Vùng đất bên bờ sông Tiền có ǵ đặc biệt? Thiếu nữ Tiền Giang sao có thể làm mê đắm ḷng các bậc quân vương? Họ đẹp hay c̣n bởi lư do nào khác?
Nếuhỏi bất cứ một người Tiền Giang nào, họ đều tự hào quê hương ḿnh cóhai bà hoàng hậu nổi tiếng. Điều họ ít biết hơn, sau ngày đất nước thốngnhất, từng có hai "đệ nhất phu nhân" của cả hai miền Nam - Bắc cũngđều sinh ra ở Tiền Giang.
Cổng vào lăng Hoàng Gia, xă Long Hưng, thị xă G̣ Công.
Bà hoàng tài đức vẹn toàn
Ở Việt Nam có một hoàng hậu sống qua 8 đời vua, có thể chi phối chuyệnquốc gia đại sự, đạo đức của các vị vua, cháu chắt. Đó là Hoàng Thái hậuTừ Dụ, sau đọc chệch thành Từ Dũ. Thái hậu Từ Dụ tên thật là Phạm ThịHằng, sinh ngày 19/5 năm Canh Ngọ (tức ngày 20/6/1810) tại giồng Sơn Quy (G̣ Rùa), làng G̣ Công, huyện Tân Ḥa, tỉnh Gia Định (nay thuộc xă Long Hưng, thị xă G̣ Công, tỉnh Tiền Giang). Bà là trưởng nữ của quốc công Phạm Đăng Hưng.
Ngaytừ thuở nhỏ bà đă nổi tiếng thông minh, xinh đẹp, hiếu thuận, ham học.Năm 14 tuổi, bà theo cha ra kinh thành Huế và được Thuận Thiên Cao Hoàng hậu Trần Thị Đang, tuyển triệu vào hầu Hoàng trưởng tử Nguyễn Phúc Miên Tông, con vua Minh Mạng, cháu trai của bà.
Năm 15 tuổi, bà sinh con gái đầu ḷng, năm sau lại sinh công chúa thứ hai. Năm 1829, bà sinh người con thứ ba là trai, đặt tên là Nguyễn Phúc Th́, tức Nguyễn Phúc Hồng Nhậm, chính là vua Tự Đức sau này.
Năm1841, Miên Tông lên ngôi, đặt niên hiệu là Thiệu Trị, bà trở thànhCung tần, hai năm sau, được phong Thần phi. Qua đầu năm Thiệu Trị thứ 6(1846), bà được phong làm Giai phi, rồi Nhất giai phi.
Năm 1847, vuaThiệu Trị mất, con bà là Hồng Nhậm được chọn nối nghiệp, lấy niên hiệuTự Đức. Sau khi lên ngôi, Tự Đức nhiều lần ngỏ ư định tấn tôn cho mẹ,nhưng bà nhất định chối từ.
Măi đến ngày 15 tháng 4 năm 1849, nhân dịpkhánh thành cung Gia Thọ, bà mới thuận nhận Kim bảo (sách vàng & ấnvàng) và tôn hiệu là Hoàng Thái hậu. Năm 1883, vua Tự Đức mất, để dichiếu tôn bà làm Từ Dụ Thái hoàng Thái hậu. Bà mất năm 1902, hưởng thọ92 tuổi.
Tínhtừ lúc được tuyển vào cung đến khi mất, bà đă ở ngôi vị Hoàng hậu rồiHoàng Thái hậu, Thái Hoàng Thái hậu hơn 70 năm. Bà được ngợi ca là bàhoàng tài đức vẹn toàn, yêu nước thương dân, sống giản dị, khiêm tốn.Những đức tính của bà đă ảnh hưởng rất lớn đến tư cách của vua Tự Đức.
Vua Tự Đức c̣n viết hẳn cuốn sách "Từ Huấn Lục" ghi lại những lời mẹdạy. Bà thẳng thắn phê phán tệ tham ô chức quyền trong triều chính vàcác địa hạt. Đồng thời cũng là người rất trân trọng các bậc trung thần.
Nhân đức của bà đă đi vào ḷng người như một bậc mẫu nghi nhân từ. Chính v́ thế mà người ta đă lấy tên của bà đặt cho một bệnh viện phụ sản nổi tiếng ở TP.HCM: Bệnh viện phụ sản Từ Dũ.
Hoàng hậu từng là tú tài Tây học
110năm sau, một cô gái G̣ Công nữa cũng nhập cung, đó chính là Nam PhươngHoàng hậu - Nguyễn Hữu Thị Lan. Khác với 12 hoàng hậu triều Nguyễn trước đó chỉ được phong hoàng hậu sau khi qua đời. Một ngày sau lễ cưới, vua Bảo Đại phong tước vị Nam Phương Hoàng hậu cho Nguyễn Hữu Thị Lan. Khi đó bà mới hơn 19 tuổi.
Nam Phương Hoàng hậu.
NamPhương Hoàng hậu sinh năm 1914, ở làng Đồng Sơn, nay là xă Đồng Thạnh,huyện G̣ Công Tây, tỉnh Tiền Giang. Bà là con gái của ông Nguyễn Hữu Hào và bà Lê Thị Bính, cháu ngoại ông Lê Phát Đạt ở Nam Kỳ - một trong bốn người giàu nhất nước Việt Nam những năm đầu của thế kỷ 20.
Năm 12 tuổi, Nguyễn Hữu Thị Lan được gia đ́nh cho sang Pháp học tại trường Couvent des Oiseaux - một trường nữ danh tiếng ở Paris. Trước khi trở thành Hoàng hậu vào năm 1934, bà đă ba năm liền trúng giải hoa hậu Đông Dương.
Ngoài những bà hoàng, Tiền Giang c̣n là quê hương của nguyên phó chủ tịch nước Trương Mỹ Hoa. Bà sinh tại xă B́nh ân, huyện G̣ Công Đông, tỉnh Tiền Giang. Bà giữ chức phó chủ tịch nước Cộng ḥa Xă hội Chủ nghĩa ViệtNam khóa 2002 - 2007.
Mộtnăm sau khi từ Pháp về nước, trong một buổi dạ tiệc tại khách sạn LaPalace tại Đà Lạt do Toàn quyền Đông Dương chiêu đăi, Nguyễn Hữu Thị Lanvà Bảo Đại đă gặp nhau.
Có thể nói, chính vẻ đẹp đài các của con gáimột điền chủ, nét trinh nguyên của thiếu nữ vừa chớm tuổi đôi mươi, cùngtố chất thông minh, phong cách của cô tú tài Tây học đă hút hồn Bảo Đại ngay từ lần gặp đầu tiên. Hôn lễ được tổ chức ngày 20/3/1934 ở Huế.Hoàng hậu Nam Phương cùng Bảo Đại có tất cả năm người con (hai trai, ba gái).
Ngoài công việc hàng ngày là dạy dỗ các hoàng tử, công chúa, bà c̣n tham gia các việc xă hội và từ thiện. Không chỉ là một Hoàng hậu, bà cũng là một công dân yêu nước như bất kỳ ai. Bà chính là người đă khuyên giải, nài nỉ Bảo Đại thoái vị để tránh đổ máu.
Khi Pháp trở lại xâm lược Việt Nam, bà đă gửi thông điệp đến bạn bè khắp thế giới: "Việt Nam đă thoát khỏi sự đô hộ của người Pháp nhưng v́ ḷng tham của một thiểu số thực dân Pháp với sự tiếp tay của quân đội Hoàng gia Anh nên hiện nay, máu của người dân Việt Nam lại tiếp tục chảy... Tôi thiết tha yêu cầu những ai đă từng đau khổ v́ chiến tranh, hăy bày tỏ thái độ và hành động để giúp chúng tôi chấm dứt chiến tranh".
Nhưngcuộc đời bà kết thúc bằng những tháng ngày lưu lạc tận một miền quênước Pháp xa xôi. Không c̣n với danh phận của một bà hoàng và không cóchồng bên cạnh. Bà mất năm 1963 tại Pháp, thọ 49 tuổi.
Đến những “đệ nhất phu nhân”
Ở xă Vĩnh Kim, huyện Châu Thành, Tiền Giang có một cô giáo trở thành phunhân của Chủ tịch nước. Đó là cô giáo Đoàn Thị Giàu - vợ Chủ tịch nướcTôn Đức Thắng. Bà được xem như một "đệ nhất phu nhân" giản dị nhất.
Từngày bà lấy chồng cho đến năm 1954, trong suốt hơn 30 năm, thời gianbà ở bên chồng chỉ có thể tính bằng số ngày. Do tính chất công việchoạt động cách mạng, Tôn Đức Thắng đă phải liên tục thay đổi địa bànhoạt động, lâu lâu mới gặp vợ con một lần.
Rồi ông bị thực dân Pháp bắtgiam đày đi khổ sai ngoài Côn Đảo suốt 16 năm, khi Cách mạng tháng Tám thành công mới trở về đất liền. Bà một ḿnh tần tảo nuôi ba người con, có lúc tới tận Nam Vang bán hàng rong kiếm sống... Đứa con trai của bà bị bệnh chết trong cảnh nghèo giai đoạn đó.
Năm 1945, nhà Cách mạng Tôn Đức Thắng ra tù, chỉ kịp ghé Tiền Giang thăm vợ con đúng một ngày sau 16 năm chia ly, rồi vội vă lên đường nhận công tác mới.
Đầu năm 1946, Bác Tôn ra Hà Nội nhận nhiệm vụ theo yêu cầu của Chính phủ cùng với hai con, không kịp chia tay vợ. ở lại quê nhà, bà vào chiến khu tham gia cuộc kháng chiến chống Pháp với biết bao gian khổ, hiểm nguy.
Năm 1954, bà tập kết ra Bắc. Từ đó, bà mới thực sự ở bên chồng con. Là vợ của Chủ tịch nước, nhưng bà sống cuộc sống b́nh dị như bao người dân Hà Nội bởi điều kiện chiến tranh đầy khó khăn. Bà mất năm 1974, không kịp trở về quê hương trong ngày vui đại thắng.
Ở Tiền Giang c̣n có những người phụ nữ khác cũng nổi danh không kém, mà trong bài chưa thể liệt kê ra hết được...
Ngàynay, tại xă Long Hưng, Thị xă G̣ Công vẫn c̣n di tích Lăng Hoàng Gialà nơi yên nghỉ của những người quá cố thuộc ḍng họ Phạm Đăng - tổtiên của Hoàng Thái hậu Từ Dụ.
Nơi đây có một cái giếng cổ. Tục truyềnrằng có năm, khi mọi cái giếng khác trong làng đều cạn nước th́ giếngnày vẫn đầy ắp nước ngọt. Dân trong làng đều đến đây xin nước về dùng.Đó cũng là năm Hoàng Thái hậu Từ Dụ chào đời.
Bởiv́ con gái Tiền Giang vốn nổi tiếng xinh đẹp. Sông nước Tiền Giang vớiđất đai màu mỡ, cây trái ngọt lành đă sinh ra những thiếu nữ "datrắng, tóc dài", "sắc nước hương trời" làm say đắm ḷng các bậc quânvương.
TiềnGiang cũng là vùng đất địa linh nhân kiệt với hàng trăm những cuộckhởi nghĩa chống giặc nổi tiếng như: Chiến thắng Rạch Gầm - Xoài Mút,cuộc khởi nghĩa của Trương Định, Nguyễn Hữu Huân, Lê Văn Ong, v.v...Không thiếu những người con, người cháu sinh ra trong gia đ́nh cótruyền thống cách mạng, có tố chất của những bậc lănh đạo.
Phảichăng, lịch sử đă ưu ái cho vùng đất bên bờ sông Tiền này. Hay TiềnGiang chính là một "sự lựa chọn" của lịch sử? Có những người phụ nữ mangtướng quư nhân, sinh ra để làm bậc “mẫu nghi thiên hạ”?
Hương Lam - nguoiduatin