Hy vọng cấp phúc thẩm sẽ công tâm, khách quan xét lại vụ án một cách có lý có tình của gia đình bị cáo Đinh Xuân Hảo, Đinh Xuân Hải tắt lịm khi TAND tỉnh Bắc Ninh tuyên y án mỗi bị cáo 1 năm tù giam về tội “Chống người thi hành công vụ” và quyết định bắt giam các bị cáo ngay tại tòa.
Hai bị cáo trước vành móng ngựa.
Việc hai thanh niên có nhân thân tốt, chưa tiền án, tiền sự, lại là con em gia đình chính sách bị bắt giam khi mà chỉ còn chưa đầy 10 ngày nữa đến Tết cổ truyền khiến gia đình bị cáo đau xót, dư luận bàng hoàng vì quyết định của HĐXX thiếu một chữ "Tình".
Vào tù vì chống lại cái sai của chính quyền
Bị TAND thị xã Từ Sơn tuyên mỗi bị cáo 1 năm tù, Đinh Xuân Hảo, Đinh Xuân Hải kháng cáo kêu oan. Họ cho rằng quá uất ức trước việc làm sai trái của chính quyền, hai thanh niên trí thức đã “phòng vệ chính đáng” để bảo vệ tài sản của gia đình.
Vụ án này xuất phát từ tranh chấp đất đai giữa cụ Mai và ông Hoàn (là bà nội và bố đẻ bị cáo Hảo, Hải). Năm 1991, cụ Mai tặng ông Hoàn hơn 400m2 đất và ông Hoàn đã làm thủ tục cấp sổ đỏ. Năm 2004, cụ Mai không đệ đơn ra UBND huyện Từ Sơn (nay là thị xã Từ Sơn) yêu cầu ông Hoan trả lại 200m2.
Mẹ của hai bị cáo khóc ngất bên thềm tòa án.
Cùng thời điểm đó, tháng 7/2004 UBND huyện Từ Sơn ra quyết định hủy bỏ “sổ đỏ” đã cấp cho 98 hộ (trong đó có gia đình ông Hoàn) vì đất liên quan đến hành lang giao thông và chia tách hộ. Việc đòi đất giữa cụ Mai và ông Hoàn lẽ ra phải được giải quyết theo thủ tục dân sự tại Tòa án, đằng này UBND huyện Từ Sơn lại ra Quyết định số 1139/QĐ-CT giao cho UBND xã Hương Mạc và Phòng Giao thông đô thị - Xây dựng - Địa chính (lúc bấy giờ) làm thủ tục cấp “sổ đỏ” cho cụ Mai và các con theo quy định. Năm 2005, 200 trong số 401m2 đất của ông Hoàn “biến” thành đất của cụ Mai.
Quá bức xúc trước hành vi chính quyền “xử” thay tòa, ông Hoàn đã làm đơn khiếu nại việc cấp “sổ đỏ” này. Tháng 5/2006, UBND huyện Từ Sơn ra Quyết định số 352/QĐ-CT thu hồi sổ đỏ đã cấp cho cụ Mai nhưng lại vẫn giữ nguyên nội dung của Quyết định số 1139/QĐ-CT.
Buộc lòng ông Hoàn phải khởi kiện hành chính ra TAND tỉnh Bắc Ninh yêu cầu hủy bỏ Quyết định số 352/QĐ-CT và Quyết định số 1139/QĐ-CT với lý do các quyết định này trái pháp luật, xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của mình.
Tại Bản án số 01/2007/HC-ST ngày 28/6/2007 của TAND tỉnh Bắc Ninh cho rằng thửa đất tranh chấp trên chưa có “sổ đỏ”. Quyết định số 1139/QĐ-CT chưa phải là quyết định cấp “sổ đỏ” cho hộ cụ Mai hay ông Hoàn. Nhưng cần ghi nhận, Kết luận thanh tra số 08/KL-TTr ngày 19/4/2006 của Thanh tra huyện Từ Sơn nêu: Đối chiếu với bản đồ năm 1997, khu đất của gia đình cụ Mai thể hiện ở 2 thửa (trong đó, một thửa 415m2 đứng tên ông Hoàn).
Tuy chưa có “sổ đỏ” nhưng hộ ông Hoàn đã có một trong các giấy tờ quy định tại các Khoản 1, 2, 5 Điều 50 Luật Đất đai. Tranh chấp đất giữa cụ Mai và ông Hoàn thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án dân sự chứ không phải thẩm quyền của UBND.
Nhưng, thay vì hủy quyết định trái pháp luật đó thì TAND tỉnh Bắc Ninh lại đình chỉ xét xử, trả lại đơn kiện cho người khởi kiện và hướng dẫn ông Hoàn khiếu nại lên UBND tỉnh Bắc Ninh. Ông Hoàn tiếp tục khiếu nại đến UBND tỉnh Bắc Ninh đề nghị hủy bỏ các quyết định trái pháp luật, đồng thời khiếu nại đến TANDTC xét lại phán quyết của TAND tỉnh Bắc Ninh.
Ngày 31/12/2010, UBND xã Hương Mạc cùng các cơ quan chức năng thị xã Từ Sơn tổ chức cưỡng chế tháo dỡ công trình nhà xưởng trên diện tích 200m2 đất của ông Hoàn để giao cho cụ Mai. Tại buổi cưỡng chế này, Đinh Xuân Hải, Đinh Xuân Hảo đã bị khép vào tội “Chống người thi hành công vụ” với mức án 1 năm tù giam.
Thiếu một chữ "Tình"
Tại phiên tòa phúc thẩm ngày 13/1/2012, bị cáo Hải và Hảo tiếp tục kêu oan, cho rằng hành vi của mình nhằm bảo vệ tài sản hợp pháp của gia đình, hành vi đó là phòng vệ chính đáng đối với việc làm trái pháp luật của lực lượng cưỡng chế. Thậm chí, các bị cáo còn “tố” ngược những người thi hành công vụ đã lợi dụng việc cưỡng chế để ném gạch đá, hủy hoại tài sản của gia đình họ (bằng chứng là đoạn băng video họ quay được.
Luật sư bào chữa cho bị cáo khẳng định thân chủ của mình không phạm tội “Chống người thi hành công vụ” vì đó là hành vi phòng vệ chính đáng. Diễn biến phiên tòa bộc lộ rõ những sai phạm của UBND thị xã Từ Sơn trong vụ cưỡng chế như: Chính quyền đã “xử” tranh chấp dân sự thay Tòa án, thi hành cưỡng chế mà không hề có quyết định cưỡng chế... Vì chống đối sai phạm của chính quyền, bảo vệ quyền lợi chính đáng của gia đình mình nên hai anh em Đinh Xuân Hảo, Đinh Xuân Hải mới sa vào lao lý.
Thay vì xem xét vụ án một cách thấu đáo, có tình, có lý thì HĐXX cho rằng bị cáo không thành khẩn, ăn năn hối cải nên không được hưởng thêm tình tiết giảm nhẹ, TAND tỉnh Bắc Ninh đã tuyên y án 1 năm tù đối với mỗi bị cáo và ra quyết định bắt giam các bị cáo tại tòa. Hai anh em Hải và Hảo đứng chết lặng trước vành móng ngựa nghe Tòa tuyên án, còn mẹ bị cáo thì khóc ngất bên thềm tòa án.
Việc hai thanh niên có nhân thân tốt, chưa có tiền án, tiền sự, lại là con em gia đình chính sách bị tuyên bắt giam tại tòa, trong thời điểm mà chỉ còn chưa đầy 10 ngày nữa đến Tết cổ truyền khiến cho dư luận bàng hoàng. Quyết định của Tòa thiếu một chữ "Tình".
Phiên tòa kết thúc trong tiếng khóc than, và lời người mẹ nghèo ai oán: “Cái sai của chính quyền đã rõ vì cố tình “xử” thay Tòa, cưỡng chế gia đình chúng tôi khiến con tôi nông nổi chống đối. Người chống lại cái sai của chính quyền thì đã vào tù, còn chính quyền sai thì ai xử đây?”.
Thành Nam
PL
Chính quyền sai trái, người dân vào tù?
