Phim Việt ra rạp bây giờ chỉ xoay quanh những chuyện sốc, sex, hài hước nhảm, xem xong không đọng lại ǵ
Bộ phim từng liên tục được hâm nóng, thu hút sự chú ư của công chúng trong một thời gian dài, thậm chí từ lúc chưa quay là Long Ruồi (đạo diễn Charlie Nguyễn, Hăng phim Thiên Ngân phối hợp với Hăng phim Việt và Early Risers đồng sản xuất). Thế nhưng, đến khi phim ra mắt, nhiều ư kiến trên các diễn đàn, mạng xă hội phần lớn tập trung vào “điểm sáng”- diễn viên Thái Ḥa - hơn là nhân vật Long Ruồi và câu chuyện trong phim.

Cảnh trong phim Long Ruồi ảnh do hăng phim Thiên Ngân cung cấp
Cái ǵ cũng lên phim được
Nếu mổ xẻ phân tích sâu hơn nữa th́ chuyện phim cũng đầy những thiếu sót, hời hợt xoay quanh tiếng cười. Dẫu rằng Long Ruồi vẫn có thể mang đến cho khán giả tiếng cười giải trí nhưng xét ở góc độ điện ảnh, bộ phim lại giống như một vở kịch hài mua vui hơn là để lại điều ǵ đáng nhớ từ một tác phẩm điện ảnh.
Nhiều người trong giới nói rằng nếu không có Thái Ḥa - đă tạo được dấu ấn từ bộ phim Để Mai tính - th́ Long Ruồi sẽ khó nhận được cảm t́nh của khán giả. Nếu không có gương mặt trụ cột này làm “xương sống” th́ bộ phim cũng dễ dàng bị “đổ ụp” bởi cái nông cạn của t́nh tiết làm nên câu chuyện phim.
Ngay từ đầu, nhà sản xuất đă nhấn mạnh rằng do không có nhiều kinh phí nên phần hành động sẽ được tiết giảm tối đa. V́ vậy, phim về đề tài xă hội đen nhưng tập trung khai thác tiếng cười xoay quanh những t́nh huống hài hước khi chàng Tèo “nhà quê bán bánh xèo” bỗng một bước thành trùm băng đảng. Mọi xung đột đều được xử lư bằng sự hài hước cùng một kết thúc giản đơn. Điều này càng khiến Long Ruồi giống một vở hài kịch hơn là một tác phẩm điện ảnh hành động - hài với những cấu trúc phân cảnh và kịch tính đặc trưng của thể loại.
Thời gian qua, phim điện ảnh Việt liên tục được ra rạp cũng là một tín hiệu đáng mừng nhưng không dễ có được những bộ phim khiến công chúng hài ḷng thật sự sau nhiều kỳ vọng. Cái vui nhất thời có thể dễ lăng quên và nằm trong lưng chừng của sự tạm chấp nhận khi không thể đ̣i hỏi thêm điều ǵ hơn. Nh́n lại những mùa phim trước đây, mới thấy kiểu làm phim kết hợp “sao + hài hước dễ dăi” hoặc “đề tài bí ẩn + sao hài” đă trở thành một vết ṃn.
Nhà báo Cát Vũ nói: “Điện ảnh thời những năm 1990 bị lên án là “ḿ ăn liền”, từng bị khán giả quay lưng nhưng xem ra phim “ḿ ăn liền” c̣n có những câu chuyện, những giá trị đáng nhớ hơn. Đề tài phim bây giờ chỉ quẩn quanh những chuyện sốc, sex, hài hước nhảm, xem xong rồi không đọng lại ǵ. Không phải cái ǵ cũng có thể đem bày biện lên màn ảnh rộng”.
Một đạo diễn ngụy biện: “Bây giờ phim không sốc, sex, đồng tính người ta không mua vé! C̣n những khán giả muốn hướng tới ḍng phim chính luận, nghiêm túc và có chiều sâu th́ có thể xem phim nước ngoài”. Như vậy, lẽ nào phim Việt cứ “loi ngoi” đi sau, chấp nhận trở thành món giải trí vô thưởng vô phạt dễ lăng quên?
Trong guồng quay của điện ảnh, bản thân cũng là một mắt xích làm nên ṿng quay đó, đạo diễn phim Hotboy nổi loạn Vũ Ngọc Đăng thẳng thắn nh́n nhận: “Phim của tôi làm ra từng chịu cảnh phải “sống trong ṿng xoáy của dư luận”, bản thân tôi khi nh́n lại, nhận diện cũng cảm thấy chán chính ḿnh. Tôi muốn làm cái ǵ khác hơn. Khán giả luôn cần cái mới và chính đạo diễn phải là người đi t́m, khai phá những cái mới đó. Điều đáng tiếc là có nhiều phim hiện nay đă không dung ḥa được hai thái cực, làm phim giải trí nhưng không có nghĩa là kể những câu chuyện theo kiểu cười để rồi quên”.
Đạo diễn cũng quên ḿnh là ai
Khi đoàn làm phim Cảm hứng hoàn hảo ra mắt, đạo diễn Nguyễn Lê Dũng đă khiến không ít người trong giới lo ngại về giá trị thật sự của bộ phim. Chưa kể nội dung khai thác về đề tài đồng tính c̣n nhiều điều phải bàn, thời gian quay bộ phim này khá ngắn ngủi mà trên hết là mâu thuẫn của chính đạo diễn trong cách xử lư vấn đề trên phim khi trả lời những băn khoăn đang đặt ra. Đạo diễn cũng nhập nḥe giữa những ǵ gọi là giá trị nghệ thuật và yếu tố ăn khách. Nói như vậy để thấy rằng những ông vua trường quay hoàn toàn “nắm quyền” xử lư t́nh huống nhưng vẫn phải chịu áp lực từ cái bóng “lợi nhuận, doanh thu” của nhà sản xuất.
Đạo diễn Bùi Tuấn Dũng nhận xét: “Cuộc sống hiện tại, mọi thứ đều gấp gáp, vội vàng quá. Nhà sản xuất làm vội, biên kịch viết vội, diễn viên cũng diễn vội. Chỉ chết mấy đạo diễn, chả làm ǵ được v́ ḿnh làm kỹ mà người khác không cần kỹ th́ cũng thua. Nhiều người tặc lưỡi, thôi cho qua”.
Đạo diễn vốn biết ḿnh là ai, nhận diện được vấn đề nhưng vẫn chấp nhận làm phim trong một sự “thỏa hiệp”, chấp nhận để tên tuổi ḿnh “lọt thỏm” và “trôi vèo” trong ḍng chảy nhạt nḥa th́ điện ảnh làm sao thoát khỏi sự dễ dăi, sáo ṃn?
Đạo diễn phim Vũ điệu tử thần ví von: “Nước biển đang đục, biển đang động mạnh, muốn nó xanh ngay đâu có được. Cái ǵ cũng phải từ từ”. Tuy nhiên, nói theo đạo diễn Vũ Ngọc Đăng th́: “Điện ảnh đă đi một đoạn đường quá dài cho những đề tài giải trí, càng lúc càng sa đà vào sự dễ dăi. Nếu cứ đi theo quỹ đạo của sự dễ dăi như hiện nay, khán giả sẽ chán ngấy và quay lưng là điều tất yếu”.
Phim càng lúc càng nhạt nḥa đến mức khán giả cứ ra khỏi rạp là buột miệng “phim Việt mà, vậy được rồi” hoặc thẳng thừng hơn “nói không với phim Việt”. Điện ảnh có vẻ như đang đứng trước sự chấp nhận trong “chán ngấy” hoặc chối bỏ của công chúng.
Dễ dăi hóa mọi thứ
Với tư cách là nhà sản xuất phim, nhà báo Nguyễn Thế Thanh nh́n nhận: “Điện ảnh vốn luôn có sức tác động và để lại ấn tượng mạnh mẽ trong tâm hồn người xem. Nếu phim thu hút người xem bằng tài năng diễn xuất của diễn viên, cách kể chuyện của đạo diễn và một khi khán giả đă ḥa với cuộc đời của nhân vật th́ chẳng ai đặt nặng vấn đề giải trí hay nghệ thuật. Điện ảnh Việt càng lúc càng dễ dăi hóa mọi thứ. Cái đáng nói nhất là yếu tố kịch đă dần dần xâm chiếm khi đài từ của nhân vật, cách dùng h́nh thể - vốn là của sân khấu kịch - vẫn được khai thác trên phim, ngôn ngữ điện ảnh cũng mất dần. Một khi sạn bắt đầu xuất hiện từ chính cách thể hiện th́ điện ảnh đă không c̣n là điện ảnh nữa”.
Theo Tiểu Quyên
Người lao động