Báo Kommersant của Nga ngày 17-1 dẫn thông tin từ ngành tên lửa – vũ trụ nước này xác nhận tàu thăm ḍ sao Hỏa Phobos-Grunt không lên được quỹ đạo có thể do bị ảnh hưởng bởi radar của Mỹ.
Theo Kommersant, trong những giờ bay đầu tiên, tàu Phobos-Grunt đă ngẫu nhiên đi vào vùng tác động của radar Mỹ đặt tại quần đảo Marshall khi trạm radar này giám sát đường đi của một thiên thạch, khiến hệ thống điện tử của Phobos-Grunt ngừng hoạt động, kéo theo động cơ cũng tê liệt.
Tàu Phobos-Grunt được phóng ngày 9-11. Ảnh: AP
Nguồn tin của
Kommersant nhấn mạnh vụ này giống một tai nạn hơn là có sự phá hoại. Trước đó, người đứng đầu Cơ quan Không gian Nga Roscosmos Vladimir Popovkin từng công khai nghi ngờ “có sự can thiệp của một thiết bị công nghệ nước ngoài” vào thất bại của vụ phóng tàu Phobos-Grunt.
Tuy nhiên, đây chỉ là một trong những giả thuyết được đưa ra về nguyên nhân thất bại của dự án Phobos-Grunt trị giá gần 5 tỉ ruble (gần 160 triệu USD). Kết quả điều tra ban đầu dự kiến sẽ có vào ngày 20-1, sau đó công bố vào ngày 26-1.
Tàu thăm ḍ Phobos-Grunt nặng hơn 13 tấn, được phóng lên quỹ đạo gần Trái Đất ngày 9-11-2011 nhưng thất bại và đă rơi xuống Thái B́nh Dương vào tối 15-1 vừa qua.
Tàu Phobos-Grunt được kiểm tra tại trung tâm Baikonur. Ảnh: RIA Novosti
Theo NASA, Nga đă 17 lần thất bại khi nỗ lực tiếp cận sao Hỏa từ năm 1960. Trước tàu Phobos-Grunt, Nga đă mất tàu vũ trụ Mars-96 vào năm 1996 trong quá tŕnh phóng.
Phobos-Grunt cũng là dấu mốc buồn đánh dấu sự thụt lùi của ngành không gian Nga sau khi kỷ niệm 50 năm ngày đưa con người lên vũ trụ hồi năm ngoái.
Tháng 8-2011, Nga mất một vệ tinh thông tin và một tàu chở hàng cho trạm Không gian quốc tế (ISS). Tuy vậy, nước này vẫn dự định chi 2 ngàn tỉ ruble (khoảng 64 tỉ USD) cho lĩnh vực không gian giai đoạn 2016 – 2025.
Bằng Vy (Theo RIA Novosti, Bloomberg)