương nói rằng, vụ đâm tàu cũng gây ra tổn thất tài chính to lớn - hoạt động của 58 đoàn tàu khác bị ngừng trệ vào hôm Chủ nhật khi đường ray hỏng hóc cần sửa chữa. Đoạn đường xảy ra tai nạn thuộc quyền quản lý của Cục Đường sắt Thượng Hải. Để xoa dịu sự tức giận của công chúng, nhà chức trách đã tuyên bố sa thải ba quan chức cấp cao của cục này, gồm cả giám đốc và bí thư đảng và tiến hành một cuộc "đại tu khẩn cấp" với an toàn đường sắt quốc gia.

Dù tai nạn xảy ra, nhưng Vương vẫn khẳng định: "Đường sắt cao tốc của Trung Quốc là hiện đại và chất lượng. Chúng tôi tin tưởng vào đó".

Trấn an không thành công

Tuy nhiên, những công dân mạng đầy giận dữ ở Trung Quốc lại đặt ra câu hỏi rằng, làm sao mà một con tàu hiện đại và cao tốc như vậy lại có thể dễ dàng bị sét đánh. Và tại sao D3115 không thể gửi đi tín hiệu cảnh báo khi mất điện và dừng giữa đường? Liệu tai nạn có do lỗi con người hay thiếu sót trong thiết kế và xây dựng? Tại sao đội công tác trên tàu D3115 ít nhất không sử dụng điện thoại di động để gửi lời cảnh báo, thậm chí khi hệ thống thông tin trên tàu trục trặc?

"Đừng nói với chúng tôi rằng, không một thành viên nào trong tổ công tác trên tàu có điện thoại di động?", một người dùng blog viết.

Thậm chí, báo chí chính thống Trung Quốc cũng phải nói rằng, tai nạn cho thấy kiểm soát an toàn với mạng lưới đường sắt được mở rộng nhanh chóng là quá lỏng lẻo. Thời báo hoàn cầu nói, vụ va chạm "gây ra cú sốc lớn với tâm lý xã hội Trung Quốc, dẫn tới những hoài nghi về các kế hoạch xây dựng đường sắt của quốc gia...Tai nạn chết người hôm thứ Bảy có thể trở thành bài học xương máu với toàn bộ công nghiệp đường sắt Trung Quốc. Nó sẽ trở thành điểm khởi đầu cho các chuẩn mực an toàn đường sắt. Người dẫn sẽ tiếp tục dõi theo và phê bình, cũng như thúc đẩy nhà chức trách phản ứng và giải quyết nhanh chóng vấn đề".

Nhật báo Nhân dân Trung Quốc đưa ra một số bình luận. Người nói an toàn cần xếp cao hơn hết trong xây dựng và vận hành đường sắt cao tốc. Người khác nhấn mạnh cần từ bỏ kiểu phát triển mà hy sinh an toàn.

Mỗi lần sau khi xảy ra sự cố nào đó, nhà chức trách Trung Quốc lại lo lắng, lại triệu tập họp khẩn và ra yêu cầu kiểm tra an toàn toàn diện. Tuy nhiên, những tai nạn chết người vẫn thường xuyên xảy ra. Có đôi khi, một cuộc họp về an toàn vừa kết thúc thì tai nạn đã tới ...Những bài học xương máu cảnh báo rằng, càng háo hức phát triển bao nhiêu, thì càng cần phải chú ý tới an toàn bấy nhiêu.

Báo chí Nhật Bản từ lâu đã "chế nhạo" việc Trung Quốc không thừa nhận sao chép công nghệ shinkansen của Nhật khi xây dựng đường sắt cao tốc. Hôm thứ Hai, Tờ Mainichi News Daily của Nhật cho hay, trong khi Trung Quốc sao chép các công nghệ tàu shinkansen của Nhật, thì đã bỏ qua các biện pháp an toàn. Báo này viết: "Một chuyên gia Nhật khi phân tích băng video về vụ tai nạn tàu cao tốc chết người ở Trung Quốc đã nói, đó là một tai nạn khó có thể tưởng tượng sẽ xảy ra ở Nhật Bản, thậm chí một trong hai đoàn tàu liên quan dường như là kiểu tàu Trung Quốc mô phỏng từ tàu shinkansen". Chuyên gia này nói: "Dựa vào các dấu hiệu nhận biết, con tàu đâm vào đoàn tàu khác dwongf như là mẫu CRH2 sản xuất trên nền tảng công nghệ từ Hãng Kawasaki Heavy Industries Ltd của Nhật, con tàu còn lại có vẻ là CRH1, trên nền tảng công nghệ của Bombardier Inc, Canada".

Một nguồn tin khác từ công ty nói rằng, từ lâu họ đã quan ngại về cách tiếp cận ưu tiên tốc độ hơn là an toàn của Trung Quốc.

Một quan chức đường sắt Nhật Bản nói, tàu shinkansen được trang bị hệ thống kiểm soát tự động kể từ khi ra đời năm 1964 bởi hơn ai hết, nhà sản xuất hiểu rằng, rất khó để người lái tàu có thể trông cậy chắc chắn vào hệ thống phanh khi hoạt động ở tốc độ cao.

Các tàu shinkansen được thiết kế trên khái niệm có thể dừng bất cứ khi nào khi phát hiện ra điều gì bất thường, quan chức đường sắt Nhật Bản nói. Kể từ khi khai trương, theo vị quan chức này, chưa một vụ va chạm nào xảy ra.

Trong khi cơ hội tìm ra nguyên nhân chính xác vụ tai nạn hôm thứ Bảy phụ thuộc vào việc nhà chức trách Trung Quốc tiến hành điều tra toàn diện thế nào như đã hứa hẹn, thì vụ việc rõ ràng đã tác động mạnh tới lòng tin của người dân về chuẩn an toàn với đường sắt và khả năng tài chính của kế hoạch mở rộng mạng lưới cao tốc khắp Trung Quốc.

Dù có hay không chuyện tai nạn do sơ suất hay tham nhũng, thì sự cố chết người cuối cùng sẽ dẫn tới việc người dân gia tăng giám sát quá trình ra quyết định của Trung Quốc và kế hoạch phát triển cao tốc sẽ cần phải chậm lại để xem xét một cách tổng thể.

Thụy Phương (Theo Atimes)

Tầu chệt nói tai nạn do sét đánh nên không thằng nào có lỗi cả. Đảng chó tầu đang sắp sửa đem ông trời ra toà án nhân dân để xử tội rồi.

Không cần thiết "phải chậm lại để xem xét một cách tổng thể". Trong xã hội cộng sản, sinh mạng con người rẻ như bèo, cần phải hy sinh để thử nghiệm cứ phải làm miễn sao phát triển vượt bực hơn cả Nhật Mỹ. 40/1.3 tỷ nghiã lý gì đâu. 40 mạng chứ hơn nữa vẫn phải hy sinh. Đã ăn cắp được kỹ thuật tiên tiến là 1 bước nhẩy vọt rồi, việc xây dựng càng phải thúc đẩy nhanh chóng để Nhật Mỹ kinh hồn, thế mới là China Đại Hán.
Hồ Cẩm Đào.

Tai nạn tàu siêu tốc TQ: Người dân cần sự thật

Ngày 28-7, giám đốc Sở Đường sắt Thượng Hải An Lộ Sinh công bố nguyên nhân gây tai nạn tàu siêu tốc ngày 23-7 làm 39 người chết và 192 người bị thương là do đèn tín hiệu ở ga Nam Ôn Châu bị lỗi do sét đánh! Dư luận bức xúc đòi điều tra công khai và minh bạch.

Thân nhân của các nạn nhân trong tai nạn tàu siêu tốc ngày 23-7 biểu tình đòi sự thật tại ga Nam Ôn Châu - Ảnh: AFP

Ông An Lộ Sinh cho biết thay vì bật tín hiệu đèn đỏ khi tàu D3115 bị sự cố mất điện đang phải dừng lại sửa chữa, đèn tín hiệu lại chuyển sang màu xanh và tai nạn đã xảy ra. Song dư luận Trung Quốc không đồng tình với lời giải thích này. Tân Hoa xã đưa tin nhiều người dân Trung Quốc đã chỉ trích dữ dội Bộ Đường sắt nước này. “Đây không phải là thiên tai, tôi cho rằng có sự sai lầm trong vấn đề quản lý và lên lịch trình cho các chuyến tàu” - Lý Nghĩa Tân, một hành khách sống sót từ chuyến tàu D301, nói.

Cần sự thật hơn cần tiền

Ngày 27-7, hơn 100 thân nhân của 39 hành khách thiệt mạng trong vụ tai nạn đã tụ họp ở ga Nam Ôn Châu yêu cầu chính quyền cho biết nguyên nhân thật sự đằng sau tai nạn. Theo Thời báo Hoàn Cầu, thân nhân của các nạn nhân muốn đối thoại trực tiếp với các quan chức của Bộ Đường sắt Trung Quốc. “Hãy công bố nguyên nhân thật sự đằng sau tai nạn tàu siêu tốc ngày 23-7 và tôn trọng chân giá trị của các nạn nhân” - một biểu ngữ dài 15m đã được giăng ra ở ga Nam Ôn Châu suốt ngày 27-7.

“Họ từng tuyên bố rằng những chiếc tàu siêu tốc được chế tạo với kỹ thuật tiên tiến hơn cả tàu Shinkansen của Nhật. Sao lại nói rằng do lỗi của đèn tín hiệu quá dễ dàng đến thế. Cơ quan chức năng không nên che giấu bất cứ chuyện gì với công chúng” - Vương Hội, người phụ nữ đã mất chồng trong vụ tai nạn, không giấu được sự giận dữ.

Thân nhân của những người bị nạn cũng thẳng thừng từ chối khoản bồi thường 500.000 nhân dân tệ (77.626 USD) do ngành đường sắt đưa ra. Đa số đều yêu cầu chính quyền hãy công bố sự thật về nguyên nhân tai nạn và các cá nhân phải chịu trách nhiệm trong vụ này rồi hãy nói đến chuyện bồi thường. “Chúng tôi không cần tiền, chúng tôi cần sự thật” - bà Vương nói. Họ càng thêm giận dữ với đề nghị mà chính quyền Ôn Châu đưa ra: thưởng 50.000 nhân dân tệ cho những người sớm ký vào biên bản thỏa thuận bồi thường và không “làm phiền” ngành đường sắt nữa.

“Tôi chưa biết nguyên nhân tai nạn thì làm sao có thể nói đến chuyện bồi thường?” - một người thân của bé Hướng Vi Nghĩa, bị mất cả cha lẫn mẹ trong tai nạn, phẫn nộ. “Họ không màng đến tai nạn và nguyên nhân gây ra nó. Họ làm như thể chúng tôi đến đây chỉ vì tiền. Còn điều gì đau đớn hơn” - anh trai của một nạn nhân đi trên chuyến tàu định mệnh D301 nói.

Nhân Dân Nhật Báo dẫn lời các chuyên gia cho biết đa số đều cho rằng mức bồi thường trên là chưa thỏa đáng và rất lạnh lùng.

Điều tra minh bạch

Theo Tân Hoa xã, Thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo mới đây đã yêu cầu điều tra nhanh chóng và minh bạch nguyên nhân gây tai nạn, đồng thời công bố kết quả điều tra cho người dân được biết. Ông Ôn Gia Bảo cũng cho biết sẽ nghiêm trị những quan chức đã tắc trách để gây ra tai nạn. Ông cho rằng các vụ sập cầu, tai nạn hầm mỏ, tai nạn giao thông vừa qua cho thấy một số đơn vị, ngành, thậm chí chính quyền một số địa phương đã quá xem nhẹ các vấn đề an toàn liên quan đến sinh mạng người dân, quản lý lỏng lẻo và không tuân thủ quy định của quốc gia.

Nhật báo Đô Thị Phương Nam viết: “Không có một cuộc điều tra độc lập để làm rõ sự thật của vấn đề, người sống sẽ không bao giờ bằng lòng và người chết cũng không được yên nghỉ”. Chuyên gia Hà Vĩ Phương thuộc Đại học Luật Bắc Kinh kêu gọi thành lập một ủy ban độc lập để điều tra vụ tai nạn cũng như sự phát triển của ngành đường sắt siêu tốc. Theo ông Hà, việc để Bộ Đường sắt điều tra và công bố kết quả theo kiểu “vừa đá bóng vừa thổi còi” là rất khó có sự minh bạch.

MỸ LOAN - NLDOL

Trung Quốc tăng tiền đền bù nạn nhân tàu cao tốc

Trung Quốc vừa tăng gấp đôi mức đền bù cho người thân của những nạn nhân thiệt mạng trong tai nạn tàu cao tốc ở Ôn Châu hôm 23/7.

Người thân của 40 nạn nhân thiệt mạng sẽ nhận được 915.000 tệ (khoảng 142.000 USD) cho mỗi trường hợp, Xinhua đưa tin. Mức bồi thường này tăng 415.000 tệ, tức là gần gấp đôi so với mức công bố trước đó.

Thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo hôm qua tới thăm hiện trường vụ tai nạn. Ông đặt vòng hoa và cúi người ba lần để thể hiện sự tiếc thương đối với những nạn nhân xấu số.

Hiện trường vụ tai nạn tàu cao tốc ở Ôn Châu hôm 23/7. Ảnh: AP

Hiện có thông tin cho rằng người thân của các nạn nhân từ chối nhận bồi thường cho tới khi vụ tai nạn được điều tra một cách toàn diện, bất chấp việc các quan chức ngành đường sắt Trung Quốc thừa nhận tai nạn thảm khốc này có nguyên nhân từ trục trặc ở hệ thống báo hiệu.

Việc tăng gấp đôi mức đền bù có thể là một động tác nằm trong nỗ lực làm giảm căng thẳng. Các gia đình có người thiệt mạng hôm nay tập trung ở Ôn Châu để tham gia vào lễ tang theo kiểu truyền thống của người Trung Quốc. Họ đặt những bó hoa và thắp nến tại hiện trường vụ tai nạn.

Đoàn tàu cao tốc D3115 bị sét đánh làm mất điện nên phải dừng lại trên một cầu cạn hôm 23/7. Một đoàn tàu khác mang số hiệu D301 đang lao tới đã không kịp phanh và đâm thẳng vào đoàn tàu bị mất điện. Va chạm làm 4 toa của tàu D301 bị rơi từ cầu cạn xuống đất, khiến 40 người thiệt mạng và khoảng 200 người khác bị thương.

Tai nạn tàu cao tốc ở Ôn Châu, tỉnh Chiết Giang là tai nạn đường sắt tồi tệ nhất của Trung Quốc. Nó làm dấy lên những nghi ngờ về tính an toàn của tàu cao tốc, khi Trung Quốc đang nỗ lực xây dựng mạng lưới tàu tốc độ cao lớn nhất thế giới.

Phan Lê - VNE

Các đồng rận chệt thân mến,
Chủ trương của đại "háng" ta là năm 2015 sẽ phải là siêu cường số 1 của thế giới trong tất cả mọi lãnh vực và năm 2020 "đại háng" sẽ là bá chủ hoàn cầu, tất cả thế giới phải quy về một mối và bắc "kinh tởm" sẽ là trung tâm quyền lực.
Vì sự nghiệp hoành tráng và vĩ đại nêu trên, toàn dân chệt cương quyết ăn cắp kỹ thuật nước ngoài, sản xuất thực phẩm cực độc để đầu độc nhân loại, phải thúc đẩy tiến độ khoa học trong nước dù phải hy sinh vài trăm triệu chệt con miễn sao đạt được mục đích.
Nghị quyết này đã được thông qua trong cuộc họp của bộ chính trị và quốc hội chệt, nhân dân chệt phải nghiêm chỉnh cháp hành.
Đã ký.
Ôn dịch - hồ cắm đầu.