Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ Lê-ôn Pa-nét-ta (Leon Panetta)*ngày 2-10 đă công khai cảnh báo I-xra-en đang “ngày càng trở nên cô lập” ở Trung Đông và ưu thế quân sự không thể thay thế cho vị thế ngoại giao suy yếu.
Phát biểu với báo giới trên chuyến bay từ Oa-sinh-tơn tới thăm Trung Đông lần đầu tiên trên cương vị Bộ trưởng Quốc pḥng, ông Pa-nét-ta nhấn mạnh, khu vực Trung Đông đang ở trong một thời kỳ đầy kịch tính với rất nhiều biến động và thay đổi. Ông Pa-nét-ta nói I-xra-en cần phải tái khởi động các cuộc hoà đàm với người Pa-le-xtin và tái thiết lập mối quan hệ thân thiện với Thổ Nhĩ Kỳ và Ai Cập.* “Trong thời điểm kịch tính ở Trung Đông, khi có quá nhiều thay đổi tại đây, việc ngày càng trở nên cô lập không phải là t́nh thế tốt đẹp với I-xra-en. Và đó là những ǵ đang xảy ra”, ông Pa-nét-ta nói.
Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ nói chuyện với các phóng viên trên chuyến bay sang Trung Đông. Ảnh: AFP
Làn sóng biểu t́nh quét qua khu vực Trung Đông trong năm vừa qua đă khiến I-xra-en càng bị cô lập hơn trước những chính quyền mới đại diện cho người A-rập. Những chính quyền mới này không chấp nhận làm ngơ trước những hành động của chính phủ I-xra-en đối với người Pa-le-xtin.
Trong khi đó, mối quan hệ giữa I-xra-en với Thổ Nhĩ Kỳ đă xấu đi nghiêm trọng. Hồi tháng 7, An-ca-ra đă thách thức lệnh phong toả dải Ga-da của I-xra-en khi ủng hộ con tàu Mavi Marmara chở hàng viện trợ nhân đạo đến cho khu vực này. Sự việc càng trầm trọng hơn khi binh lính I-xra-en đột kích tàu Mavi Marmara đă làm 9 nhà hoạt động Thổ Nhĩ Kỳ thiệt mạng. Mới đây, An-ca-ra đă hạ cấp quan hệ ngoại giao với Ten A-víp do I-xra-en từ chối xin lỗi về vụ việc này. Thậm chí khi Pa-le-xtin đệ đơn lên LHQ, An-ca-ra c̣n cam kết một chiến dịch ngoại giao nhằm ủng hộ nước này t́m kiếm một chiếc ghế tại tổ chức chính trị lớn nhất hành tinh.
Không chỉ với Thổ Nhĩ Kỳ mà cả quan hệ giữa I-xra-en với Ai Cập - hiện cũng đang căng thẳng do “sự cố” tập kích biên giới làm chết 2 binh sĩ và 1 sĩ quan chỉ huy biên pḥng Ai Cập. Vụ việc khiến chính quyền Cai-rô tuyên bố sẽ xem lại các hiệp ước hoà b́nh đă kư kết trước đây với I-xra-en.
Trong bài phát biểu*ngày 2-10 nói trên, tân Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ Pa-nét-ta tái khẳng định cam kết của Mỹ về mối quan hệ quân sự với I-xra-en, trong đó có việc cung cấp cho Ten A-víp*đủ khí tài để duy tŕ ưu thế về quân sự trong khu vực. Tuy nhiên, người đứng đầu Lầu Năm Góc cũng cảnh báo I-xra-en rằng, ưu thế quân sự là chưa đủ để bảo đảm an ninh nếu tự cô lập về ngoại giao. Ông Pa-nét-ta kêu gọi I-xra-en t́m cách trao đổi thông tin với các nước khác trong khu vực nhằm duy tŕ sự ổn định. Ông Pa-nét-ta cho biết, Oa-sinh-tơn sẵn ḷng giúp đỡ I-xra-en thiết lập mối quan hệ ngoại giao tốt đẹp với Thổ Nhĩ Kỳ và Ai Cập, những đối tác khu vực có giá trị trong quá khứ. “Tôi nghĩ v́ nền an ninh của khu vực, việc chúng tôi làm tất cả mọi thứ có thể để cố gắng giúp đỡ họ tái thiết lập quan hệ với các nước như Thổ Nhĩ Kỳ và Ai Cập là điều thật sự quan trọng”, ông Pa-nét-ta nói.
Theo các nhà phân tích, sự đối đầu căng thẳng giữa I-xra-en và Thổ Nhĩ Kỳ khiến Mỹ không khỏi lo ngại v́ cả Ten A-víp và An-ca-ra đều là đồng minh quan trọng của Mỹ ở Trung Đông. Trên thực tế, quan hệ ngày càng xấu giữa*hai nước này đang khiến cho Mỹ gặp nhiều khó khăn trong việc triển khai các chính sách mới tại Trung Đông.
Ngọc Hà
Theo DanViet