Người phụ nữ trẻ khoác một tấm chăn màu be trên vai và đôi mắt nh́n chằm chằm vào khoảng không. Đằng sau cô là những miếng gỗ và kim loại c̣n sót lại sau trận sóng thần tàn phá thành phố Ishinomaki, quận Miyagi, quê hương cô.

Yoko Sugimoto sau thảm họa kép.
Bức ảnh, do Tadashi Okubo chụp và đăng trên báo Yomiuri Shimbun, được Reuters và các hăng thông tấn khác trên thế giới lấy lại, đă trở thành biểu tượng cho đại thảm họa động đất, sóng thần tại vùng đông bắc Nhật Bản xảy ra vào đầu tháng 3 năm 2011 khiến 20.000 thiệt mạng.
Người phụ nữ trong bức ảnh chính là Yoko Sugimoto, năm nay 29 tuổi. Bức ảnh được chụp vào lúc 7 giờ sáng ngày 13 tháng 3. Khi đó, Yoko đang nh́n về phía trường mẫu giáo nơi cậu con trai bốn tuổi của cô theo học. Gần hai ngày sau trận động đất xảy ra, cô vẫn chưa t́m thấy con trai của ḿnh.
"Lúc đó, tôi nghĩ con tôi chỉ c̣n 50% cơ hội sống sót"-Yoko nhớ lại.
"Một vài người nói với tôi rằng bọn trẻ ở trường mầm non đă được cứu sống nhưng những người khác lại bảo có người đă nh́n thấy lũ trẻ bị sóng cuốn trôi."
Yoko sinh ra và lớn lên ở Ishinomaki, thành phố nổi tiếng với các cảng biển và ngành đánh bắt cá trước khi cơn sóng thần hung dữ tấn công. Khoảng 3.800 người đă thiệt mạng, con số cao nhất so với các thành phố khác.
Khi trận động đất xảy ra, Yoko đang đi giao nước, cô đă cố gắng chạy nhanh tới trường mẫu giáo nhưng đă bị ngăn lại bởi cơn sóng thần ập tới ngay sau đó. Yoko đă phải ngủ qua đêm trong ô tô của ḿnh.
Sáng hôm sau, Yoko gặp được chồng ḿnh. Cả hai bắt đầu lái xe đi khắp các trung tâm sơ tán để t́m con nhưng sau đó họ đă phải đi bằng xe đạp do nhiên liệu cạn kiệt. Chồng Yoko t́m thấy một chiếc thuyền và họ đă dùng nó để đi vào trường mẫu giáo, nơi đă bị ngập nước, nhưng không c̣n ai trong đó.
May thay, chưa tới ngày hôm sau th́ vợ chồng Yoko đă được nghe thông báo con trai cô cùng những đứa trẻ khác đă được bộ đội cứu sống.
"Khi tôi nh́n thấy Raito đang đứng trong góc pḥng, tôi đă khóc nức nở tới nỗi không thể nh́n thấy bất cứ thứ ǵ"-Yoko nói.
Cô chạy tới ôm lấy con trai và nh́n xem trên cơ thể có xây xước chỗ nào không. Thậm chí, Yoko c̣n dí sát mũi vào người cậu bé để chắc chắn rằng đó là con trai ḿnh. Ôm chặt con trong ṿng tay, Yoko chỉ biết thốt lên hai từ "cảm ơn".
Một năm sau

Yoko Sugimoto của một năm sau.
Gần một năm sau thảm họa kép, Yoko đứng đúng vị trí trong bức ảnh, ôm con trai và mỉm cười. Đằng sau cô, những con đường đă được sửa sang lại, xe cộ nườm nượp chạy qua.
Nụ cười của Yoko khiến nhiều người đoán rằng cuộc sống của cô đă trở lại b́nh thường, tuy nhiên, không phải như vậy. Mặc dù đống đổ nát đă được dọn sạch nhanh hơn cô tưởng nhưng phải mất nhiều thời gian để Yoko và gia đ́nh cô mới ổn định được cuộc sống.
Ngôi nhà của họ xây dựng cách đây bốn năm đă bị phá hủy toàn bộ tầng hai. Hiện họ đang phải sống trong căn hộ thuê và tiếp tục phải trả số tiền 25 triệu yên (310.000 USD) mà họ vay để xây nhà trước đó. Quay về nhà cũ đồng nghĩa với việc họ phải dỡ bỏ nó và xây dựng lại từ đầu.
"Tôi đă từng rất yêu đại dương nhưng từ khi thảm họa xảy ra, tôi không ra biển lần nào nữa. Tôi muốn ở Ishinomaki, nhưng cách xa biển một chút"-Yoko nói.
Mặc dù gánh nặng tài chính đang dồn lên vai, nhưng ưu tiên của Yoko đă thay đổi. Trước đây, Yoko thường làm việc cật lực, kể cả ngày nghỉ nhưng bây giờ cô đă bỏ việc và dành nhiều thời gian cho gia đ́nh ḿnh hơn.
Sầm Hoa (Theo Reuters)