Thú vui chơi chim giờ không c̣n định ở lứa tuổi nào, vùng miền nào mà nó ùa vào mọi giới già, trẻ, gái, trai, miền xuôi, miền ngược.
“Chim vào lồng biết thuở nào ra”
Trước đây, ở những phiên chợ nơi cửa rừng họa hoằn mới có một người xách lồng chim ra ven đường bán th́ bây giờ hoàn toàn khác. Bất cứ nơi nào có đường cái đi qua, hay điểm xe khách hay dừng đỗ có thể dễ dàng bắt gặp những người bán chim. Vùng cao Mường Khương, Lào Cai xưa kia chỉ đơn thuần là phiên chợ nông sản của bà con dân tộc trao đổi hàng hóa tiêu dùng, mấy năm gần đây có góc riêng để người họp chuyên bán mua chim rừng.
Góc chợ chim nơi cửa rừng Mường Khương, Lào Cai
Ban đầu họa mi là loại chim duy nhất được bán th́ giờ có đủ loại: từ chim chích cho đến b́m bịp, cu gáy… Những tiếng chim thánh thót nhớ rừng hót lên ở một góc chợ miền núi vừa là nét riêng, lại vừa là lời cầu xin oán trách của những chú chim đă bị vào lồng để thỏa chí đam mê cho nét chơi sinh vật thánh thót.
Câu chuyện về việc chơi chim ở miền ngược này cũng có nhiều điều khác lạ với miền xuôi đô thị. Ở miền xuôi có người bỏ tiền vài chục triệu thậm chí cả trăm triệu đồng ra mua một chú chim vành khuyên nho nhỏ về chơi, chăm sóc, nghe tiếng hót th́ ở miền núi lại có người chơi không muốn chăm sóc mà vẫn muốn nghe chim hót. Để làm việc này, một gia đ́nh ở xă Cao Sơn, huyện Mường Khương đă nhốt những chú chim non chưa kịp chuyền cành vào chiếc lồng nhỏ để mặc cho cặp chim trống mái tự kiếm mồi nuôi cho đến khi lớn biết hót và măi măi bị người chơi nhốt đàn chim như vậy để chúng không thể bay được đi đâu nữa.
Giờ phiên chợ Mường Khương bán đủ thứ chim
Khi được hỏi sao lại làm thế th́ chủ nhân nói rằng, như thế không cần chăm sóc ǵ cả mà vẫn được nghe cả bầy hót suốt ngày. Bởi theo quy luật tự nhiên, cũng như “t́nh mẫu tử” của sinh vật bé bỏng này th́ chim trống mái sẽ kiếm mồi nuôi đến khi thấy con ḿnh chuyền cành và biết kiếm mồi mới thôi. Trong trường hợp này th́ chúng sẽ măi măi không bao giờ có cơ hội chuyền cành, và như thế chim trống mái sẽ nuôi con ḿnh mài măi.
Theo t́m hiểu, hộ gia đ́nh này ở miền xuôi Thái B́nh lên làm ăn kinh tế ở trên Cao Sơn, Mường Khương, Lào Cai. Và từ “ư tưởng” của người miền xuôi đi khai phá vùng kinh tế mang lên, từ bận rộn bờ băi nương rẫy không muốn chăm nuôi chim mà vẫn được nghe tiếng hót theo ư muốn, họ đă làm như vậy. Thương thay cho những con chim nhỏ, từ một người chơi lạ kỳ đă được nhiều người dân bản địa “học được” rất nhanh và nhân rộng thành phong trào ở góc núi. Giờ ở Mường Khương đến mùa chim sinh nở đă xuất hiện nhiều cách chơi chim như thế…
Một mẻ ụp bẫy có thể "hót" được cả đàn chim hàng chục con
Những tiếng chim nhớ rừng
Người không đam mê nh́n chú chim vành khuyên nhỏ xíu cũng chỉ cảm nhận thấy vẻ xinh xinh đáng yêu, chứ mấy ai nghĩ sinh vật nhỏ nhắn ấy lại có giá cao ngoài sức tưởng tượng như vậy.
“Có con vành khuyên được trả tới cả trăm triệu mà chưa chắc đă mua được của chủ nhân. Có con cũng chỉ vài trăm ngh́n, thậm chí vài chục ngh́n là cùng”- khi hỏi về giá của con chim vành khuyên đang nhảy nhót trong lồng của anh Nguyễn Vinh Nhật ở Nghĩa Tân, treo ở trước cửa quán cà phê trên phố Tô Hiệu, Nghĩa Tân, Hà Nội th́ anh thủng thẳng nói như thế chứ anh cũng không khẳng định con chim đang nhốt trong lồng là chim đắt giá. Bởi theo lư giải của anh Nhật, giá nó cao hay thấp th́ cũng không bán bởi người có nó đă thích và dồn công chăm sóc như chăm vợ đẻ rồi th́ đâu có c̣n là chuyện bán mua nữa. Chuyện mua bán chỉ có ở giới kinh doanh chứ đă vào tay người chơi đam mê rồi th́ chẳng mấy ai nghĩ đến chuyện “tỷ giá”.
Người đam mê th́ thường nâng niu, chăm bẵm cho thú chơi hoàn hảo hơn
Ở Hà Nội, trong mấy năm gần đây đă xuất hiện nhiều “câu lạc bộ” chơi chim khuyên, chích cḥe, chào mào, cùng thú chơi ấy cũng đă xuất hiện những nhóm thanh niên trẻ thường tụ họp vào ngày cuối tuần mang theo chim để cùng nghe tiếng hót. Cũng có người đă mất nhiều tiền, thậm chí đánh đổi cả tài sản lớn như ô tô, xe máy chỉ để sắm một chú chim vành khuyên nho nhỏ treo trong nhà và mang theo mỗi khi đi hội tụ vào ngày nghỉ.
Chợ chim trên đường Hoàng Hoa Thám, Hà Nội- nơi hội tụ của chim rừng
Trong ḷng thành phố ồn ào, những cảnh chơi, thú chơi như thế cũng tạo nên được nét riêng, một phong thái tĩnh tại để làm giảm stress những phút căng thẳng trong nhịp sống hối hả. Song, bao giờ cũng vậy, tính 2 mặt của nó cũng không phải là không có bởi từ góc nh́n nhận hay cách thức của một ai đó chơi theo phong trào, hoặc của người săn t́m để mang đến sự lựa chọn cho thú chơi.
Đó là thời gian gần đây, xuất phát từ nhu cầu thú chơi chim khuyên, chào mào, chích cḥe… th́ người cung cấp đă ụp những mẻ lưới bẫy tận diệt để mang về thành phố bán. Nhiều loại chim được bán đồng nghĩa với việc ở trên rừng người bẫy t́m cách bắt tất cả những con chim đang thánh thót làm nên phần hồn của đại ngàn thiên nhiên. Chim trời, cá nước…chẳng ai trách người đam mê, song để thỏa chí mà vẫn hài ḥa giữa con người và thiên nhiên th́ quả là đỉnh cao của nghề chơi sinh vật cảnh.
Ánh Nguyệt