- Trở thành người lãnh đạo Nhật Bản thứ 6 trong vòng 5 năm trở lại đây kể từ ngày 30/8 vừa qua, ông Yoshihiko Noda đang trải qua những giây phút của “tuần trăng mật” ngắn ngủi để rồi sẽ phải đối mặt với những thách thức khẳng định bản thân trong vai trò Thủ tướng đất nước Mặt trời mọc.
Cậu bé nhà nông hôm nào nay đã ở trong một vị thế hoàn toàn khác, nhưng có những điều thiêng trong tim ngài Thủ tướng hôm nay sẽ mãi mãi thuộc về ruộng đồng cây trái và những người nông dân thân yêu nhất đời ông. Tân Thủ tướng Nhật Bản: “Tôi là con cá trạch…”
Tân Thủ tướng Nhật
Ở thời điểm này, bất cứ người nào trở thành Thủ tướng mới của Nhật Bản cũng sẽ phải đối mặt với những thử thách lớn, đó là: phục hồi nền kinh tế đang đình trệ, tái thiết các khu vực bị thiên tai tàn phá, chấm dứt cuộc khủng hoảng hạt nhân ở Fukushima, kìm hãm sức tăng của đồng Yên đang đe dọa đến xuất khẩu và tìm kiếm sự hợp tác từ các Đảng đối lập.
Người ta không khỏi lo lắng hỏi nhau: “Liệu ông Yoshihiko Noda có kéo dài được dư vị ngọt ngào trong cuộc “hôn nhân” với đất nước hay hành trình ấy cũng sẽ lặp lại ngắn ngủi như 5 người tiền nhiệm của ông?” Câu hỏi ấy vẫn còn bỏ ngỏ. Và nhiều hơn nữa những câu hỏi về vợ con ông cũng được đặt ra mà chưa có câu trả lời thỏa mãn dù chỉ là đôi chút.
Vị tân Thủ tướng dường như đã và đang cố ý “lơ” đi những thông tin về đời tư của mình, “giấu biệt” gia đình, vợ con trước sự tò mò của công chúng. Song với giới thạo tin hay những người muốn hiểu thêm về người lãnh đạo mới của Nhật, thì chuyện Thủ tướng không muốn lộ chuyện riêng không hề là trở ngại.
Bằng cách riêng, họ đã và sẽ hiểu được phần nào những bí ẩn mềm mại riêng tư đằng sau các phát ngôn và hành động chính trị cứng rắn của ông. Hoàn cảnh gia đình, những khó khăn, tính tình, người vợ hiền và hai con, những thú vui rất đời thường,… tất cả giúp phác họa hoàn chỉnh hơn chân dung của tân Thủ tướng.
Một đôi tay dày nắm lấy nhau đầy quả quyết, động tác cúi chào gập mình thấp đầy trân trọng, hành động ấy khi nhậm chức của ông Noda đã để lại ấn tượng tốt đẹp, cho thấy một con người trầm tĩnh, vững vàng. Sinh ra ở Funabashi, Chiba (phía đông Tokyo) vào năm 1957, Noda là cháu đích tôn của một lão nông, là con trai của một cặp vợ chồng ban đầu cũng là nông dân thuần túy (sau này cha của Noda trở thành sĩ quan nhảy dù thuộc lực lượng phòng vệ Nhật Bản), họ hàng nhà Noda cũng không có bất cứ ai làm chính trị. Từ bé, Noda đã là một cậu bé ít nói, hay suy tư. Thế nên thật khó mà hình dung cũng cậu bé ấy sau này lại có thể có những bài diễn thuyết trước công chúng đầy sức thuyết phục và bền bỉ đến vậy.
Trong ký ức còn rõ rệt về thơ ấu, ông Noda nhớ rằng cha mẹ mình quá nghèo khổ, tới mức họ không thể chi trả cho đám cưới của mình. Bản thân ông cũng từng có lúc không đủ tiền mua quần áo mới cho con nhỏ. Bởi thế cho nên ông đã ví von mình xưa kia cũng như con cá trạch, vùng vẫy ở dưới đáy sông hồ. “Tôi không thể là một con cá vàng”, ông Noda nói. Những lời tự giới thiệu sinh động và chân thành của ông đã tác động được đến sự hào hứng và lòng tin của người dân vào người lãnh đạo mới.
Noda kể rằng chính cha mẹ ông đã thôi thúc ông trở thành một chính khách. Khi mới 3 tuổi, vào năm 1960, trong khi ngồi xem tin tức cùng với mẹ, Noda nhớ rằng mẹ bảo với cậu bé nhỏ xíu ấy là “Các chính khách thật liều mạng”. Sau đó, cậu bé luôn nhìn thẳng vào mắt người đối diện và rất biết lắng tai nghe ấy bắt đầu quan tâm tới chính trị.
Tuy nhiên, khi trở thành sinh viên ở Đại học Waseda, các mối quan tâm của Noda chuyển sang sự nghiệp báo chí. Tốt nghiệp Đại học vào mùa xuân năm 1980, Noda ghi danh vào một học viện tư nhân, ở đó, người sáng lập ra học viện, đồng thời là người sáng lập tập đoàn Panasonic, đã nhấn mạnh tầm quan trọng của những bài diễn thuyết trên phố: “Nếu bạn muốn trở thành một chính trị gia, liệu bạn có thể diễn thuyết trên phố không? Nếu như bạn không có một nền tảng chính trị, có tên tuổi và tiền bạc, bạn phải đi tìm kiếm sự ủng hộ với chỉ một cái micro. Bạn có thể làm chứ?” Với tiêu chí ấy, Noda trở thành học viên xuất sắc.
“Tôi là con cháu của những người nông dân, điều ấy có thể lý giải….” - ông đã từng bắt đầu những bài diễn thuyết của mình như vậy, như một cách để tự giới thiệu, một cách để nhắc nhở mình luôn nhớ mình là ai, và câu nói ấy luôn vang lên đầy tự hào và tự tin. Người ta chỉ có thể tự tin khi người ta hiểu biết rõ về những gì mình nói. Noda chưa bao giờ mặc cảm vì mình không được sinh ra trong một gia đình quyền quý, ông sống theo cách vươn lên như để khẳng định rằng nếu có “một ước mơ, khát vọng và tình người”, không có điều lớn lao nào là con người không thể thực hiện.
Bằng cách sống như thế và truyền cảm hứng cho những người xung quanh như thế, ông Noda tỏa ra một năng lực đoàn kết mọi người và ít nhất là những Đảng viên trong Đảng của ông đã làm việc cũng nhau, cộng tác với nhau thật đắc lực và hiệu quả.
Một người vợ hiền giữ cho ngôi nhà ấm áp
Trong những bài diễn thuyết, ông Noda đôi lúc không thể kiềm chế được những lời liên hệ tới “vũ khí bí mật” của mình - và vợ ông đã “lộ diện” gián tiếp theo cách ấy, bà là Jen Noda.
Phu nhân Thủ tướng năm nay 48 tuổi. Khác với người chồng của mình, bà được sinh ra ở Thủ đô Tokyo, trong một gia đình thương gia. Khi còn là sinh viên, Jen nổi tiếng với giọng hát trời phú, luôn là giọng ca chính ở trường. Hai người gặp nhau trong một bữa tiệc của người bạn và nhận ra ở nhau điểm chung tuyệt vời, ấy là sự nhân từ và lòng hào hiệp.
Đó là một bữa tiệc ngập tràn lời ca tiếng hát, và Noda đã chắc chắn ngay từ ngày hôm đó rằng cô gái có giọng hát đẹp kia chính người bạn đời mà số phận đã xếp đặt cho ông.
Còn nhớ trong những lần diễn thuyết tranh cử của chồng giữa những ngày đông giá lạnh, Jen đứng giữa đám đông và giữa tuyết rơi phát cho công chúng những tài liệu của chồng. Bà đã thu xếp khéo léo chuyện nhà cửa để chồng an tâm theo đuổi sự nghiệp, hơn thế, bà còn sát cánh bên chồng, quản lý cẩn thận về tài chính gia đình, và tham gia tích cực vào quá trình ông Noda chứng tỏ bản thân trước nhân dân cả nước.
Jen thực sự quan tâm tới các hoạt động tình nguyện cho những trẻ em thiệt thòi trong xã hội. Bà yêu thích ca hát, có ngón đàn piano điêu luyện, và tính cách nổi bật ở bà là lòng khoan dung, độ lượng. Những điều đó hội tụ trong một người phụ nữ rất chuẩn mực của Nhật Bản hôm nay.
Theo đánh giá của giới truyền thông, phu nhân tân Thủ tướng trong vai trò làm vợ, làm mẹ tích cực của bà, đã nhanh chóng khỏa lấp hình bóng của những đệ nhất phu nhân trước đó của Nhật, theo một cách thức hoàn toàn khác biệt.
Ông Yoshihiko Noda bắt đầu sự nghiệp chính trị với tư cách Ủy viên Hội đồng tỉnh Chiba năm 1987; lần đầu tiên được bầu làm hạ nghị sỹ vào năm 1983; được bầu lại làm hạ nghị sỹ vào năm 2000 với tư cách đảng viên Đảng Dân chủ Nhật Bản.
Tháng 6/2010, ông được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Tài chính để thay thế ông Naoto Kan khi đó trở thành Thủ tướng Nhật Bản. Kể từ sau cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm đối với Nội các ở Hạ viện hồi tháng 6/2011, ông Noda nổi lên là một trong những ứng cử viên sáng giá nhất cho chức vụ Thủ tướng Nhật Bản.
Sau khi ông Naoto Kan từ chức Chủ tịch Đảng Dân chủ Nhật Bản vào ngày 26/8, ông Yoshihiko Noda đã được các nghị sỹ Đảng này bầu làm Chủ tịch mới vào ngày 29/8.
Yêu thích các môn thể thao đối kháng, trong đó có đấm bốc và đấu vật, ông Noda chứng tỏ bản năng mạnh mẽ của một người đàn ông quả quyết. Ông bảo, ông thích xem những trò chơi đối kháng như là người ta thích uống rượu vậy.
Trong 25 năm trời, Yoshihiko Noda đã đứng trước những sân ga ở quê nhà Chiba của ông để diễn thuyết vào mỗi buổi sáng trong tuần. Hình ảnh đó còn được ghi nhận đậm nét trong sự nghiệp người đàn ông là Thủ tướng thứ 62 của Nhật Bản ấy như là biểu tượng của sự bền bỉ, lòng tự tin và đức sẻ chia. Cảm động hơn, giữa đám đông ấy, ông có thể nhìn thấy người bạn đời (hay chí ít là tinh thần của bà) luôn sát cánh bên ông, cả thuở hàn vi và khi thành đạt.
Mai Khôi Hoa
theo phunutoday