Gần 50 năm gắn bó với sân khấu, nhiều lần Kiều Mai Lư nhận được đề nghị từ các anh em trong nghề, muốn giúp chị làm sô diễn để đời. Nhưng chị luôn từ chối v́ 'rất ngại khi phải làm ǵ đề cao ḿnh'.
Giống các nghệ sĩ lăo làng của sân khấu cải lương Việt Nam như: Thanh Điền, Bảo Quốc, Lệ Thủy, cố nghệ sĩ Kim Ngọc, Minh Vương... nghệ sĩ Kiều Mai Lư có gần 50 năm theo nghề diễn. Chị và những tên tuổi cùng thời đă trải qua nhiều thăng trầm của bộ môn nghệ thuật truyền thống.
Với bản lĩnh nghề nghiệp, khi cải lương không c̣n cực thịnh, những gương mặt này tiếp tục trụ lại với kịch nói, tấu hài, phim truyền h́nh... Ở lĩnh vực nào, họ cũng luôn được khán giả yêu mến.
Kiều Mai Lư trong vai bà Sáu của phim "Xóm gà". Ảnh:
P.S.
Kiều Mai Lư là một trong số ít những nghệ sĩ đi lên từ cải lương và hiện giờ tiếp tục "tả xung hữu đột" ở các lĩnh vực biểu diễn khác. Dù trên sàn diễn, hay ở phim trường, nữ nghệ sĩ sinh năm 1949 vẫn giữ nét duyên và chất riêng: mộc mạc, chân chất, gần gũi khán giả. Chị có thể tếu táo vai hài với diễn viên Anh Vũ ở tụ điểm sân khấu; rồi sau đó lên một câu cải lương mùi mẫn với chất giọng cao, khỏe trong một vở diễn chính thống; có lúc lại hóa đanh đá, chua ngoa trên phim truyền h́nh.
Gần đây nhất, vai bà Sáu Gà của Kiều Mai Lư trong bộ phim truyền h́nh
Xóm gà, được nhiều khán giả yêu thích.
Xóm gà là câu chuyện nói về những cô gái làm nghề bán thân, họ cũng là miếng mồi để bọn c̣ dắt khách và chủ chứa kiếm lợi. Khi xóm này vào diện giải tỏa, những thành phần bất hảo của khu vực này, mà nổi bật là bà Sáu Gà do Kiều Mai Lư thể hiện, quyết liệt chống lại chuyện giải tỏa v́ đây là nơi họ kiếm lợi dễ dàng.
Kiều Mai Lư tâm sự, chị thích vai diễn ngay từ khi đọc kịch bản. "Bà Sáu Gà là kiểu nhân vật rất thật, bám sát thực tế. Có thể có những khán giả không thích
Xóm gà, v́ họ không hiểu v́ sao con người ta lại có thể lộn xộn, nheo nhóc... đến như vậy. Nhưng tôi nghĩ, phim lột tả được bộ mặt trần trụi của cuộc sống xóm lao động nghèo, ở dưới đáy thấp của xă hội", Kiều Mai Lư chia sẻ.
Nữ nghệ sĩ thích những vai diễn gần gũi đời sống. Ảnh:
T.H.
Ở tuổi hơn 60, điều khiến Kiều Mai Lư tự hào mỗi khi nhắc đến là chị có thể ḥa ḿnh vào tập thể rất vui vẻ, hồn nhiên. Làm việc với êkíp nào Kiều Mai Lư cũng được anh chị em trong đoàn quư mến. Chị giản dị, chan ḥa trong giao tiếp, nhưng nghiêm túc trong tác phong công việc.
Chị chưa bao giờ để bị phàn nàn do đi trễ, chạy sô chụp giật làm ảnh hưởng đến đoàn. Chị kể, ngày trước khi đi diễn với nghệ sĩ Diệp Lang hay Bảo Quốc, có khi các nghệ sĩ lớn tuổi phải ngồi đợi ṃn mỏi các em trẻ đến tập.
"Lịch tập 9h th́ 15 phút trước đó ba đứa già đă có mặt. Đợi đến 13h hay 14h mới thấy bạn diễn trẻ ḷ ḍ đến, rồi họ cũng giải thích qua quưt vài câu", nữ nghệ sĩ bùi ngùi nói.
"Nghề này vô biên lắm. Nếu ḿnh làm việc với cái tâm, trân trọng nghề nghiệp th́ gặt hái được quả ngọt. C̣n nếu mà tự măn, hay mất đức th́ ông tổ sẽ không tha, cho đó rồi lấy lại. Có khi cũng thảm khốc hơn không chừng".
Nhưng cũng có những người trẻ làm cho chị thấy thêm yêu nghề, yêu đời từ cách làm việc hăng say, đầy trách nhiệm của họ. Chị thích cảm giác được trao đổi về vai diễn một cách thẳng thắn với các em trên phim trường. Rồi sau buổi quay, chen vai nhau cùng ngồi ăn tô hủ tiếu gơ lúc giữa khuya. "Ở tuổi của ḿnh, làm nghề đă lâu mà được sống trong không khí chan ḥa như thế th́ c̣n ǵ bằng", chị nói.
Hiện tại, Kiều Mai Lư khá đắt sô quay phim, cải lương truyền h́nh, cũng như đi diễn ở tỉnh. Chị nói, bây giờ làm việc c̣n nhiều hơn thời trẻ.
Nhưng vốn xuất thân là dân cải lương "chính cống", chị không giấu sự chạnh ḷng khi nói về t́nh trạng sa sút của bộ môn nghệ thuật này.
"Tại sao cứ nghĩ cải lương là phải phục trang sặc sỡ, rực rỡ và phải đẹp, dù đóng vai ǵ cũng phải đẹp. Vai nghèo cho ra vai nghèo. Không ít vở bây giờ, cô lái đ̣ nghèo toàn mặc nhung lụa. Khán giả đến để nghe nghệ sĩ trải ḷng ḿnh trong số phận của nhân vật, trong câu hát, chứ không phải để ngắm trang phục, cảnh trí lộng lẫy", chị nói liền một mạch, hơi cao giọng.
Chị bùi ngùi nhớ lại thời hoàng kim của sân khấu, khi nó luôn được coi là một thánh đường nghệ thuật. Đó là thời mà các diễn viên hài ḥa với nhau trong từng lời ca, câu hát, từng động tác diễn xuất. Ở đó, cải lương không c̣n cảnh phô trương áo quần kim sa lóng lánh mà chất mộc của diễn xuất, của nội tâm nhân vật được đẩy đến tận cùng trong những kịch bản mang đậm ư nghĩa nhân văn.
"Nhắc để biết ḿnh buồn và biết ḿnh c̣n mong mỏi lắm cái thời xưa quay trở lại", Kiều Mai Lư trầm ngâm.
Kiều Mai Lư qua nét cọ họa sĩ Nhốp.
Chị cho rằng, bên cạnh việc thực hiện những vở cải lương tiền tỷ, tiền trăm triệu, yếu tố con người vẫn là cốt lơi. Làm sao để nghệ sĩ khi diễn phải chăm chút từng động tác nhỏ, thổi được hồn vào nhân vật th́ mới có thể khiến lớp khán giả mới không quay lưng với cải lương.
Gần 50 năm theo nghề, nhiều người muốn giúp chị thực hiện một chương tŕnh riêng để ghi dấu ấn, nhưng ngẫm nghĩ, Kiều Mai Lư từ chối. Tự nhận ḿnh may mắn trong nghề, cuộc sống riêng lẫn nghề nghiệp không có nhiều thăng trầm, nữ nghệ sĩ thấy không cần nói nhiều về bản thân ḿnh. Chị chỉ có một ước mong tổ nghiệp cho chị theo nghề đến khi không c̣n diễn được nữa.
"Chết đứng, chết ngồi ǵ cũng được, miễn đang hát mà ra đi là thanh thản nhất...", chị nói vui kèm theo cái cười sảng khoái.
Thoại Hà - VNE