(GDVN) - Ông Trịnh Ḥa B́nh cho rằng, chuyện các đại gia tổ chức đám cưới ŕnh rang là khoe mẽ, thiếu tôn trọng đạo lư và ngồi xổm lên các giá trị văn hóa.
Và trong chuyện này, dân ta đă thể hiện một thói xấu của người Việt. Sau đây là nội dung cuộc trao đổi của phóng viên báo điện tử Giáo dục Việt Nam với ông về vấn đề này:
Ông B́nh cho rằng, hiện nay đất nước ta c̣n nhiều khó khăn, dân ta nhiều nơi c̣n đói khổ, nghèo nàn th́ việc tổ chức những đám cưới với hàng xe khủng, ŕnh rang phản ánh văn hóa không lành mạnh của một bộ phận người giàu. Và thứ văn hóa mà họ đang sử dụng đă vô t́nh hù dọa, xát muối lên vết thương của đại bộ phận người nghèo trong xă hội. Và tiêu tiền theo kiểu ấy, th́ không thể coi là văn minh.
Bởi v́, tiêu tiền văn minh là tiêu tiền vào mục đích chính đáng và cần thiết chứ không phải cứ nhiều tiền là có thể ném tiền qua cửa sổ. Tại sao dân ta phải tỏ ra ḿnh tiêu nhiều tiền hơn cả người nước ngoài trong khi càng ở nước tiên tiến, giàu có người ta càng sống tiết kiệm? Tại sao dân ta lại nghĩ ra những tṛ đua đ̣i như thuê Vua nhạc Pop, mua thật nhiều vàng bạc, dây chuyền đeo c̣ng cả lưng, “găy cả cổ”? Những tṛ ấy chỉ có thể coi là tṛ mua vui một cách kệch cỡm cho thiên hạ mà thôi. Chuyện khoe mẽ là một căn bệnh chung của một bộ phận người giàu.
Thậm chí có đại gia thực sự sắp phá sản, làm dám cưới ŕnh rang có thể là để PR cho ḿnh, nhưng cũng có những người chỉ có một mục đích là khoe của. Do đó, cách tiêu tiền thiếu văn hóa cho thấy những người lớn mà không có trưởng thành, ngồi xổm lên những giá trị văn hóa, khoe mẽ, trưng diện, ồn ào một cách không cần thiết.
Ông cho rằng, tất nhiên các đại gia có thể giải thích rằng, việc tổ chức đám cưới cho con là bù tŕ cho con v́ những thiệt tḥi trong cuộc sống, hay những thiếu sót của cha mẹ. Nhưng đó chỉ là ngụy biện. Bởi nếu thực sự người ta sợ dư luận xă hội th́ đă không thể hiện cung cách tiêu tiền thiếu văn minh như vậy. Và những người giàu chân chính và văn minh th́ không tiêu tiền kiểu đó.
ông Trịnh Ḥa B́nh, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu dư luận xă hội, Viện Xă hội học Việt Nam
Sau những tṛ khoe mẽ, trưng diện ấy, người ta sẽ thắc mắc xem v́ sao những người ấy giàu, sự giàu có ấy có ǵ bất minh không? Và phải chăng kiếm tiền là việc quá đơn giản, dễ dàng với họ? Bởi v́ chỉ khi kiếm tiền mà không tốn nhiều thời gian, tâm trí, công sức, t́nh cảm,… th́ mới dễ bề tiêu pha mà không cảm thấy xót xa.
Tính xấu người Việt
Tuy nhiên, nói đi phải nói lại, người Việt ta cũng có rất nhiều thói hư tật xấu. Ví như làm nhà cũng cố gắng làm sau hàng xóm để làm to hơn, rộng hơn một chút, đẳng cấp một chút. Về chuyện người khác tổ chức đám cưới ŕnh rang, người ta luôn có tâm lư ṭ ṃ xem đại gia tổ chức đám cưới là ai, tên ǵ, ở đâu, làm lĩnh vực ǵ, thậm chí tài sản, nợ nần bao nhiêu? Đó là dấu tích của những tiểu nông thuở nào vẫn đang tồn tại trong đời sống người Việt ngày nay.
Ông nói, người Việt Nam rất thích lập kỷ lục, ví dụ không chỉ trong dịp cưới hỏi, mà những đợt như Giỗ Tổ Hùng Vương, người ta làm những bánh nhân khủng, chai rượu khủng, bánh chưng bánh giày lớn,… mà thực tế họ không ăn Do đó, vừa lăng phí, vừa tạo thói rỗng tuếch, kệch cỡm, ồn ào lập kỷ lục.
Đám nhà giàu cũng vậy, một số người thích độc đáo đặc biệt theo kiểu không ai có. Khiến cho dư luận ṭ ṃ hiếu kỳ, chính v́ thế người ta phải đi giải thích nguồn cơn của điều này, t́m hiểu xem tiền bạc ở đâu chảy về?
Lư giải chuyện những đám cưới ŕnh rang, khoe mẽ chủ yếu xuất hiện ở miền Trung, miền Nam nhiều hơn miền Bắc, ông cho rằng, điều này bị chi phối bởi nhiều yếu tố. Trong đó yếu tố địa văn hóa là điều kiện tiên quyết.
Ở miền Bắc, các yếu tố địa văn hóa, do những cấu tạo địa lư, vị trí đại lư, điều kiện thiên nhiên không ưu đăi,…nên dân ở đây làm cái ǵ cũng khó khăn, khó nhọc, nên họ ăn tiêu rất hợp lư và tiết kiệm. Cùng kiếm tiền, nhưng người miền Bắc chỉ tính làm nhà. Ngược lại, người miền Nam th́ không tính chuyện làm nhà, chỉ ăn tiêu là chính. Yếu tố này đă ngấm sâu từ lâu đời tạo thành tính cách của từng vùng miền.
H́nh ảnh cô dâu, chú rể trong đám cưới "siêu khủng" ở Hà Tĩnh
C̣n dân miền Trung, gần đây một số đại gia mới nổi do có những tṛ chộp giật, nào là đá quư, đào vàng, nào là ma túy, thuốc phiện,… Một số đại gia ở đây mới có thứ văn hóa lai căng và khoe mẽ. Và nh́n chung đại đa số người miền Trung rất nghèo khó, tính khoe mẽ không có trong tính cách của họ. Do vậy nếu nghĩ rằng dân miền Trung ăn chơi là nghĩ oan, mà thực chất chỉ có dân “anh Hai Nam Bộ” mới ăn chơi như vậy thôi.
Nhà xă hội học nói thêm, giàu nghèo là phản ánh bức tranh phân tầng xă hội. Ở mọi đất nước, quốc gia, giai đoạn, chúng ta không bao giờ kỳ vọng rằng có chuyện b́nh quân chủ nghĩa, chuyện có người giàu người nghèo là chuyện tất yếu. Hiện nay chúng ta đang t́m cách kéo sát khoảng cách giữa người giàu và người nghèo. Đảng và Nhà nước đang cố gắng đưa nhiều biện pháp vào từng Nghị quyết, Chính sách của đất nước.
Khoe khoang, khoe mẽ th́ không có thứ luật pháp nào xử lư được. Nhưng nếu cả cộng đồng không tỏ ra hiếu kỳ mà tẩy chay nó th́ những tṛ này không có đất để tồn tại, ông Trịnh Ḥa B́nh khẳng định.
Thảo Lăng