Chiến công bắn hạ máy bay bất khả chiến bại F-117 của Mỹ đã đi vào lịch sử trong chiến dịch chống lại cuộc tấn công của NATO vào Nam Tư năm 1999.
Hoạt động quân sự của NATO chống lại Nam Tư đã đi vào lịch sử. Năm 1999, nhân dân Serbia đã vui mừng trong chiến thắng bởi họ đã hạ gục một máy bay chiến đấu tàng hình F-117 vốn được quảng cáo là một chiếc máy bay bất khả chiến bại của Mỹ.
Máy bay tàng hình F-117 của Mỹ .
Thế nhưng, F-117 bị bắn hạ vào ngày 27/3/1999 bởi Đại tá Zoltan Dani, cựu chỉ huy của đội pháo cao xạ số 3, Lữ đoàn tên lửa số 250 trong quá trình bảo vệ thủ đô Belgrade.
Zoltan Dani đã nghỉ hưu từ năm 2004 và hiện đang quản lý một tiệm bánh nhỏ ở Belgrade.
Ngày 23/3 vừa qua, Đài Tiếng nói nước Nga đã phát sóng chương trình phỏng vấn con người của sự kiện lịch sử này.
Ông kể lại rằng: "Lúc đó khoảng 18 giờ, chúng tôi nhận được lệnh khởi động hệ thống tên lửa. Chúng tôi kiểm tra các chức năng của hệ thống phòng thủ tên lửa và báo cáo rằng đội pháp số 3 đã ở trong tình trạng sẵn sàng chiến đấu.
Máy bay tàng hình F-117 của Mỹ .
Sau 20 giờ, cuộc không kích của NATO đã bắt đầu. Chúng tôi bật radar theo dõi một mục tiêu. Chúng tôi đã yêu cầu Trung tâm chỉ huy cho phép hành động ngay để tấn công máy bay này. Lúc 20 giờ 42, mục tiêu đã bị phá hủy. Điều đó có nghĩa, chúng tôi chỉ mất 18 giây để làm điều này".
Ông Dani cũng chia sẻ thêm rằng, việc phát phát hiện ra máy bay chiến đấu tàng hình đều nhờ vào bộ radar P18 do Liên Xô sản xuất. Nó có khả năng theo dõi bất kỳ máy bay chiến đấu nào mà không phân biệt cấu hình, hình thức của máy bay.
"Radar bắt đầu có tín hiệu, chúng tôi phát hiện ra một mục tiêu ở khoảng cách 15 km. Những người đã phát hiện có một cái gì đó xuất hiện rất rõ trên màn hình. Dani đã nhanh chóng ra lệnh phóng tên lửa phá hủy mục tiêu" - Dani cho biết.
Máy bay tàng hình F-117 của Mỹ .
Chiến công của đơn vị Dani có được một phần là nhờ vào hệ thống tên lửa phòng không S-125Neva tưởng như đã cũ kỹ được sản xuất từ thời Liên Xô.
"Tất nhiên, ngày nay Nga đã có hệ thống phòng thủ tên lửa tiên tiến hơn, nhưng tôi tiến hành từ giả định rằng màu sắc của một con mèo không nói lên khả năng bắt chuột của nó. Vào thời điểm đó, S-125Neva được đánh giá là một hệ thống tiên tiến, và chúng tôi không có hệ thống nào khác để chống lại các cuộc không kích của NATO" – Dani cho hay.
Cũng theo ông, một bộ phim tài liệu mang tên "The Second Meeting" dự kiến sẽ được công chiếu trước cuối năm nay.
Ông đã không trực tiếp trả lời câu hỏi của Đài Tiếng nói nước Nga về việc đã kết bạn với người phi công của chiếc F-117 bị bắn hạ.
Nhưng vị cựu chỉ huy này cho biết: "Chúng tôi đã dành ra 4 năm trời để gặp gỡ - một cơ hội tốt để xây dựng bầu không khí tích cực và đã giúp chúng tôi kết nối liên lạc với nhau. Dự án của chúng tôi nhằm mục đích hướng về tầm quan trọng của một thế giới hòa bình và các giá trị gia đình".
Ngọc Huyền (Theo Đài Tiếng nói nước Nga)